OPINIE NEPOTISME
De erfzonde van de Belgische politiek
Nepotisme in de Belgische politiek zorgt ervoor dat talent niet altijd tot de belangrijkste posities geraakt. Tijd om daar iets aan te veranderen, vinden Robin Geukens en Marie Wagemans.
Begin maart stond vader De Croo in het middelpunt van de maatschappelijke verontwaardiging omwille van de vergoedingen die jarenlang bovenop zijn pensioen werden gestort . Om de gemoederen te bedaren, beloofde hij schijnheilig zijn illegaal voordeel door te storten naar Stichting Tegen Kanker. Later betaalde hij dat terug aan de Kamer, omdat die laatste juridische adviezen had opgevraagd. Diezelfde week werd moeder Rousseau voorzitster van de socialistische mutualiteit Solidaris. In De Standaard beweerde ze later dat 'dit niets met Conner te maken heeft'.
Het is niet de eerste keer dat politici met nepotistische trekjes in het middelpunt van de verontwaardiging staan. De Belgische politiek puilt dan ook uit van familiale verbanden tussen politici. Denk maar aan de geslachten De Croo, Eyskens, Anciaux, Michel, De Gucht, Van Rompuy, Van Peteghem …
Vooral mannen profiteren van nepotisme
Nepotisme is in essentie een vorm van machtsmisbruik waarbij familieleden of vrienden onrechtmatig bevoordeeld worden ten opzichte van anderen. Nepotisme is fundamenteel verkeerd, maar het valt op dat dit in de politiek vooral in een vader-zoon verband te bestaan. Logisch, vrouwen werden decennialang niet of ondervertegenwoordigd in het parlement. Sinds het seksequotum in 1994 stijgt het vrouwenaantal geleidelijk. Zo waren 30% van de Federale parlementariërs vrouwen in 2003.
Er moest dus nog heel wat water naar de zee vloeien vooraleer ze voor dat nageslacht konden zorgen. In dat opzicht zullen er de komende jaren waarschijnlijk meer en meer moeder-dochterbanden opvallen in de Belgische politiek. Op dit moment verleent nepotisme echter alleen voordelen aan mannen, die dat in onze maatschappij niet nodig hebben.
Het probleem met vriendjespolitiek zit al duidelijk vervat in de naam. Wanneer politici functies krijgen omdat ze verwant zijn aan een bekend persoon, creëer je een omgeving waarin bekwaamheid niet langer het belangrijkste criterium is om een land te besturen. Politici horen onze samenleving representatief te vertegenwoordigen. Daarom gaan we net stemmen, maar wie komt er op de stemlijsten? Zijn de (schoon)zonen van oud-burgemeesters, oud-parlementsleden, oud-partijvoorzitters en oud-premiers wel telkens de meest geschikte kandidaten?
De politiek is een kleine wereld: hoe meer plaatsen voor nepobaby’s, hoe minder kansen voor andere kandidaten
Het valt op dat nepotisme vooral een probleem is bij liberalen en christendemocraten, de partijen van het monsterverbond bij de oprichting van België. Misschien wordt het tijd dat deze oeroude partijen wat meer vernieuwing zoeken, al is dat niet vanzelfsprekend door het kiespubliek dat ze hebben. De politiek is – jammer genoeg – een kleine wereld en hoe meer plaatsen er ingenomen worden door nepobaby’s, hoe minder kansen andere, even adequate kandidaten krijgen.
Beste politici, zorg dan ook voor eerlijke lijsten met de meest geschikte kandidaten in 2024. Vergeet die bekende namen en laat een nieuwe wind door de politiek waaien: jongerenpartijen puilen uit van het talent. Geef het democratisch bestel en het vertrouwen in de politiek ademruimte. Ze zullen u dankbaar zijn.
