Asterix en Obelix in quarantaine

Het Gallisch is een dode taal, die gesproken werd tussen de 3de eeuw voor en de 6de eeuw na Christus. De taal was verspreid op het gebied van het huidige Frankrijk, België, Nederland en ook delen van Duitsland en Zwitserland.

Samen met het Iers, het Welsh en het Schots-Gaelisch, behoort het tot de Keltische talen. In de vorm van inscripties op stenen en verschillende archeologische vondsten, zoals bekers of spintollen, is het Gallisch tot ons gekomen.

Gratis lessen

Al tien jaar geeft professor Grieks aan de KU Leuven Toon Van Hal de zogenaamde Linguae Minores – kleine talen, die ooit gesproken werden, maar waar weinig van overgebleven is. In een zestal lessen krijgen alle geïnteresseerden een bondige introductie tot de taal van de Galliërs, aangevuld met een hoop interessante weetjes. In 2010 begon het met het Gallisch, daarna volgden het Oskisch, het Etruskisch en het Frygisch. Vorig jaar kwamen zelfs de Runen aan bod.

De lessen zijn deel van het jaarprogramma van het Nederlands Klassiek Verbond. De organisatie zet zich het ‘belichten van alle facetten van de Oudheid’ als doel. Jaarlijks organiseren zij meerdere lezingen en themadagen aan de KU Leuven.

Waarom aanschuiven

De cursus is vrijblijvend en heeft zowel een serieuze als een ludieke insteek. Enerzijds is het doel om ogen te openen voor het Gallische verleden als onderdeel van de plaatselijke geschiedenis. 'Het gaat over de taal die voor Julius Caesar hier in onze contreien werd gesproken. In die zin is het bevreemdend dat keltologie (de studie van de cultuur en taal van de Kelten, red.) aan geen enkele Belgische universiteit wordt beoefend', zegt organisator Van Hal.

Het is niet slecht om die lacune eens onder de aandacht te brengen, vindt hij. Maar eerst en vooral blijven het lessen voor de lol. De Gallische inscripties leren ons bijvoorbeeld veel over 'het goede leven': kennelijk hielden de Galliërs veel van bier en spel.

Beeld van de Galliërs

Ons beeld van de Galliërs vandaag is vrij fragmentair en dubbelzinnig. Dat noemt Van Hal de paradox van de Galliërs: 'Sporen van de Gallische cultuur vinden we hier in de bodem, en toch kijken wij er vaak naar als gaat het om een beschaving van een of ander eiland in de verre oceaan.'

Dat de sporen al bij al beperkt (en soms tegenstrijdig) zijn, draagt bij aan de mythevorming. ‘Het is net omdat de Galliërs en Kelten zo ongrijpbaar waren dat men al eeuwenlang vanalles aan de Galliërs heeft willen toeschrijven', verklaart Van Hal. 'En toch kun je ze een klein beetje een eigen stem geven, dankzij de opschriften die sinds de negentiende eeuw af en toe opduiken'. Wie dat wil proberen is welkom om de colleges mee te volgen.