Vraagtekens over gevolgen mijlpaalregel

De Academische Raad zou het idee genegen zijn geweest om een commissie in te stellen wanneer studenten na twee jaar voor één eerstejaarsvak nog nietgeslaagd zijn. Het voorstel wordt verder besproken in een werkgroep.

De regel om binnen de twee jaar je mijlpaal (het momentwaarop je al je eerstejaarsvakken hebt afgerond, red.) te halen is een specificering van de huidige bindende voorwaarde om binnen de twee jaar 50% CSE te halen. Alsdat niet lukt kan je nu een jaar niet inschrijven aan de KU Leuven – origineel ookhet bedoelde gevolg voor de mijlpaalregel.

Dat heeft de studentenraad eruitgekregen. Enerzijds wordt verder onderzocht welke uitzonderingen - zoals voor één vak - toelaatbaarzijn, anderzijds in welke opleidingen een student mag herstarten als die tegende mijlpaalregel is gebotst.

Schrijnende gevallen

De KU Leuven wil studenten aanmoedigen om de mijlpaal in één jaar te halen door focus op dat jaar te leggen, onder andere via begeleiding. De universiteit wil ook vermijden dat studenten tegen de lamp lopenals ze na drie of vier jaar nog steeds niet geslaagd zijn voor een lastig eerstejaarsvak alswiskunde of statistiek. Zij eindigen dan zonder diploma, en met een heel aantalverloren jaren.

'Dat zijn niet veel gevallen, maar dat is dramatisch voordie studenten', zegt vicerector Onderwijsbeleid Tine Baelmans. 'Het komt voorin ongeveer elke faculteit en dat is een zorg voor heel wat onderwijsverantwoordelijken, decanen en vice-decanen.'

Precieze cijfers over de grootte van de groep zijn er niet. 'Hetis allemaal wat anekdotisch, dit is cijfermateriaal dat opgevraagd wordt', zegtLotte Delemarre, voorzitter van de studentenraad. 'Het is vooral belangrijk dat we zicht krijgen op de grootte van deze groep en hoe we hen in vroegere stadia van hun studieloopbaan kunnen identificeren.'

Studieduurverlenging?

Er bestaat kritiek dat de mijlpaalregel studieduurverlengingjuist in de hand werkt: een student die na twee jaar moet stoppen met eenopleiding, komt minstens twee jaar later op de arbeidsmarkt als hij daarna van richting verandert.

Er is cijfermateriaal van de groep die drie keer een vakopneemt en toch een diploma behaalt. Die groep ligt jaarlijks in de tientallen,maar is even groot als de groep die er niet in slaagt.

Er is ook beslist dat een student tot hij de mijlpaalhaalt maximum 60 studiepunten kan opnemen. Dat kan studenten verhinderen om snellerhun achterstand in het eerste jaar in te halen. Decanen denken dat het hun slaagkansenjuist verhoogt.

Struikelvakken

Tegelijk lanceert de vicerector een project om de struikelvakkenvan individuele opleidingen te herbekijken. Er zal gekeken worden naar de plaats van de vakken in de opleiding en hoe studenten beter kunnen worden voorbereid.

Tot nu werden struikelvakken louter gedefinieerd aan de handvan de slaagpercentages. 'Nu kijken we naar de studenten die hun traject binnende drie jaar afwerken', zegt vicerector Baelmans. 'Waar haperen zij op, waar lopenzij tegenaan?'

Dit moet gebeuren op opleidingsniveau, waardoor het centrale niveau er minder een hand in heeft. Nog een aantal andere zaken moeten daar worden bekeken in kader van de mijlpaal, zoals de niet-tolereerbare vakken.

Deliberatiepakket

Delibereren maakt zijn comeback in het tweede grote luik vande nieuwe beslissingen. In 2009-2010 voerde de KU Leuven het tolerantiekredietin: een student mag zelf achten en negens tolereren voor een maximum van 10%van de studiepunten die hij of zij nog heeft af te leggen. Vooreerstejaarsstudenten is dat beperkt tot 12 studiepunten.

