De strijd tegen grensoverschrijdend gedrag is niet gestreden met één decreet

Het is ondertussen ongeveer twee jaar geleden sinds grensoverschrijdend gedrag bovenaan de agenda kwam te staan in het hoger onderwijs. Het debat dat daarop losbarstte, maakte ons bewust van de machtsverhoudingen die er binnen onze instellingen aanwezig zijn en zocht naar oplossingen. Er werd gekeken naar manieren om die verhoudingen te beteugelen en om slachtoffers zich gehoord te laten voelen. 

Nu, twee jaar later, is er een decreet in werking dat net dat beoogt. Het geeft een juridisch kader aan vertrouwenspersonen en meldpunten, terwijl een centraal register meldingen moet bundelen om makkelijker en sneller de alarmbellen te laten afgaan. Het is goed dat die regelgevende duidelijkheid er komt, maar dat betekent niet dat we er al zijn.

Een extern meldpunt, specifiek voor hoger onderwijs, haalde het bijvoorbeeld niet in het uiteindelijke plan. Dat was het gevolg van verzet van de rectoren toen het idee op tafel lag. Er is wel een Vlaanderenbreed meldpunt binnen het Vlaams mensenrechteninstituut.

Hoe en of studenten daarin specifiek gehoor zullen vinden is nog niet duidelijk. Het gevaar bestaat dat een dergelijk meldpunt te breed is, en dat zou net de drempel verder verhogen om hulp te zoeken.

Het hoger onderwijs als omgeving staat kwetsbaar voor grensoverschrijdend gedrag: je zit met een competitief klimaat waarin promoties van een beperkt aantal mensen kunnen afhangen, met contact tussen verschillende leeftijdsgroepen en de daarbij horende machtsrelaties. Professoren of diensthoofden met naam en faam kunnen hun boekje makkelijker te buiten gaan. 

De afgelopen twee jaar werden veel stappen gezet, vooral rond bewustmaking. Het decreet dat nu in werking treedt is een volgende stap in dat proces dat nog lang niet afgerond is. We zullen er nog veel moeten zetten.

Simon Tibo is redacteur Onderwijs. Het editoriaal wordt gedragen door de voltallige redactie.