Kulak en Campus Brugge luiden academiejaar in

'Net zoals jullie door de modder hebben moeten ploegen om binnen te geraken, dient de universiteit soms door de modder te ploegen voor haar studenten.' Het druilerige weer bracht prof. Jacques Haers, die de eucharistieviering in de Sint-Michielskerk van Kortrijk voorging, duidelijk niet van de wijs. Haers had het tijdens de homilie onder meer over 'een duurzame toekomst' en 'de uitdaging voor de alma mater om naar verbondenheid te streven'. Zelfs Greta Thunberg passeerde even de revue.

Na afloop van de kerkdienst werd de opening van het academiejaar voortgezet in de Kortrijkse Schouwburg, waar ook huidig en voormalig burgemeester van Kortrijk Vincent Van Quickenborne en Stefaan De Clerck present tekenden. Nadat de ceremonie - letterlijk - op gang werd geblazen door een kwartet trompettisten, betrad Herman Van Rompuy als eerste spreker het podium, die in de hoedanigheid van Francqui-voorzitter sprak (de Francqui-prijs wordt gezien als het 'Belgische equivalent van de Nobelprijs').

Van Rompuy beargumenteert dat wetenschap een voortrekkersrol heeft in het 'blijven confronteren van het beleid' en in staat is om de samenleving meer stabiliteit te geven, 'de stabiliteit waarnaar het zo verlangt'. Verder rept de gewezen voorzitter met een kwinkslag over de Brexit en legt hij uit hoe 'structurele breuken de European way of life in de weg staan'. Noblesse oblige.

Samenwerking universiteit en beleid

De microfoon wordt daarna achtereenvolgens doorgegeven aan Laurens Cherchye, één van de drie laureaten van de Francqui-Prijs 2019, en Karen Vanhoorelbeke, die aan het departement Wetenschappen van de Kulak onderzoek voert naar Trombotische Trombocytopenische Purpura (TTP), een zeldzame trombositische aandoening.

Cherchye zegt dat de Francqui-Prijs zijn onderzoeksteam in de eerste plaats toekwam voor hun onderzoeksmethoden, die gebruikt kunnen worden om in dialoog te gaan met de bedrijfswereld en het beleid te sturen, om uiteindelijk meer maatschappelijke welvaart te creëren. Beleidsprogramma's vermogen de polarisering in de samenleving tegen te gaan en daarvoor dient gestreefd te worden naar een samenwerking tussen universiteit en beleid, vat Cherchye zijn betoog samen.

Te midden van haar betoog is er even paniek wanneer Vanhoorelbeke flauwvalt, maar ook nadat vicerector Piet Desmet overnam weerklinkt de 'nood aan een nauwe samenwerking over grenzen heen om TTP te bestrijden'. Wetenschappelijk excelleren betekent ook uitblinken op maatschappelijk vlak, luidt de teneur.

Academische excellentie, inclusief onderwijs

Nadat de studentenpresessen van de West-Vlaamse campussen de kleinschaligheid van hun campussen prijzen ('één grote familie') en Desmet de stijging van het studentenaantal in Kortrijk bespreekt (van net geen 1.300 vorig jaar naar 1.400 studenten), is het de beurt aan Luc Sels. 'Ik heb mijn stem achtergelaten in Leuven, maar het hart bevindt zich zeker in Kortrijk.'

Hoewel de 'missie niet is om te stijgen in de ranking' schertst Sels dat 'de KUL de vijfde plaats inneemt in de Europese Unie na voltooiing van de brexit'. Voorts klinkt vooral de ambitie om te streven naar excellentie door diepgang, gecombineerd met inclusief onderwijs. Zijn speech heeft veel mee van die van de dag ervoor, maar wordt enigszins toegespitst op schaal van de West-Vlaamse universiteiten.

Volgens de rector is het van belang dat de kwaliteit van het onderwijs zoveel mogelijk mensen bereikt en dat elke student op de juiste plaats terecht komt, daarbij zinspelend op de verschillende campussen en de samenwerking met de hogeschool Vives. Net zoals tijdens zijn toespraak in Leuven pleit Sels voor life long learning.

De ceremonie eindigt met de ondertekening van een 'memorandum of understanding', die een nieuwe samenwerking inluidt tussen de alma mater, de Universiteit van Rijsel en het Europacollege in Brugge.