Examen universiteitsbreed duurzaamheidsvak stelt teleur

Globale uitdagingen voor een duurzame samenleving wordt dit jaar voor het eerst gegeven. De opzet van het vak is studenten wapenen met kennis om een aantal belangrijke actuele problematieken te kunnen duiden.

Het universiteitsbrede vak past binnen de algemene impuls die de universiteit wil besteden aan duurzaam onderwijs, vertelt Karim Réga, mandataris Duurzaamheid bij de Studentenraad. Over het algemeen zijn de reacties van studenten positief, maar bij een van de twee examenmomenten voor het vak waren veel studenten teleurgesteld.

Het examen

Het examen was een meerkeuze-examen met giscorrectie, waar bij elk fout antwoord een derde punt werd afgetrokken. Naast enkele theoretische kennisvragen focuste het examen vooral op drie grote casussen, waarover kleinere deelvragen werden gesteld. Die casussen vertrokken vanuit actuele problemen die niet altijd rechtstreeks verband hielden met de thema’s uit de lessen.

'Ik had mij voorbereid door mijn notities te leren en had voldoende tijd om te studeren voor het vak. Maar mijn eerste reactie na het examen was: "Waarom heb ik hier zelfs voor gestudeerd?"' vertelt Julie Empereur, student TEW. Het grootste probleem was voor haar de meerkeuze. 'Moest dit een open vraag zijn, zou elke student zijn kennis rond de leerstof kunnen tonen. Maar voor mij was het examen een constante gok.'

Ook andere studenten delen die mening. Uit meerdere faculteiten kwamen klachten van studenten. 'Ik vond de vragen en mogelijke antwoorden niet per se slecht, maar aangezien het meerkeuze was kon je je antwoord niet staven. Het leek altijd alsof meerdere opties mogelijk waren', vindt student Geschiedenis Oscar Cornelissen.

Evaluatie

Professor Karel Van Acker, coördinator voor het vak, reageert geruststellend: 'Er zijn twee examenmomenten geweest. Vooral bij het eerste waren er die reflecties van studenten. Nu, als we kijken naar de resultaten waren de punten eigenlijk uitgesproken goed, ook bij dat eerste examenmoment.'

Van Acker en zijn ploeg zijn het examen aan het evalueren. 'We analyseren nu diepgaand het examen om te kijken waar er vragen zijn die echt niet goed beantwoord zijn geweest. Het kan dus zeker gebeuren dat een vraag wegvalt.'

Daarnaast zal er ook nog een uitgebreide bevraging via e-mail opgestuurd worden naar de studenten die het vak gevolgd hebben. 'Dit is het eerste jaar dat we dit vak geven, dus er is natuurlijk ruimte voor verbetering. Ik raad studenten dan ook aan om die bevraging massaal in te vullen', aldus Van Acker.

Een geslaagd experiment

Over het vak in zijn geheel zijn de meningen van studenten vooral positief. Het vak beloofde studenten een inzicht in hedendaagse problematieken. 'Op dat vlak waren de lessen echt wel geslaagd', vertelt Oscar. 'Het vak ontkracht mythes die je voordien voor waar aannam. Je krijgt een brede kijk op de zaken; je leert hoe we ervoor staan in de wereld vandaag. Zeker een aanrader.'

Elk van de twaalf colleges werd door een andere docent gegeven en focuste zich op één aspect van duurzaamheid, bijvoorbeeld klimaatverandering, biodiversiteit, of huisvesting. 'Daar hebben we veel werk aan besteed', benadrukt Van Acker. 'Er zat achter elke les ongeveer een drietal personen, waarvan slechts één het vak doceerde voor de aula.'

In totaal waren er dus dertig docenten voor heel het vak. 'Met interne workshops hebben we ook gewerkt aan een duidelijk overkoepelend verhaal.' Die coherentie viel bij studenten in de smaak. 'Je kon duidelijk zien dat de professoren samen hadden gezeten', vindt Oscar.

Het idee voor het vak kwam uit een algemeen verlangen van de universiteit naar meer duurzaamheid binnen opleidingen. 'We vinden dat iedere student ergens in zijn of haar opleiding in contact zou moeten kunnen komen met duurzaamheid', vertelt Van Acker. 'Het aanbod was er wel in een aantal masters, hetzij erg gefragmenteerd, maar in de bachelor ontbrak dat. Dat was het gat dat we onder andere met dit vak wilden opvullen.'

Plannen voor de toekomst

Verschillende aspecten vak het vak kunnen nog beter. Daar zijn Van Acker en zijn ploeg alvast mee bezig. 'Het toewerken naar het examen gaan we proberen te verbeteren. Dat gaan we doen door meer oefening aan te bieden. We gaan het examen zelf ook blijven evalueren.'

Sommige studenten gaven aan dat een paper een meer geschikte evaluatievorm zou zijn. Voorlopig houden ze nog vast aan het meerkeuze-examen. 'We konden het vak ook niet te groot maken als het universiteitsbreed is. Daarnaast heeft niet elke student evenveel ervaring met papers schrijven.'

Van Acker benadrukt ook het grote aantal studenten die het vak volgden. 'Je moet je steeds afvragen: hoe geef je een vak aan een zodanig divers studentenpubliek, en hoe evalueer je dat het beste zodat iedereen een gelijke kans heeft?'

Vierhonderd studenten hebben het examen afgelegd. Daarnaast waren er nog een duizendtal die het vak mee opnamen. 'Veel daarvan waren van buiten de KU Leuven. Soms ging het zelfs om mensen die op professioneel vlak bezig zijn met een aspect van duurzaamheid. Die kwamen dan om een beeld te krijgen van het totaalplaatje.'

'Voor ons is het vak een succes, maar we gaan het wel jaar op jaar blijven verbeteren', besluit Van Acker. Het vak zal volgend jaar opnieuw gegeven worden, samen met een ander duurzaamheidsvak dat meer de nadruk zal leggen op praktische competenties. Aan duurzaamheid geen gebrek dus komend academiejaar. Nu alleen nog een duurzame examenvorm.