splinter> Splinter: maatschappelijke kritiek op onderzoek is geen 'pensée unique'

Cancelcultuur aan de KU Leuven verdringt dissidente meningen

Veertien Leuvense academici schreven een open brief aan de twee rectorkandidaten waarin ze pleiten voor de 'inclusie van dissidente stemmen' en waarschuwen voor een 'pensée unique' aan de KU Leuven.

Meer bepaald verwijzen de initiatiefnemers naar de Angelsaksische wereld 'waar academici steeds vaker het zwijgen wordt opgelegd.' De groep ontevreden professoren wordt gespeerpunt door Freek Van de Velde, professor taalkunde, die met een uitzonderlijke helderheid van geest de vinger op de wonde weet te leggen. 'Er is een impliciete dreiging bij bevorderingen, publicaties en het verwerven van fondsen. Is er voldoende ruimte voor dissidente stemmen in de verdeling van het geld?'

Een terechte vraag.

Laat ik, zoals het een echte woke cancelgoeroe betaamt, beginnen met een volstrekt ongefundeerde ad hominem.

Sinds 2003 publiceerde Van de Velde aan deze universiteit zo'n tachtigtal wetenschappelijke artikels. Hoogrelevant onderzoek met titels als 'Gender-obsessie in de literatuurwetenschap' (2019) en 'Oninteressant onderzoek: kinderen tekenen meer mannelijke wetenschappers dan vrouwelijke' (2018) vond zo haar weg naar de academische gemeenschap. We kunnen ons alleen maar voorstellen wat voor spannend onderzoek door de woke cancelcultuur en eenheidsworst dan niet door de publicatiebeugel kon, en ons zo tot in de eeuwigheid onthouden zal worden.

Woke studentenraad

Gelukkig staat Van de Velde voor ons op de barricades. Al in 1999 nam hij het, in Veto waarachtig, op voor ons aller recht op de vrije meningsuiting. De woke studentenraad van 1999 had het in haar hoofd gehaald om geen gratis playboys meer uit te delen op de 24 urenloop, vanuit een of andere absurde idee over gendergelijkheid.

Maar dat was zonder Van de Velde gerekend. 'Beste vriendinnen-worteltaarten, de vrouw als objekt van begeerte is funktioneel in de playboy en ook dat is een wezenlijk aspekt van de vrouw, naast talloze anderen. Maar ik kan me voorstellen dat vele alto-meiden, geborst en gebild als een Sint-Jorispaard in hun zweterige zwartwollen pullovers die ze geleend hebben van hun lesbische moeder, liever de aandacht op de essentie van de vrouw vestigen, in plaats van op de verpakking. Ik stel het hier wat te ikonisch voor (Sociale Raad heeft wél mooie meisjes), maar u begrijpt wellicht wat ik bedoel.'

Echt jammer dat er geen platform is voor dissidente meningen.

U denkt nu wellicht dat ik met al dat moddergooien uit 1999 het maatschappelijke debat wil onderdrukken. Geduld. Het is 'funktioneel'. Van mij mag Van de Velde zijn interessante bezorgdheden wekelijks publiceren in Veto. Maar het is belangrijk te beseffen dat wat hij wellicht zal opvatten als een onderdrukking van dissidente meningen, in deze niet meer is dan een bezorgde alumnus die het oneens is met de grondstelling van Van de Veldes betoog. Een maatschappelijk debat, als het ware.

'Niet-westerse perspectieven worden in onderzoek en onderwijs aan deze universiteit consequent gemarginaliseerd'

Het hele idee van een woke cancelcultuur vertrekt vanuit de misvatting dat reactie en kritiek hetzelfde zijn als onderdrukking. Een cognitieve dissonantie die zich alleen voor kan doen bij geprivilegieerde stemmen die een eeuwenlang monopolie op opiniëring geïnternaliseerd hebben.

Cancelculture

In feite wil ik met dit opiniestuk Van de Velde en vriendjes zelfs gelijk geven: Er is een fundamenteel gebrek aan diverse meningen in het wetenschappelijk debat.

Verongelijkte professoren met honderden publicaties, wekelijkse lessen, en een forum in Veto ten spijt, is er wel degelijk sprake van een cancelcultuur. Niet-westerse perspectieven en stemmen worden in onderzoek en onderwijs aan deze universiteit consequent gemarginaliseerd.

In mijn studies economie was er een volstrekt gebrek aan enige literatuur over de reële implicaties van Europees internationaal handelsbeleid voor de inwoners van niet-Europese landen. In mijn studies literatuur lazen we een handvol werken van vrouwelijke auteurs op een syllabus van honderden teksten. Wat betreft niet-westers academisch onderzoek over literatuur kregen we letterlijk één hoofdstuk te lezen uit Edward Saids Orientalism. Dat was het. Next up: freudiaanse symboliek in de eerste folio van Shakespeares Hamlet.

Studenten die in hun onderzoeksopzet niet-westerse perspectieven willen inbrengen, krijgen regelmatig te horen dat die insteek niet neutraal is, of dat hun 'politiek onderwerpen' (lees: onderwerpen met een niet-westerse invalshoek) en 'wetenschappelijk onderzoek' onverenigbaar zijn. Dat zijn slechts anekdotische voorbeelden, maar onderzoek door UNDIVIDED toont duidelijk een structureel gebrek aan onderzoek en onderwijs dat de eurocentrische status quo in vraag stelt.

Op dit moment is slechts 20% van de Leuvense gewoon hoogleraren vrouw

Ik weet natuurlijk niet welke fascistische feministische lesbische vrouwen er allemaal in de commissies zetelen die Van de Veldes onderzoeksaanvragen moeten goedkeuren, maar erg veel kunnen het er niet geweest zijn: op dit moment is slechts 20% van de Leuvense gewoon hoogleraren vrouw. Komt daarbij dat academisch personeel bijna volledig wit is.

Tot slot geloof ik best dat bepaalde onderzoeksvragen vandaag minder geapprecieerd worden, en dat maatschappelijke tendensen een rol spelen in wat een volstrekt van de realiteit gescheiden onderzoekswereldje zou moeten zijn. Eugenetica of taalkundige legitimering van systemisch racisme krijg je vandaag de dag wat moeilijker verkocht. Maar dat evoluties in de Angelsaksische wereld (lees: zwarte studenten die voor hun rechten opkomen) aan de basis liggen van een omslag die het onmogelijk maakt voor wetenschappers om onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek te voeren, is een aberratie van de werkelijkheid nog grotesker dan de Gert Late Night Show.

Powered by Labrador CMS