editoriaal> Editoriaal
De diplomafabriek
Begin dit academiejaar stelde Leuvens Hoogleraar Erwin Ooghe een plan voor om studenten gedeeltelijk hun studies te laten terugbetalen.
De reden? Het zou eerlijker zijn dan het huidige financieringsstelsel, waarin de baten voor hoogopgeleiden zeer hoog zijn, maar de kosten vooral worden gedragen door niet-studenten. Ooghe’s idee kon op heel wat begrip rekenen, en dat heeft alles te maken met de uitdagingen waar het hoger onderwijs vandaag voor staat.
Nieuwe cijfers bevestigen wat al even wordt gezegd. Snel afstuderen is niet langer de norm onder studenten. Hoewel er meer diploma’s worden uitgereikt, doen studenten er ook langer over dan voordien. De flexibilisering van het hoger onderwijs staat studenten toe opleidingsonderdelen mee te nemen in een individueel traject, wat vaak leidt tot studieduurverlenging. Waar een diploma ASO in het verleden nog garant stond voor een bruisende academische carrière, lijken ook steeds meer studenten met zulk diploma niet voldoende gewapend voor de uitdagingen van het hoger onderwijs.
De politieke consensus in Vlaanderen blijft unaniem voor een versterking van de toelatingseisen en verdere incentives die een te ambitieuze studiekeuze tegengaan. Niet geheel onlogisch ook gelet op de publieke opinie. Uit de recente stemtest van VRT NWS bleek 78% van de Vlamingen immers voorstander van de oriënteringsproef.
Natuurlijk mag de slinger niet te ver doorslaan, ten koste van kwaliteit en belastingbetaler. Maar hoewel de cijfers nopen tot reflectie, laten ze ook heel wat vragen open.Sommigen zien in de cijfers een teken van democratisering. Meer mensen wagen de stap naar het hoger onderwijs en steeds meer mensen halen het daar ook, zij het met wat vertraging. Of studieduurverlenging werkelijk een probleem moet zijn, is dan ook een maatschappelijke vraag.
Een deel van deze redactie behoort tot de studenten die langer over hun bacheloropleiding deden dan voorzien. Niet omdat ze niet opgewassen zouden zijn tegen het hoger onderwijs, maar omdat dit systeem de vrijheid biedt om naast studies ook te werken of betekenisvolle engagementen aan te gaan, en dat op eigen verantwoordelijkheid. Ook een eventueel accident de parcours kan zo worden ingecalculeerd. Uiteindelijk doen Vlaamse studenten er ook niet langer over om de arbeidsmarkt te bereiken dan hun Europese studiegenoten.
In een meer activerend en afgeschermd hoger onderwijs gingen we misschien sneller naar een diploma, maar de vraag is of de afgelegde weg even waardevol zou zijn en of je zo niet onnodig studenten overboord duwt. Hoe dan ook zijn er vele wegen, en moet iedereen zelf uitmaken hoe waardevol de zijne is.
