NIEUWS DOSSIER CHINA
KU Leuven werkt samen met omstreden Chinese universiteiten: 'Maar we zien toe op veiligheid'
Ook aan de KU Leuven is men beducht voor Chinese spionage, al schat het beleid de dreiging niet al te hoog in. Toch zijn verschillende partners van de universiteit omstreden. Ondertussen wordt op verschillende niveaus beter ingezet op kennisveiligheid.
'Rusland stuurt zijn spionnen, China zijn professoren en studenten', zei minister van Justitie Paul Van Tichelt onlangs nog in De Standaard. Chinese spionage aan de universiteit spreekt tot de verbeelding. Toch is volgens sommige veiligheidsexperts het gevaar ervan zowel onderschat als onzichtbaar.
China is een belangrijke partner voor eender welk land, bedrijf of universiteit. Maar de academische wereld is in China meer verstrengeld met de politiek dan bij ons – spionage van andere landen, kennisdiefstal en onderzoek naar militaire toepassingen zijn er legio. Dat roept vragen op over de veiligheid van samenwerken met het land.
Omstreden partners
Enkele Chinese partners van de KU Leuven, met wie de universiteit structurele samenwerkingen heeft, zijn mogelijk betwistbaar. In Australië, waar Chinese spionage al een tijd een duidelijker probleem is, stelde het Australian Strategic Policy Institute (ASPI) een speciale lijst op van Chinese universiteiten met een risicoprofiel.
Veto vond nog steeds enkele individuele samenwerkingen tussen Leuvense onderzoekers en Chinese collega's van een van die omstreden universiteiten
De KU Leuven werkt samen met tal van universiteiten die volgens die lijst een 'hoog risico'-profiel hebben. Zo werkt de faculteit wetenschappen bijvoorbeeld samen met de Xia Tong University, die volgens de ASPI-lijst een reputatie heeft van spionage.
Het is bovendien een lijst die de Vlaamse regering de universiteiten aanbeveelt in acht te nemen bij het kiezen van partners. Dat bleek onlangs uit een recent parlementair antwoord van Vlaams minister van Economie Jo Brouns (CD&V) aan parlementslid Karl Vanlouwe (N-VA).
Peter Lievens, vicerector Internationalisering, geeft aan dat de KU Leuven op haar hoede is voor zulke universiteiten, maar vindt niet dat we ons zorgen moeten maken. Volgens Lievens worden zulke samenwerkingen individueel gecontroleerd door screenings, onder meer door de ethische commissie voor dual-use onderzoek. Spionage is eerder zeldzaam volgens hem.
Seven Sons of National Defence
De politiek maakt zich meer zorgen: onlangs verbood Vlaanderen de financiering met Vlaamse middelen van samenwerkingen met de omstreden 'Seven Sons of National Defence' – een groep Chinese universiteiten die berucht zijn om hun verstrengeling met het Chinese leger en om hun spionage.
Toch vond Veto nog steeds enkele individuele samenwerkingen tussen Leuvense onderzoekers en Chinese collega's van een van die universiteiten, bijvoorbeeld met de Beihang University.
Volgens Lievens is dat niet verboden, maar heeft de universiteit geen structurele banden met die universiteiten. Opnieuw benadrukt hij dat de samenwerkingen vooral beoordeeld worden op het onderwerp van de specifieke samenwerking, niet noodzakelijk op andere eigenschappen van een universiteit.