Er blijkt een omvangrijke groep eerstejaars te zijn die hun tolerantiekrediet uit voorzichtigheid niet inzet. Zo missen ze de kans om met een schone lei in het tweede jaar te beginnen.

Enter deliberatiepakket: in het eerste jaar worden voor maximum12 studiepunten achten en negens gedelibereerd, maar enkel als dat de studentin een keer zijn mijlpaal doet behalen. Bovendien moet de student al zijnexamens hebben afgelegd en een gemiddelde van minstens 50% hebben.

De nieuwe deliberatiemaatregelen komen naast de bestaande30% CSE-maatregel, die wordt herdoopt tot 18 studiepunten-maatregel.

Winnaars en verliezers

Er zijn winnaars en verliezers van de maatregel. Een studentdie een zeven en een acht voor twee zesstudiepuntenvakken haalt, kan nu de achttolereren en enkel het andere vak meenemen. Starters in 2021-2022 zullen beidemoeten meenemen.

De vraag is of dit verlies wel wordt gecompenseerd door de winst. 'Op dit ogenblik zijn er zo weinig studenten die een vak tolereren in het eerste jaar, dat er nu meer zullen gedelibereerd worden', zegt vicerector Baelmans. 'In die zin dus zijn er meer studenten geholpen met de maatregel dan dat er studenten slechter mee af zullen zijn.'

Bovendien, zo zegt Baelmans, haalt het vooral onzekerheid uit het systeem: een student weet na een jaar in het huidige systeem helemaal niet waar hij aan toe is en moet dus een moeilijke inschatting maken zonder te weten wat er hem in de toekomst nog te wachten staat.

24 studiepunten

Anderzijds houd je nog 12 studiepunten over voor het tweedeen derde jaar om zelf te tolereren. Dat was onder andere een vraag van de studentenraad: 'We zien in bepaalde opleidingen nog struikelvakken in de derde fase. Het zou jammer zijn dat deze studenten studieduurvertraging oplopen door onvoldoende tolerantiekrediet', zegtvoorzitter Delemarre.

Uit cijfers blijkt dat maar een miniem aantal studenten aanspraakop de volle 24 studiepunten zou kunnen maken. Daarvoor moet de puzzel helemaalkloppen. In een opleiding als Rechten, dat met grote vakken zit in het eerstejaar, is de kans klein.

Opt-out

Een andere eis van de studenten: een opt-out. Je kan eengedelibereerd vak toch opnieuw opnemen als je wil. Dat komt goed uit voorstudenten die een buitenlandse master willen doen. Die vereisen soms dat jevoor al je vakken geslaagd bent.

Maar weinig studenten zullen nog durven het risico van deopt-out te nemen door de mijlpaal, voorspelt Delemarre. 'Je kan je acht of negen nietoverdragen naar je volgende jaar. Dus als het vak alsnog in je tweede jaar nietlukt, stoot je misschien tegen de mijlpaal aan.'

Er is nog niet afgeklopt over de timing van de deliberatie (voorof na de herexamens) en over eventuele verplichte infosessies voor studenten inde gevarenzone. 'We zijn blij dat iedereen zich kan vinden in het principe, maar betreuren het feit dat sommigen aangeven dat hier niet de nodige middelen voor zijn', zegt Delemarre.

Studentenvertegenwoordiging

Het dossier is vorig semester door een technische werkgroep uitgewerkt en twee keer op de relevante raden gebracht. Baelmans maakt zich sterk dat de studenten overal heel goed het gesprek mee hebben gevoerd: 'Het proces is co-creatief verlopen.'

Nochtans hebben enkele belangrijke vergaderingen plaatsgevonden in de examenperiode. Zo zijn de gevolgen aan het niet behalen van de mijlpaal pas heel laat in nota's verschenen. 'Desondanks hebben we vanuit de studenten aan goede vertegenwoordiging gedaan', zegt Delemarre.