Proffen lappen examenreglement aan hun laars

De blok kan op heel wat gezucht rekenen - en dat wordt enkel erger naarmate een meerkeuze-examen in zicht is. Nochtans is de examenvorm aan veel faculteiten de standaard in de bachelor.

Bij een opleiding Geneeskunde zit je met grote groepen’, licht Nick Stassens, onderwijsondersteuner bij de faculteit Geneeskunde, toe. ‘Een meerkeuze-examen is dan een efficiënte manier om naar kennis en inzicht te peilen. Daarnaast bevatten een aantal cursussen in de beginjaren behoorlijk wat feiten en blokkennis, die zich dus ook makkelijk laten examineren in een meerkeuzevraagstelling.’

Filip Buekens, prof logica en argumentatieleer, gebruikt de examenvorm dan weer voor sommige vakken om betwistingen te vermijden. ‘Bij meerkeuze is er geen discussie over de validiteit van het antwoord: het is duidelijk wat het juiste antwoord is.’

Te grabbel

Waar wél al eens discussie rond bestaat, is het meekrijgen van die vragen achteraf. Dit gebeurt niet altijd, omdat elke examenvraag dan per definitie niet meer herbruikbaar is op het moment dat ze in een examen aan bod is gekomen.

Bij de Rechten, waar ook veel examens in meerkeuzevorm zijn opgesteld, klinkt hetzelfde. ‘De faculteit is daar echt niet eerlijk over’, zegt Bas*. ‘Ik heb in augustus een kopie aangevraagd van een examen. Telkens kreeg ik te horen dat ze mij zouden contacteren zodra ze iets wisten, maar ik heb nooit reactie gekregen.’ Ook worden studenten bij monitoraten en gezamenlijke verbeteringen van het examen verboden foto’s te nemen van de vragen, om te vermijden dat ze worden verspreid.

Verplicht door examenreglement

Dat de meeste opleidingen niet staan te springen om examenkopijen mee te geven, is duidelijk. Weinigen weten weliswaar dat faculteiten daar toe verplicht zijn. Dat staat immers in het universiteitsbrede examenreglement. Artikel 88 stelt dat het recht op feedback ‘een inzage van hun schriftelijke examen en een individuele en/of een collectieve nabespreking van het examen’ omvat. Los van inzage, hebben studenten ook recht op een kopie van hun examen.

Daarvoor wordt verwezen naar de openbaarheid van bestuur, een norm die voor alle administratieve overheden geldt en dus ook voor de universiteit in het kader van haar opdracht diploma’s uit te reiken. Artikel 98 stelt dat ‘individuele studenten recht op inzage hebben in de documenten die ten grondslag liggen aan beslissingen die over hen zijn genomen.’ Dat bevestigt ook Vincent Sagaert, programmadirecteur van de Rechten: ‘Als de student het vraagt, moeten we het wel geven.’

‘Strikt genomen omvat de kopie enkel het examen zelf en de students antwoorden erop’, reageert Liesbeth Smedts, ombudspersoon van de faculteit Rechtsgeleerdheid. ‘De modelantwoorden, of ze nu van open vragen of meerkeuzevragen zijn, krijgt de student er niet bij.’ Faculteiten proberen studenten soms te slim af te zijn door voor die kopie een hoge administratieve kost aan te rekenen. Daarover is het reglement formeel: ‘ Kopieën van documenten (...) worden kosteloos verleend.’ U weze gewaarschuwd.

*Bas is een fictieve naam.