WETENSCHAPSKORTJES APRIL-MEI
Nieuwe bloedtest moet leverontsteking sneller opsporen
Onderzoekers van de KU Leuven ontdekten dat de longen van 70-plussers nog bruikbaar zijn als donorlongen. Je kan ook deelnemen aan de Scriptieprijs en PhD Cup en Isabel Beets wint de Baillet Latour Biomedical Award.
Neem deel aan de Scriptieprijs en PhD Cup!
Ook dit jaar worden er laatstejaars bachelor- en masterstudenten gezocht om deel te nemen aan de Vlaamse scriptieprijs. Deelnemen kan tot en met 1 oktober door een vlot leesbaar Nederlandstalig journalistiek artikel in te zenden samen met je scriptie. Er zijn naast de hoofdprijs van €2500 ook enkele deelprijzen te winnen, zoals de Eos- en Bachelorprijs.
Studeerde je de voorbije twee jaar af als doctor? Dan kan je deelnemen aan de Vlaamse PhD Cup. Tot en met 7 juli kan je je inschrijven, waarna 16 onderzoekers een mediatraining krijgen om te leren hoe ze hun onderzoek voor een breder publiek kunnen brengen. In de finale op 19 oktober moeten de jonge onderzoekers hun onderzoek in drie minuten kunnen pitchen.
De ingediende onderzoeken dingen mee naar grote prijzen in verschillende categorieën. Maar belangrijker, de wedstrijden willen onderzoek dat normaal gezien verdwijnt in archieven onder de aandacht brengen van een breder publiek, uitgevers en de pers.
PhD Cupwinnaar van 2022 Eline Lievens vindt dat wetenschapscommunicatie een onderdeel zou moeten zijn van elk onderzoek: 'Wat is de waarde van je onderzoek, als je resultaten niet tot bij je doelpubliek geraken?', zegt ze op de website van de PhD Cup.
Bloedtest spoort leverontsteking en -cirrose sneller op
Wetenschappers aan de KU Leuven en de Newcastle University hebben een nieuwe test ontwikkeld om leverontstekingen en -cirrose te detecteren.
Die kunnen het gevolg zijn van niet-alcoholische leververvetting (NAFLD), een chronische aandoening waar mensen met obesitas of overgewicht aan kunnen lijden. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie heeft bijna 60% van de Europese volwassenen en een op de drie kinderen overgewicht.
De nieuwe test kan via eiwitten in het bloed de graad van ontsteking bepalen. Die methode is minder invasief en goedkoper dan de gebruikelijke biopsie. Zo kan de ziekte vroeger gediagnosticeerd worden en de behandeling opgestart worden voordat er onherstelbare schade ontstaat. De studie verscheen in het tijdschrift Nature Metabolism.
Longen van senioren ook bruikbaar als donorlongen
Onderzoekers van de KU Leuven en UZ Leuven toonden recent aan dat donorlongen van 75-plussers zowel op korte als lange termijn even goed werken als jongere longen. Dat is goed nieuws, want daardoor kan de wachttijd voor patiënten op een donorlong verminderen. Die is sinds de coronacrisis opgelopen van zeven à acht maanden naar twaalf maanden, onder andere doordat het aantal donoren in Europa afnam.
Het nieuwe onderzoek kwam er aan de hand van een vergelijkende studie tussen patiënten met oudere donorlongen en patiënten met jongere donorlongen. Belangrijker dan de kalenderleeftijd van de donor, is de biologische leeftijd van het longweefsel, benadrukt transplantatiechirurg Laurens Ceulemans in het Nieuwsblad. Het onderzoek verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift Annals of Surgery.
Prof KU Leuven wint Baillet Latour Biomedical Award
Professor Isabel Beets van de KU Leuven is de winnaar van de Baillet Latour Biomedical Award. Daarmee haalt ze vijf jaar aan onderzoeksfinanciering ter waarde van een miljoen euro binnen voor haar project 'Ontcijferen van de neuromodulatie van leren en geheugen'.
Beets leidt een eigen onderzoeksgroep, die onderzoek voert naar de moleculaire basis van hersenplasticiteit. Ze probeert te achterhalen op welke manier onze hersenen precies leren en vergeten. Chemische stoffen - zogenaamde boodschappermoleculen - zijn werkzaam in onze hersenen tijdens het leerproces en dragen bij tot de vorming van het geheugen.
Om die moleculen te kunnen bestuderen, neemt Beets het brein van de rondworm Caenorhabditis elegans onder de loep. Die heeft vergelijkbare boodschappermoleculen met de mens, die ook manipuleerbaar zijn voor wetenschappelijk onderzoek.
Professor Beets zal met de financiering van de prijs verder onderzoek doen naar de precieze rol van de boodschappermoleculen in het geheugenproces.
Het fonds Baillet Latour wil de carrières van jonge Belgische onderzoekers in de biomedische wetenschappen ondersteunen door het winnende onderzoek voor de komende vijf jaar te financieren. Het is nog maar de tweede keer dat de Baillet Latour Biomedical Award werd georganiseerd.