Een kijkje in de krachtige microscopen van de KU Leuven

De onderzoeksinfrastructuur van de KU Leuven is immens groot. Om het enigszins overzichtelijk te maken bundelt de universiteit bepaalde infrastructuur in kernfaciliteiten. Veto zette bijvoorbeeld VIEW in de kijker, een kernfaciliteit waar een team oude documenten digitaliseert. In dit artikel staat het Cell and Tissue Imaging Cluster (CIC) in de schijnwerpers.

CIC biedt sinds 2008 lichtmicroscopie voor biomedisch onderzoek aan onderzoekers. Deze microscopen brengen levende cellen en weefsels in kaart door lichtdeeltjes genaamd fotonen in te zetten. Dat gebeurt al dan niet met het gebruik van een proteïne die als een soort contrastvloeistof fungeert. De lichtdeeltjes worden geabsorbeerd en omgezet in een andere kleur. Zo brengt het team biologische processen in kaart.

Soms met spectaculaire beelden als resultaat, meestal met ruizige, moeilijk te lezen afbeeldingen. 'Maar daar zit net de interessante innovatieve informatie in vervat', vertelt Pieter Vanden Berghe, hoofd van het CIC.

De aanvragen gaan vaak over, maar zijn niet beperkt tot, de neurobiologie. De KU Leuven is, in vergelijking met sommige Duitse onderzoeksinstellingen, niet de grootste speler wat betreft lichtmicroscopie, maar desondanks doet het CIC het goed zegt Vanden Berghe: 'Veel van onze setups zijn vooruitstrevend.'

Missie

De missie van CIC is tweeledig: innovatief onderzoek en infrastructuur voorzien, en die infrastructuur aanbieden aan onderzoekers. Met een waar onderzoekshart werkt Vanden Berghe, samen met coördinator Tobie Martens en een team van doctorandi, aan het visualiseren van microscopisch kleine biologische processen.

Innovatie verwerken ze zelfs in de ondersteunende taken: 'We kleuren wel eens buiten de lijntjes door apparatuur aan te passen aan de specifieke vraag van de onderzoeker', verklaart Vanden Berghe.

Financiering

Vanuit het bestuur krijgen kernfaciliteiten de opdracht mee om zelfbedruipend zijn. Pionieren is moeilijk te combineren met die opdracht, want 'dan gaat er ook wel eens wat mis, en dan verlies je je inzet', zegt Vanden Berghe.

Daarvoor heb je extra investeringen nodig. De vergoeding die ze krijgen voor hun ondersteuning en diensten, maakt het net mogelijk om het onderhoud van de apparaten en de werking van het CIC te realiseren.

De verhuur van de apparatuur neemt veel tijd in beslag. VandenBerghe verklaart: 'We staan heel fel open, maar dat is wel veel werk.' Het teammoet onderzoekers trainen voor het gebruik van de microscopen.

Maar soms maken ze de beelden zelf voor een opdrachtgever. 'Datroutinegebruik ondersteunt het vooruitstrevend onderzoek financieel', aldusVanden Berghe. Die balans tussen ondersteuning en vooruitstrevend onderzoek enapparatuur is een soms moeilijke evenwichtsoefening.