Belgica121 zet koers naar Antarctica voor ecologisch onderzoek

De dag voor zijn vertrek vanuit België spreken we met Franz Maximilian Heindler, een onderzoeker van de KU Leuven die voor het eerst naar Antarctica vaart. ‘We vliegen eerst vanuit Brussel naar Madrid, en van daaruit naar Buenos Aires en Ushuaia in het zuiden van het land. Afhankelijk van het weer vertrekken we daar binnen de paar dagen naar Antarctica.’

Zet de zeilen naar het zuiden

In totaal zijn ze met negen, de bemanningsleden van de Belgica121. Bijna exact een jaar geleden ging een vorige missie, met de Belgica120, de mist in door technische problemen. Nu hopen Heindler en zijn collega’s hun tocht wel tot een goed einde te kunnen brengen, mede door de keuze voor een kleinere, meer behendige zeilboot. Die moet toestaan dat de onderzoekers verder kunnen doordringen in de ijszee.

‘Eigenlijk valt ons doel met deze expeditie uiteen in verschillende delen. Het belangrijkste luik is waarschijnlijk om zoveel mogelijk data te verzamelen ter plaatse, die we dan later weer kunnen gebruiken in ons onderzoek.’

Zo legt Heindler zelf zich toe op de daar aanwezige vispopulaties. ‘Meer specifiek zullen we onderzoeken hoe verschillende vissoorten genetisch met elkaar verbonden zijn. We zullen observeren hoe de vissen leven, wat ze eten - een heel scala aan parameters. Andere collega’s zullen gelijkaardig onderzoek doen op andere dieren ter plaatse.’

Plastic zakjes op Antarctica

Daar stopt het evenwel niet. Het overkoepelend doel van de expeditie is onmiskenbaar het analyseren van de invloed van de klimaatopwarming op het poolgebied. ‘Het Antarctisch poolgebied ervaart grote invloeden van die opwarming, met meerdere grote ijsschotsen die afgebroken zijn in de afgelopen jaren’, vertelt Heindler. Om dat soort veranderingen in te kunnen schatten, is onderzoek als dit broodnodig. Zo zullen de expeditieleden bijvoorbeeld in kaart proberen brengen in hoeverre zogenaamde microplastics vanuit meer bewoonde gebieden doordrijven tot aan de wateren rond Antarctica.

De ecologische reflex zit trouwens diep ingebakken bij de wetenschappers, die continu op zoek gaan naar manieren om hun expeditie ecologisch minder invasief te maken. ‘Zo verzamelen we DNA van vissen door middel van schilfers en het water waarin de vissen zich bevinden. Ook het kleinere zeilschip moet helpen om onze eigen ecologische impact te minimaliseren’, stelt Heindler.

Brossen?

Staan de onderzoekers dan ook achter de ‘klimaatbrossers’ en hun missie? Dat wil Heindler niet met zo veel woorden zeggen. ‘Het is fijn dat mensen meer en meer bewust worden van hun eigen impact op het milieu, en dat ze een verandering willen bewerkstelligen. Anderzijds wil je ook niet dat alles in één keer verandert op het vlak van regelgeving. Maar het is heel fijn dat het thema meer en meer leeft.’

Wie nieuwsgierig is naar de tocht van de Belgica121 kan al terecht op hun eigen website, waar je regelmatig updates kunt zien over de expeditie. De bemanningsleden zullen ook een videodagboek bijhouden dat vervolgens - met dank aan een succesvolle Kickstartercampagne - gemonteerd zal worden tot een heuse documentaire. ‘De documentaire wordt waarschijnlijk gelanceerd op 12 december’, besluit Heindler.