artikel> De ‘proefkonijnen’ van Gasthuisberg
Hervorming opleiding bezorgt studenten geneeskunde een extra zwaar semester
De eerste lichting geneeskundestudenten van het zesjarige curriculum heeft een loodzware examenperiode achter de rug. Gelukkig kwam de faculteit deels aan hun klachten tegemoet.
Voor studenten die in 2012 aan de bachelor begonnen, zal de opleiding tot master in de Geneeskunde maar zes jaar duren. Voordien was dat zeven jaar. Die verkorting heeft geleid tot een grote wijziging in het curriculum en dat ondervinden de studenten tweede master nu aan den lijve.
Na de januarizittijd van het tweede masterjaar beginnen de studenten aan anderhalf jaar stage. Op het einde van die periode studeren ze af als Master en stromen ze normaliter door naar een gespecialiseerde beroepsopleiding. De gelimiteerde plaatsen voor sommige specialisaties brengen sinds lang heel wat stress met zich mee. Het voorbije semester zorgde het gewijzigde curriculum echter bij veel studenten voor een nog hogere druk.
‘Heel wat studenten hadden klachten tijdens het vorige semester’
Astrid Goedseels, onderwijscoördinator Geneeskunde bij Medica
‘Heel wat studenten hadden klachten tijdens het vorige semester’, bevestigt Astrid Goedseels, coördinator onderwijs Geneeskunde bij Medica. ‘Die klachten waren wel steeds van dezelfde aard. Enerzijds vonden veel studenten het een te zwaar semester. Anderzijds ging het vaak over laattijdige communicatie door de faculteit. Bovendien hebben de studenten het gevoel dat ze als proefkonijn dienden.’
Vervroegde examens
Door de curriculumhervorming moest er in het laatste semester proportioneel erg veel leerstof gezien worden. Dat vindt ook Carolien (gefingeerde naam), student tweede Master Geneeskunde. ‘Dit semester hebben we erger dan ooit gevoeld dat we van zeven naar zes jaar zijn gegaan. Hoewel het aantal studiepunten niet meer was dan anders, was de berg leerstof veel groter.’
Concreet hadden de studenten in totaal zeven vakken, terwijl dat er doorgaans een viertal is. ‘Van die vakken waren sommige dan ook nog eens een samenvoeging van twee oude vakken, die nog steeds in detail gegeven werden', vertelt Goedseels. ‘Zo werden ‘Oftalmologie’ en ‘Dermatologie’ samengevoegd tot ‘Zintuigen 1’.’
De faculteit Geneeskunde kwam echter tegemoet aan de klachten van de studenten door examens te vervroegen. Twee van de zeven examens vielen daardoor nog voor de kerstvakantie. ‘Achteraf is dat een heel goede zet gebleken. Het heeft geleid tot meer spreiding’, vindt Goedseels. ‘Hoewel de maatregel heeft gezorgd voor meer stress tijdens de laatste lesweken, zijn ook de meeste studenten van mening dat het de beste optie was.’
Betere slaagcijfers
Ook Paul Herijgers, decaan van de faculteit Geneeskunde, vindt dat het een zwaar semester was. ‘Daarom hebben we aan tijdens het semester grondig overlegd met studentenvertegenwoordigers en ook duidelijk limieten gesteld aan de docenten. Ze hebben zich daar mooi aan gehouden.’
Bovendien vertaalt de toegenomen druk zich niet in slechtere studieresultaten. De decaan legt uit dat de slaagcijfers van het afgelopen semester zelfs iets beter waren. ‘In vergelijking met het oude, zevenjarige curriculum zijn er niet meer studenten die niet aan de stage kunnen beginnen omwille van achterstand. Op dat vlak is het nieuwe curriculum dus niet minder haalbaar dan het oude.’
'De voordien vastgelegde deadlines werden vaak niet gerespecteerd'
Wouter Vanbilloen, student tweede master geneeskunde
Naast het vervroegen van de examens laste de faculteit nog andere tegemoetkomende maatregelen in. ‘De docenten hebben bijvoorbeeld extra slides en artikels laten wegvallen die studenten in het vorige curriculum wel moesten kennen,’ vertelt Goedseels. Dat waren telkens kortetermijnoplossingen. ‘Er is overleg binnen de faculteit om op lange termijn aanpassingen aan het vakkenpakket en de lesinhoud doen. Men bekijkt samen met de programmadirecteur om te specialistische vakken in inhoud te beperken’, aldus de onderwijscoördinator.
Proefkonijnen
Een andere klacht van de studenten is dat de faculteit of de docenten te laat communiceerden. Wouter Vanbilloen, student tweede Master, getuigt: ‘De voordien vastgelegde deadlines werden vaak niet gerespecteerd, zo waren de cursussen van sommige vakken bijvoorbeeld niet afgewerkt.’
Bovendien gaf een docent pas een week voor de blok de voordien beloofde examenvragen vrij, terwijl de studenten dan al twee examens achter de rug hadden. ‘Al die onzekerheid en laattijdige informatie maakt het gewoon heel zwaar om je nog te motiveren. Je krijgt het gevoel dat wat je moet doen, de dag erna toch weer kan veranderen’, stelt Wouter.
Het gevoel een proefkonijn te zijn keert vaak terug in de getuigenissen van studenten. Wouter vindt de vele veranderingen, waaronder een nieuw multiple choice systeem, niet per se slecht, maar bekritiseert wel dat ze ‘voortdurend op hen werden uitgetest’. ‘Zo lijkt het alsof de faculteit het enkel belangrijk vindt om later een goede opleiding te kunnen aanbieden. Wij moeten echter ook patiënten kunnen verzorgen in de toekomst.’
'Iemand moet natuurlijk de eerste zijn om het nieuwe curriculum mee te maken'
Paul Herijgers, decaan Geneeskunde
Herijgers erkent dat de studenten in zekere zin proefkonijnen waren, maar vindt dat dat onvermijdelijk was. ‘Het is een grondige hervorming van het curriculum. Iemand moet natuurlijk de eerste zijn om dat mee te maken.’ Hij hoopt de opleiding in de toekomst verder te optimaliseren. ‘Als je iets nieuws doet, is de kans op verbetering groter dan als je iets al tien jaar doet.’
Ook Goedseels kan zich vinden in de kritiek van de studenten. ‘Ik snap heel goed dat de tweedemasterstudenten zich het proefkonijn voelden. Het is wel vaker zo in onderwijs dat je op korte termijn weinig voor een probleem kan doen, maar dat je werkt aan een langetermijnoplossing. Dat proberen we nu zoveel mogelijk te doen.’