‘Dat de universiteit niets doet rond 1968, is een onwaarschijnlijk zwaktebod’

Over de universiteit van Leuven post-1968 bestaan veel fabeltjes, maar evengoed nam de uitwerking van de splitsing ook daadwerkelijk hilarische proporties aan. ‘Dat is geen mythe. Het gros van de boeken werd verdeeld als volgt: de even plaatsingsnummers naar Louvain-la-Neuve, de oneven nummers zijn in Leuven gebleven’, zegt Mark Derez, een van de archivarissen van de KU Leuven, jobstudent bij de bibliotheek ten tijde van de transfer. Een belgenmop, quoi.

Dat de verdeling van de bibliotheek zodanig de gemoederen beroert, typeert de sfeer vooral gezien de waarde van de bibliotheek. Aangezien de bibliotheek tijdens beide wereldoorlogen in vlammen was opgegaan, is haar collectie recent, maar des te symbolischer.

Identiteitscrisis

Een van de leuzen in de hete jaren 66-68 luidt: ‘Atomen kan men splitsen, maar Leuven niet.’ Ironisch: na de scheiding werd het eerste wapenfeit van de UCL de bouw van ‘Le Cyclotron’, een expertisecentrum rond nucleaire fysica. In Leuven wordt het REGA-instituut neergepoot. Een gespleten atoom: het begin van twee moderne universiteiten.

‘Beide universiteiten worstelen met hun identiteit’, vertelt historicus en decaan van de faculteit Letteren Jo Tollebeek. ‘1968 is het begin van de zich als modern presenterende universiteiten, maar even goed beseffen ze al snel dat het voor hun prestige ook belangrijk is om een oude universiteit te zijn.’ In Leuven wordt stoet der togati heringevoerd, Louvain-la-Neuve bouwt haar stad historisch op. Zo vervallen UCL en KU Leuven toch weer in geruzie over traditie en wie de echte opvolger van 1425 is.

De ommekeer

Ondertussen verstrengelen beide secties van de Leuvense universiteit nochtans beetje bij beetje. Vandaag de dag, en zeker sinds het rectorschap van Luc Sels dit jaar, bestaat er een opvallende toenadering tussen KU Leuven en UCL. Zo gingen beide rectoren samen op buitenlandse missie naar MIT, werken de besturen nauw samen en vermeerderen de impulsen voor gezamenlijke publicaties.

Zelfs het ideaal van “de driehoek” (Leuven-Waver-Woluwe), die voor de unitaire universiteit even de oplossing leek voor het probleem, is vandaag deels realiteit. Sinds de integratie heeft KU Leuven een campus in Brussel, nu wordt ook de Franstalige universiteit Saint-Louis - nu al een bondgenoot met diverse samenwerkingsprogramma’s - onderdeel van de UCL. ‘We zijn nu bij wijze van spreken in dezelfde straat in Brussel aanwezig’, zegt Sels.

Mogen we ons weldra aan een unitaire universiteit verwachten? ‘Terug fusioneren is onmogelijk en ik zie er ook niet meteen de voordelen van in’, benadrukt Sels. ‘Maar we kunnen wel als een hechte coalitie een belangrijk signaal uitzenden op niveau van het wetenschapsbeleid in België en ons internationaal gezamenlijk positioneren.’

Geen herdenking

De vijandigheid van een halve eeuw geleden is nergens meer te bespeuren. Mei 68 wordt in Leuven niet doodgezwegen, maar een herdenkingsevenement of statement komt er evenmin. Meer zelfs: de radiostilte staat in schril contrast met de media die dezer dagen bol staan van mei '68 en Leuven Vlaams. ‘Gezien de goede verstandhouding tussen Leuven en Louvain-la-Neuve gaan we dit nu zeker niet vieren als een groots moment van bevrijding’, reageert Sels.

Paul Goossens, oud-studentenleider en symbool van de beweging rond Leuven Vlaams, reageert verbolgen. ‘Dat er aan de KU Leuven niets gebeurt rond mei 68, is een onwaarschijnlijk zwaktebod. Dat men over het constituerend moment van Leuven Nederlands niet durft spreken. Wat zijn we toch een laf land. Chapeau voor de N-VA, die durft er tenminste haar mond over opendoen’, stelt de ancien.