KU Leuven wederom geslaagd

De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft haar oordeel geveld: het beleid van de KU Leuven sluit aan bij haar onderwijsvisie en maatschappelijke uitdagingen. De universiteit streeft ambitieuze doelen na die ze zelf heeft gesteld, klinkt het in het rapport. Het gaat dan onder meer over studievoortgang, interdisciplinariteit, duurzaamheid en inclusiviteit.

Mijlpaal goedgekeurd

De voorbereidingen, implementatie en monitoring van het kersverse mijlpaalsysteem werden door het panel op de voet gevolgd. Ondanks de controverse die de regeling binnen en buiten de universiteit opriep, is het rapport lovend. Dat de universiteit focust op het eerste jaar is positief, klinkt het, zowel voor de efficiënte allocatie van middelen als voor de betrokken studenten.

Ook de statistische ondersteuning via het dashboard wordt geapprecieerd. Dat dashboard moest gepaard gaan met persoonlijke ondersteuning, en dat is volgens het panel effectief gebeurd. De eventuele demotiverende effecten van het dashboard moesten nog geëvalueerd worden, maar daar was de universiteit intussen al mee bezig.

Het rapport heeft ook aandacht voor de grotere Associatie KU Leuven. In dat verband werkt de universiteit samen met verschillende andere instellingen. Ook dat is positief voor studievoortgang, aangezien het reoriëntatie van studenten vergemakkelijkt.

Dreigende financieringsmoeilijkheden

Over de financiële situatie van de universiteit is het rapport voorzichtig. Het stelt vast dat de overheidsuitgaven de toename aan studentenpopulatie in het verleden niet altijd hebben gevolgd. De universiteit heeft zich kunnen behelpen met eigen inkomsten uit onderzoek, investeringen en hoger inschrijvingsgeld. Ook de ambitie om meer studenten buiten de Europese Economische Ruimte (EER) aan te trekken (studenten die meer inschrijvingsgeld moeten betalen, nvdr.) en studievoortgangsmaatregelen passen in het rijtje aan financiële maatregelen.

Maar al die oplossingen lijken voor het panel geen garantie voor de toekomst. Op korte termijn kan de KU Leuven haar plan trekken, maar op lange termijn zal het gebrek aan meegroeiende overheidsfinanciering tot geldtekort in andere velden leiden, klinkt het. Het rapport waarschuwt voor het gekookte-kikkersyndroom: de KU Leuven zou veel financiële middelen opgebruiken om zich voortdurend aan te passen, waardoor ze op een kritiek moment geen middelen meer zal hebben om zich te redden.

Als de overheid kiest voor een 'open intake'-aanpak waarbij geen limiet wordt gesteld aan het aantal ingeschreven studenten, dan is een open financieringssysteem dat meegroeit met de studentenpopulatie essentieel, zo schrijft het rapport. Het panel spoort de universiteit aan om de overheid naar zo'n financieringssysteem te sturen; het is in feite een kritiek op de Vlaamse overheid.

Diversiteit en interdisciplinariteit

Zowel voor diversiteit als interdisciplinariteit heeft de universiteit aandacht. Al werd voor dat laatste opgemerkt dat sommige initiatieven eerder multidisciplinair waren (waarbij andere disciplines buiten het hoofdonderwerp werden aangeboden) in plaats van interdisciplinair (waarbij eenzelfde vraagstuk vanuit verschillende disciplines benaderd wordt).

Op diversiteitsvlak oordeelt het rapport dat er voor het personeel alvast voldoende regulering is. Wel valt op dat mannen oververtegenwoordigd zijn in verkozen functies. Zo kende de universiteit nog maar zes vrouwelijke decanen en geen enkele vrouwelijke rector. Het rapport suggereert een systeemverandering om daar iets aan te veranderen.

Daarnaast adviseert het rapport om verder te zoeken naar manieren om de etnische en de socio-economische diversiteit te verhogen. Ook mensen met een beperking en de LGBTQ+–gemeenschap krijgen een bijzondere vermelding.

Gedecentraliseerde afdelingen voor de studentenvoorzieningen en de speciale ondersteuning van pioniersstudenten zetten de universiteit op weg naar een diverser studentenpubliek.

COBRA

De interne kwaliteitszorgmethode COBRA was bij de vorige instellingsreview nog de grootste inzet. Toen keurde de NVAO het nieuwe systeem goed, en zes jaar later is COBRA weer positief geëvalueerd. Wel zou de universiteit de feedbackcyclus volledig kunnen sluiten door veranderingen die op vraag van de studenten werden doorgevoerd ook consistent aan hen mee te delen.

Er klinkt ook de bezorgdheid dat de methode misschien té veel data genereert. Het is dan de vraag of de universiteit effectief met de gegevens aan de slag zal gaan.

Felicitaties van de jury

Globaal gezien doet de universiteit het heel goed. Het panel gelooft dat de universiteit dankzij talrijke investeringen haar doelstellingen kan waarmaken. Het merkte een uitzonderlijke betrokkenheid en groot engagement op in de universitaire gelederen, zowel bij het onderwijs als bij het onderzoek. Ook studenten die bevraagd werden, uitten hun waardering. De 'going digital, staying human'-aanpak kreeg ook lof.

Met de zinsnede dat de universiteit 'op dit moment' over voldoende middelen beschikt om haar beleidsprioriteiten waar te maken, waarschuwt het panel wel voor een financieel onzekere toekomst. Het rapport suggereert een beïnvloedende rol van de universiteit op de Vlaamse overheid, op vlak van financiën, maar bijvoorbeeld ook in verband met de balans tussen werk en privé voor artsen in opleiding.

Volgens het rapport toont de universiteit zich bereid om die voortrekkersrol in de toekomst op te nemen. Op vlak van studievoortgangsmaatregelen is Vlaanderen Leuven alvast gevolgd.