artikel> Nog onzekerheid over timing
Harde knip: Weyts staat open voor alternatieven
Maatregelen zoals de harde knip of de 50% CSE-regel staan niet in steen gebeiteld: de universiteiten en hogescholen kregen de opdracht om 'bijkomende of alternatieve' voorstellen te doen.
De opdracht dateert van begin maart. In een brief vraagt minister van Onderwijs Ben Weyts aan de instellingen om de uitgangspunten van het Vlaams regeerakkoord verder uit te werken. Vorige week maandag zaten de instellingen samen met het kabinet over de nodige dataverzameling.
'We zullen alle alternatieve voorstellen met een open blik bestuderen', laat Weyts' woordvoerder weten in een reactie, 'maar ze moeten natuurlijk wel volwaardige alternatieven zijn die de vooropgestelde doelen (een vermindering van de studieduurverlenging, red.) realiseren.'
Buikgevoel
Die maatregelen bevatten onder andere de Vlaamse 50% CSE-regel, waardoor eerstejaarsstudenten voor vijftig procent van de opgenomen studiepunten moeten slagen. De harde knip verhindert studenten dan weer om mastervakken op te nemen als ze nog te veel bachelorvakken met zich meeslepen.
'We zullen de nodige kanttekeningen maken bij wat in het regeerakkoord staat'
Koen Verlaeckt, secretaris-generaal Vlaamse Interuniversitaire Raad
De onderhandelaars klopten de maatregelen destijds af zonder uitgebreid zicht op het cijfermateriaal. Onder andere vanuit de Vlaamse Vereniging van Studenten weerklonk de kritiek dat ze weinig evidence-based waren en voornamelijk op buikgevoel gebaseerd.
Ook de universiteiten hadden hun twijfels. 'In verschillende gesprekken hebben wij aangegeven dat wij samen werk willen maken van wat de beleidsnota zegt over studievoortgang', zegt Koen Verlaeckt, secretaris-generaal van de Vlaamse Interuniversitaire Raad. 'We hebben gezegd: let op, er zijn al heel wat zaken die nu al in voege zijn.'
De universiteiten hopen dat ze voor een stukje kunnen verfijnen wat in het regeerakkoord staat, stelt Verlaeckt. 'We zullen de nodige kanttekeningen maken bij wat in het regeerakkoord staat. Bij aanvang heeft de minister meegegeven dat dit samen zou gebeuren, niet top-down, en dat is positief.'
Timing
De komende maanden wordt eerst de noodzakelijke informatie opgehaald: de bestaande maatregelen aan universiteiten, aan hogescholen en cijfermateriaal over studievoortgang. Daarmee kan men bijvoorbeeld zien hoeveel eerstejaarsstudenten die op veertig procent van hun studiepunten slagen toch hun diploma halen.
Verwacht wordt dat de universiteiten in de gesprekken op hun autonomie zullen staan
Daarna pas begint de discussie ten gronde. De originele planning voor de nieuwe maatregelen was 2021 en het kabinet 'doet er nog altijd alles aan om de vooropgestelde timing te halen'. In dat geval zou de eerste set maatregelen ten vroegste in het academiejaar 2021-2022 in voege kunnen zijn – maar de al dan niet gefaseerde invoering is een element dat pas veel later in de discussie komt.
Autonomie
De nieuwe studievoortgangsmaatregelen betekenen een inperking van de autonomie van de instellingen. Verwacht wordt dat de universiteiten in de gesprekken op hun autonomie zullen staan.
In een vorig artikel vertelde KU Leuven-vicerector Tine Baelmans aan Veto dat ze niet echt de meerwaarde inziet van uniforme studievoortgangsmaatregelen: 'Als we weten dat er een superieure maatregel is, dan moeten we die in eer en geweten implementeren met alle Vlaamse universiteiten samen. Als het niet duidelijk is, dan moet je de context meenemen en de instellingen de vrijheid laten.'
Met de invoering van de mijlpaal moeten KU Leuven-studenten in principe binnen twee jaar slagen op al hun eerstejaarsvakken, wat een harde knip overbodig maakt. Of dit ook de richting is waarnaar de instellingen kijken voor de uitwerking van het Vlaams regeerakkoord, is te vroeg om te zeggen.