Wanneer je promotor absoluut wil dat je je thesis in eerste zit indient

Het Onderwijs- en Examenreglement van de KU Leuven hanteert steeds een tweede examenkans als uitgangspunt, ook voor bachelor- en masterproeven. Als er voor een opleidingsonderdeel uitzonderlijk geen tweede examenkans georganiseerd kan worden, moet de faculteit dat uitdrukkelijk in de ECTS-fiche vermelden.

Toch heerst aan bepaalde faculteiten of bij specifieke proffen de cultuur dat die tweede kans niet benut kan worden voor bachelor- of masterproeven. Vicerector Onderwijsbeleid Tine Baelmans begrijpt de bezorgdheid van docenten om studenten te stimuleren om al in eerste zit in te dienen om de totale studieduur niet onnodig te verlengen.

'De studietijd die met een eindwerk gepaard gaat, moet overeenkomen met het aantal toegewezen studiepunten', duidt Baelmans. Als studenten een normaal academiejaar doormaken, moet die eerste zittijd dan ook haalbaar zijn. 'Maar stimuleren is nog iets anders dan studenten te verplichten.' Volgens Baelmans ligt de oplossing in dialoog tussen promotor en student.

Proffen met reputatie

Desondanks komt dat stimuleren soms gevaarlijk dicht bij verplichten. Sommige professoren staan er zelfs om bekend geen indiening in tweede zit te aanvaarden. Tom* koos de promotor voor zijn bachelorproef op basis van zijn vakgebied. Die professor had één voorwaarde: dat hij in eerste zit zou indienen.

Ook Frederik* wist op voorhand dat zijn promotor geen indiening in tweede zit duldde. 'Toen was ik dat ook nog niet van plan, maar ik merkte al vlug dat het moeilijk zou zijn om alles rond te krijgen.' Frederik draaide lange dagen in een labo voor zijn thesis waardoor hij amper tijd vond om aan zijn literatuurstudie te beginnen.

'Ik heb verschillende keren aangegeven dat ik liever in augustus wou indienen, maar dat werd steeds afgewimpeld', getuigt hij. Op het randje van een burn-out en met last van paniekvallen, heeft hij dan in december een psycholoog opgezocht. 'Het was heel moeilijk om te accepteren dat die augustusoptie er niet was, terwijl ik wist dat ik er eigenlijk wel recht op had.'

Onderzoek voor de prof

In het tweede semester hakte Frederik uiteindelijk de knoop door om toch pas in tweede zit in te dienen. 'Dan heb ik mijn promotor voor het eerst gezien: om mij te overtuigen om toch in mei in te dienen.'

Frederiks project maakt deel uit van een groter onderzoeksproject en hij vermoedt dat zijn promotor daarom zo doorzette. Iets wat volgens Baelmans geen rol zou mogen spelen: 'Een masterproef draait om de student en diens vaardigheden, niet over een onderzoeksproject van de professor.'

De vicerector Onderwijsbeleid vindt over het algemeen dat niet op masterproeven gerekend kan worden voor resultaten in een groter onderzoeksproject. 'Studenten zijn nog lang geen volleerde onderzoekers en er zijn grote verschillen in de resultaten die ze halen. We zijn hen nog aan het opleiden.' Als het resultaat van een masterproef uiteindelijk toch geïncorporeerd kan worden, is dat mooi meegenomen.

Recht van de student

Hebben studenten dan het recht om pas in tweede zit in te dienen? 'In principe wel', bevestigt Baelmans. 'Ik probeer mijn studenten zelf te stimuleren om op tijd in te dienen door een haalbare tijdsplanning op te stellen, maar als dat niet haalbaar blijkt om wat voor reden ook, is het aan de student om te beslissen om later in te dienen.'

Hoewel Tom oorspronkelijk van plan was om in eerste zit in te dienen, schoof hij zijn thesis toch op naar de zomer. Uiteindelijk heeft hij er geen nadelen van ondervonden in de quotering of begeleiding. Voor Frederik ligt het anders: hij is opgelucht dat hij de knoop heeft doorgehakt, maar voelt zich alleen. 'Er is mij al verteld dat ze mij minder zullen begeleiden tijdens de zomer', vertelt hij. 'Wat "ons project" was, is nu "jouw thesis" geworden.'

De studentenraad vertelt bezig te zijn met aspecten van sociale veiligheid rond masterproeven, maar zegt nog niet breed te kunnen communiceren over beleidslijnen.

*Tom en Frederik zijn gefingeerde namen.