KU Leuven trekt (opnieuw) geld uit voor Honourprogramma’s

In het beleidsplan van de huidige ploeg was duidelijk dat de KU Leuven meer wil inzetten op ‘Honourprogramma’s’, excellentieonderwijs voor goede studenten die naast hun opleiding extra willen uitgedaagd worden (zie hiernaast). Zeker in vergelijking met het binnen- en buitenland loopt de KU Leuven op dat vlak wat achter.

Daarom reikte de KU Leuven dit jaar al 30.000 euro uit voor de opstart van drie Honourprogramma’s, terwijl ze nu voor volgend academiejaar de resterende 20.000 euro (die dit jaar niet werd toegekend) uittrekt om twee programma’s te financieren. Het gaat om een startkapitaal dat niet kan worden gebruikt om personeelskosten te betalen, wel voor bijvoorbeeld gastsprekers, uitstappen of catering. ‘Er wordt namelijk verondersteld dat de taken die opgenomen worden in het kader van het Honoursprogramma passen binnen de reguliere personeelstaken’, schrijft de KU Leuven in een persbericht.

Slaaptekort

De KU Leuven heeft er namelijk voor gekozen de Honours ‘extracurriculair’ te organiseren, dus buiten het normale traject om: studenten volgen 60 studiepunten plus een Honourprogramma.

‘Inrichters kunnen beslissen of het programma gratis is of niet’, aldus Steven Huyghe van de dienst Dienst Onderwijsprofessionalisering en -ondersteuning. ‘Als het niet gratis wordt aangeboden, mag het niet meer kosten dan wanneer je een vak opneemt met een creditcontract, dus 11 euro per studiepunt. De meeste van de programma’s zijn gratis. Als er inschrijvingsgeld gevraagd wordt, maakt dat een te verwaarlozen percentage uit in de totale pot aan inschrijvingsgeld van alle opleidingen.’

Steven Lierman, één van de coördinatoren van de Honours in de Rechtenfaculteit, licht toe: ‘Het Honoursprogramma is niet ingebed binnen het bestaand curriculum voor studenten, maar dus ook niet voor docenten. De reden is om niet vast te hangen aan stramienen. Dat betekent dus dat er geen allocatie aan gekoppeld is qua middelen. Het stoelt noodzakelijkerwijze op vrijwilligers.’

Is dat niet zwaar voor professoren waarvan geweten is dat ze overwerkt zijn of zich op z’n minst overwerkt voelen (zoals bijvoorbeeld blijkt uit de laatste KU Leuven tevredenheidsmonitor)? ‘We zijn inmiddels van een coördinator naar verschillende coördinatoren gegaan om de programma’s te kunnen ondersteunen’, duidt Lierman. ‘Het is een belastend gegeven: het komt erbij. Als een Honoursprogramma niet gekoppeld is aan een bepaalde allocatie van middelen is het een kwestie van mensen te vinden die er de meerwaarde in zien om het te ondersteunen.’

Voorlopig is dat geen probleem, benadrukt Lierman. ‘Maar het is dus zeer sterk afhankelijk van personen die zich op een gegeven ogenblik daarachter willen zetten en die in dat project geloven.’

Professor Yolande Berbers is betrokken bij het Honoursprogramma van de faculteit Ingenieurswetenschappen. ‘Alles wat we doen gaat ten koste van iets anders. Misschien dat ik nu minder projecten aanvraag. Misschien is het ten koste van externe financiering die ik voor onderzoek zou kunnen gebruiken. En van mijn slaap misschien.’

De vraag rest natuurlijk of tijd en energie van professoren in het huidige model ten koste gaan van andere studenten die geen Honours volgen. Lierman en Berbers denken alvast allebei van niet. Een precieze meting is sowieso heel moeilijk.

Goodwill

Zou vaste financiering de Honours en de professoren meer ruimte kunnen geven? Voor Berbers is dat niet direct noodzakelijk. ‘Voor uitbreiding en nieuwe initiatieven zijn nieuw geld en nieuwe middelen natuurlijk altijd welkom.’

Lierman ziet wel iets in een vast financieringsmechanisme. ‘Je hebt heel wat goodwill nodig binnen de faculteit. Als de decaan er niet achter staat, kan het niet werken. Ik ben ervan overtuigd dat bijvoorbeeld het Honoursprogramma bij de Rechten baat zou hebben bij extra financiering. Zeker om als programma niet te veel afhankelijk te zijn van een bepaald beleid op een gegeven ogenblik. Op dit moment wordt de coördinatie van het Honoursprogramma binnen de faculteit Rechtsgeleerdheid wel degelijk naar waarde geschat en meegewogen in de verdeling van taken van interne dienstverlening.’

‘We willen vanuit Onderwijsbeleid vooral een incentive geven’, reageert vicerector Onderwijsbeleid Didier Pollefeyt. ‘We werken aan de KU Leuven heel hard vanuit subsidiariteit. Laat de Honourprogramma’s maar van onderuit groeien.’

De vicerector vindt niet dat de Honours extra druk op professoren zetten. ‘Er is geen enkele verplichting. Vergelijk het met bijvoorbeeld permanente vorming.’

Is vaste financiering een optie? ‘We zijn nog niet in dat stadium’, laat Pollefeyt weten. ‘Ik ben niet zeker of we daar binnen de KU Leuven op termijn voldoende draagkracht voor zullen hebben.’ De vicerector geeft aan dat de Honourprogramma’s moeizaam wortel schieten aan deze universiteit. Hoe dat precies komt, is niet geheel duidelijk. ‘We zijn het gewoon om wat onderwijsaanbod betreft erg curriculair te denken. En Leuvense studenten beschikken natuurlijk al over een groot aanbod vanuit het studentenleven zelf.'