Sels: 'Paaspauze was de moeite waard'

Het Overlegcomité heeft het voorstel van de Vlaamse hogescholen en universiteiten aanvaard: volgende week gaan we terug naar de situatie voor de paaspauze. We evolueren verder richting twee halve dagen fysieke les per student.

De onderbreking van de week voor de paasvakantie heeft zijn vruchten afgeworpen, meent KU Leuven-rector Luc Sels. 'Die beslissing was nodig, anders zou de toename in besmettingen niet afgevlakt zijn. Dan zaten we nu echt met een veel groter probleem op onze intensieve zorgafdelingen. De combinatie met de paasvakantie heeft de toename in viruscirculatie sterk afgeremd.'

Later meer mogelijk?

Rector Sels hoopt van harte dat er later dit semester nog meer mogelijk wordt. 'Ik kan daar moeilijk op vooruitlopen. Eerst moet de positiviteitsratio serieus dalen en moet de druk op de intensieve zorgafdelingen sterk verminderen. We volgen dat voortdurend op, ook samen met de experten en de minister, en willen bijkomende mogelijkheden creëren boven die 20% zodra dat kan.'

Op dit moment ligt die positiviteitsratio nog te hoog en vooral ook de intensieve zorgafdelingen zitten met problemen. 'Er liggen nu ook heel wat jongere patiënten die vechten om te overleven of om hun leven gezond verder te zetten. Velen van hen liggen er ook langer.'

Maar als de positiviteitsratio weer stijgt, kunnen we ook zo weer in een strenger regime komen? 'Het moet al heel erg uit de hand lopen om nog naar nieuwe verstrengingen te evolueren', meent Sels. 'Het aantal besmettingen daalt. Er is ook een zeker begrip voor het hoger onderwijs: wij gaan naar de laatste collegeweken, in tegenstelling tot het leerplichtonderwijs.'

Afstudeerders

Het is de vraag welke vorm bijkomend campusonderwijs zou aannemen. 'Dat beginnen we de volgende dagen uit te werken, zodat we goed voorbereid zijn en snel kunnen schakelen. Maar we moeten ook rekening houden met de draagkracht van docenten en medewerkers. We moeten het georganiseerd krijgen voor die laatste paar weken.'

Sels denkt bijvoorbeeld aan de afstuderende studenten. Niet zozeer om onderwijskundige redenen, maar vooral om hen met een goed gevoel te laten afstuderen. 'Ik zou hen zo graag op een mooie manier hun studies laten afsluiten. We hebben nu een generatie masterstudenten - zeker in de eenjarige masters - die nooit normaal masteronderwijs heeft gekend.'

Maar dat zijn thema's om nog intern aan te kaarten. Daarnaast kan het beleid de mogelijkheden voor alle studentengroepen ook gelijkmatig opschalen. 'Mochten we kunnen evolueren naar pakweg een derde van de bezetting, zou ik dat al heel mooi vinden.'

Een eenderdebezetting zou overigens 'best spectaculair zijn tegenover de universiteiten in de regio's rondom ons'. Daar is het doorgaans tot het einde van het academiejaar op practica na alles online, vertelt Sels. 'Ieders droom is natuurlijk volledig contactonderwijs, maar dat is voor dit academiejaar helemaal ondenkbaar.'

Zelftests

Als er meer mogelijk is, moeten studenten en docenten ook bereid zijn daar gebruik van te maken. Alle versoepelingen zijn vrijwillig en dat blijft zo, al geeft het beleid duwtjes in de rug. Zo is sinds een paar weken het testcentrum van de KU Leuven ook toegankelijk voor personeel. Daar kan je je ook laten testen zonder symptomen.

'We hebben daar de toelating voor gekregen van agentschap Zorg en Gezondheid', vertelt Sels. 'Het is bedoeld voor personeel dat regelmatig nauw contact heeft op de campus, zoals baliepersoneel bij de bibliotheken.' Of ook docenten en assistenten die noodzakelijke practica geven: die moeten doorgaan, maar soms zijn zij jonge medewerkers die nog een huisarts hebben in een andere gemeente. Het testcentrum in Leuven biedt dan extra comfort.

Daarbovenop komen de zelftests die de Vlaamse overheid dinsdag aankondigde. Die zouden vanaf begin mei bij universiteiten en hogescholen moeten komen - een hele logistieke operatie. 'Een test beschermt niet tegen het virus voor alle duidelijkheid', herinnert Sels. 'Maar het geeft mensen wel een groter gevoel van zekerheid tegenover hun naasten.'

Daarnaast dient de testcapaciteit ook om beter te monitoren in geval van verdere versoepelingen. De zorg van de overheid is dat wanneer je de bezetting opschaalt, er dan gelijktijdig veel studenten naar de auditoria komen.

Geen veralgemeende tests

De Vlaamse overheid wil 200.000 zelftests per week ter beschikking stellen - genoeg om al het personeel twee keer te laten testen, maakt minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) zich sterk in een persbericht.

'De eerste vraag is: zullen die 200.000 er zijn?' vertelt Sels. Daarnaast moet het veld nog de verdeling bekijken - de tests moeten ook gedeeld worden met het volwassenenonderwijs en het deeltijds kunstonderwijs. Daarna moet de KU Leuven de tests intern verdelen. 'We zullen daarvoor waarschijnlijk eerst kijken naar de eerder genoemde personeelsgroepen met nauw contact.'

'We bekijken zeker ook studentengroepen, bijvoorbeeld zij die in practica of bepaalde labosettings met meer aanwezig zijn', al wil Sels daar nu niet op vooruitlopen. Het is alvast niet de bedoeling om (zelf)testen te veralgemenen. 'Waar dat tot nu toe is gebeurd, is dat vaak misgelopen. Je creëert een vals gevoel van veiligheid en dat zet mensen ertoe aan de afstandsregels te verwaarlozen.'

Sels verwijst daarbij naar de corona-aanpak van de universiteit van Luik, die hun grootschalige testprogramma bij studenten moest stopzetten. 'Zij zijn daar geëindigd op een veel grotere incidentie dan wij in Leuven ooit gekend hebben.'