ANALYSE GEZONDHEID
CO-vergiftiging op kot
CO-vergiftiging is de meest dodelijke vorm van vergiftiging in België, mede omdat koolstofmonoxide een onmerkbaar gas is. Op kot horen studenten extra oplettend te zijn tijdens de koude maanden.
Koolstofmonoxide, ook CO genoemd, is een gevaarlijk, reukloos en onzichtbaar gas dat ontstaat bij onvolledige verbranding van brandstoffen die koolstof bevatten. Jaarlijks worden in België meer dan 1.000 mensen het slachtoffer van een CO-vergiftiging en overlijden een twintigtal mensen eraan. Het is bijgevolg de meest dodelijke vorm van vergiftiging in België.
Elk verbrandingstoestel kan CO vrijgeven: boilers, verwarmingstoestellen, kooktoestellen op gas en verbrandingsmotoren. Een onveilig verwarmingstoestel, zonder rechtstreekse toevoer van verse lucht, vormt het grootste gevaar binnen een leefruimte.
Stille doder
Een CO-vergiftiging is verraderlijk aangezien koolstofmonoxide een niet-waarneembaar gas is. Ook heeft een CO-vergiftiging geen typische symptomen: eventuele klachten, waaronder hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en kortademigheid, lijken vaak op die van griep of een voedselvergiftiging. Bij ernstige intoxicatie kunnen zwakte, verwardheid, bewusteloosheid, ademnood en hartstilstand, gevolgd worden door een comateuze toestand en, in het ergste geval, de dood.
De omstandigheden waarin de weinig herkenbare symptomen optreden, zijn cruciaal om te herkennen of het om een CO-vergiftiging gaat. Wanneer men onwel wordt in een badkamer uitgerust met een warmwatertoestel op gas of wanneer meerdere personen symptomen vertonen in een specifieke ruimte, heb je waarschijnlijk te maken met een gevaarlijke CO-blootstelling.
CO op kotbezoek
Kotstudenten staan niet altijd stil bij het risico op CO-vergiftiging wanneer ze hun kamer verwarmen tijdens deze koudere maanden. Volgens Arne Dewaet, sergeant en brandpreventiecoördinator bij hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant is het aantal CO-intoxicaties bij Leuvense kotstudenten beperkt, maar aandachtigheid is daarom niet minder belangrijk.
CO krijgt geen kans met voldoende aanvoer van frisse lucht en een correcte afvoer van rook
Studentenkoten moeten volgens Dewaet voldoen aan enkele CO-preventievoorwaarden. Zo mag de centrale verwarmingsinstallatie op studentenkoten zich niet in het kot zelf bevinden, maar in een lokaal dat voldoet aan brandveiligheids- en verluchtingsvoorwaarden. De verbrandingsgassen moeten rechtstreeks naar buiten kunnen worden afgevoerd. Dat specifieke reglement voor studentenkoten is opgenomen in het politiereglement.
CO-preventie behoort ook tot de voorwaarden om een Kotlabel te verkrijgen. Studentenvoorzieningen bevestigt dat deze koten voorzien zijn van een centrale verwarming i.p.v. een onveilig verwarmingstoestel, waardoor er geen kans is op een CO-vergiftiging.
Controleer, ventileer, alarmeer en reageer
Het Antigifcentrum organiseert een campagne rond CO-intoxicaties om de kennis en bewustwording rond CO te vergroten. Ze zetten in op vier preventiepijlers: controleren, ventileren, alarmeren en reageren.
Regelmatige controle van verwarmingstoestellen is van groot belang. Laat verwarmingstoestellen plaatsen door een erkende technieker en zorg voor een jaarlijkse inspectie. Zelf kan je de kleur van de vlam controleren. Indien de vlam geel kleurt i.p.v. blauw, duidt dit op een slechte verbranding.
Door voldoende aanvoer van frisse lucht en een correcte afvoer van rook krijgt CO geen kans. Zorg voor voldoende natuurlijke toevoer van zuivere lucht en garandeer constante ventilatie in ruimtes met een verwarmingstoestel.
'Een CO-melder kan een vals gevoel van veiligheid geven'
Arne Dewaet, brandpreventiecoördinator hulpverleningszone Oost, Vlaams-Brabant
Een CO-melder waarschuwt wanneer de koolstofmonoxide-concentratie in een ruimte te hoog is. Plaats een melder in elke ruimte met een verbrandingstoestel en rookafvoerkanaal. Het blijft belangrijk om toestellen te controleren en de ventilatierichtlijnen niet te negeren. 'Een CO-melder kan een vals gevoel van veiligheid geven, het is maar een bijkomende veiligheidsmaatregel', aldus Dewaet.
Wees in het algemeen aandachtig voor symptomen. Bij een evacuatie zorg je eerst voor je eigen veiligheid. Vervolgens bel je de hulpdiensten via het nummer 112.