GEN Z AAN ZET ANNA ROOS
Geen kiespijn, wel kiesrecht
voor jongeren
Dat zestien- en zeventienjarigen niet mogen stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen vindt Anna Roos, voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad, een gemiste kans. ‘Gemeentelijk beleid raakt jongeren in het hart van hun dagelijks bestaan.’
De verkiezingsstorm van 9 juni is inmiddels gaan liggen, maar de politieke molen draait op volle toeren. Nu het Vlaamse regeerakkoord eindelijk daar is, ligt de focus volledig op de gemeenteraadsverkiezingen. Op 13 oktober trekken echter geen minderjarigen naar de stembus, in tegenstelling tot de recente Europese verkiezingen. Dat is een gemiste kans.
Dagelijks merk ik hoe jongeren zich inzetten voor hun lokaal jeugdhuis, sportvereniging en jeugdbeweging. Toch hebben ze geen impact op de samenstelling van de gemeenteraad, terwijl die wél veel invloed op hen heeft. Van de kwaliteit van het jeugdhuis tot de veiligheid van scouts- en Chirolokalen: gemeentelijk beleid raakt jongeren in het hart van hun dagelijks bestaan.
Voor u ook een pint, meneer de burgemeester?
De Vlaamse Jeugdraad pleit al meer dan een decennium voor het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd naar zestien jaar bij de gemeenteraadsverkiezingen. Geen enkele verkiezing is zo laagdrempelig: de onderwerpen liggen dicht bij huis, letterlijk en figuurlijk. Het beleid zien we voor onze voordeur, de verantwoordelijke politici komen we tegen op café.
Het is ironisch dat we zestien- en zeventienjarigen verantwoordelijk genoeg achten om mee te beslissen over internationale solidariteit en grootschalig Europees beleid, maar hen geen inspraak gunnen over het speeltuintje om de hoek. Politici vertrouwen jongeren volop om tijdens weekenden en schoolvakanties voor hun kinderen te zorgen, als leiding in de jeugdbeweging of monitor op kamp. Maar voor het invullen van een stembiljet zouden ze niet verantwoordelijk genoeg zijn?
Chaos op 9 juni
De chaos omtrent het stemrecht voor minderjarigen bij de Europese verkiezingen van 9 juni heeft geen goede indruk nagelaten. Het Grondwettelijk Hof oordeelde dat het stemrecht van zestien- en zeventienjarigen in strijd was met het gelijkheidsbeginsel, aangezien ook meerderjarige kiezers onderhevig zijn aan de stemplicht. Bij de gemeenteraadsverkiezingen geldt er voor volwassenen echter geen stemplicht meer. Dat biedt een unieke kans om het stemrecht vanaf zestien jaar uit te breiden naar de gemeenteraadsverkiezingen zonder intermezzo van het Hof.
Politici, grijp die kans! Het is tijd dat we erkennen dat jongeren niet alleen de toekomst zijn, maar ook het heden. Ze hebben unieke perspectieven die essentieel zijn voor een beleid dat aansluit bij de behoeften van de volledige samenleving. Nu is het aan de nieuwe Vlaamse regering om een precedent te scheppen voor de verlaging van de kiesleeftijd, zodat we in 2030 eindelijk krijgen wat we verdienen. Het zou het vertrouwen van jongeren in de politiek enorm ten goede komen.
Anna Roos is voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad en rechtenstudent aan de KU Leuven.