Bouchez kent zijn
eigen ideologie niet

De kiezer heeft Open Vld genadeloos afgestraft bij de verkiezingen van 9 juni 2024. Daar is iedereen het wel over eens. De partij zelf in de eerste plaats, maar ook het wereldje van 'opiniemakers', journalisten en rivaliserende politici zijn ondertussen op zoek naar de reden achter dat historisch verlies. 

Vader De Croo begreep niet 'dat men het harde werk van zijn zoon' niet heeft beloond, terwijl morele verkiezings­overwinnaar N-VA het verlies aan het mager palmares van de Vivaldi-regering weet. 'Je kan je een maand voor de verkiezingen niet plots als een liberale partij beginnen te gedragen', zei partijvoorzitter Bart De Wever al voor de verkiezingen in De Zevende Dag. 

Oud-voorzitter Egbert Lachaert, die nota bene Open Vld in een coalitie loodste waarin socialisten de plak zouden zwaaien, sloot zich daar grotendeels bij aan. 'Bij de eerste pensioen­hervorming bleken de verschillen al te groot', zei Lachaert onlangs in De Zondag. Vreemd dat men dat niet eerder opmerkte, bij de regeringsonderhandelingen bijvoorbeeld — hét moment bij uitstek om verschillen tussen partijen op te merken.

Gelukkig wist MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, die uit het vier jaar lang blokkeren van elke mogelijke hervorming een verkiezingsoverwinning putte, de échte reden achter het verlies van Open Vld. In het Nieuwsblad gaf hij een exclusieve inkijk achter zijn redenering. 

Niet rechts, maar liberaal

'Een rechtse partij is gemaakt om rechts te zijn. Een linkse partij om links te zijn. Je moet durven accepteren dat je rechts bent en rechts moet handelen', aldus de MR-voorzitter. Dat de MR allang geen liberale partij meer is, maar eerder een conservatief clubje dat trouw de lobby volgt, is bekend. 

Bouchez vergeet echter dat Open Vld toch écht wel een liberale partij is, of dat alleszins ambieert te zijn. Open Vld is niet per se rechts, maar vooral liberaal. Dan gaat het niet om of je rechts of links bent. 

Het liberalisme is een filosofie en een ideologie, die zich zowel over linkse als rechtse thema’s uitspreekt en zich nu eenmaal niet laat opdelen in links of rechts. Dat een liberale partij er rechtse stand­punten op na houdt op economisch vlak, maar cultureel eerder links is, is helemaal niet tegenstrijdig, maar gewoon – u raadt het niet – liberaal. 

Het liberalisme wil dat het individu maximale vrijheid geniet tot waar de vrijheid van een ander individu begint. Liberalisme is niet fiscale koterijen in stand houden omdat het jou persoonlijk goed uitkomt, maar ervoor zorgen dat elk individu maximale vrijheid kan genieten en zich kan ontplooien. 

Slanke overheid

Dat Bouchez al even weigert mee te werken aan een besparing op partij­finan­ciering, is verbazingwekkend. 'Het geld dat alle partijen krijgen, is slechts een derde van het budget van de RTBF. Wij, partijen, organi­seren toch ook mee de democratie?', verdedigde Bouchez zich voor de camera's van Villa Politica. 

Wie zich afvraagt wat het verband is tussen het budget van de RTBF en dat van politieke partijen – geen zorgen, er is er geen. Een liberaal politicus die zich verzet tegen een slank overheids- en partijapparaat, lijkt me geen authentieke liberaal.

Ik stel voor dat Georges-Louis Bouchez eens een boek van John Rawls of John Locke leest, de grondleggers van het liberalisme. Zeker A Letter Concerning Toleration van die laatste kan soelaas over vrijheid bieden. Het is zijn goed recht om van de MR een eenzijdig rechtse partij te maken, en daarmee een verkiezings­overwinning te boeken. Maar claim dan alsjeblieft niet dat je een liberaal bent. 

Elias Fret is redacteur bij Veto en student Politieke Wetenschappen.