Russische masculinisten roepen jacht uit op regenboogtassen

Twee weken geleden postte de printshop van de Higher School of Economics te Moskou een nieuw product op Vkontakte, een Russisch alternatief van Facebook: totebags met een regenboogprint en opschrift 'HSE is love'. Dat bericht zou gedeeld zijn geweest in de Telegramchat van de zogenaamde 'Mannelijke staat', die bekend staat om zijn uiterst conservatieve overtuigingen. De leden van de organisatie begonnen duizenden spamberichten te sturen naar de pagina.

De post werd nadien verwijderd en op de website van de drukkerij zijn de totebags niet meer te bespeuren. De vertegenwoordigers van de printshop bleken ook onbereikbaar te zijn en antwoordden niet op vragen omtrent de regenboogmerchandise. Het is niet de eerste keer dat 'Mannelijke staat' bedrijven die 'te woke' zijn schrik aanjaagt met cyberterreur.

Voorvechters van 'mannenrechten'

'Mannelijke staat' is een extreemrechtse organisatie die zich als doel stelt 'mannen in hun rechten te herstellen en de vrouwelijke dictatuur teniet te doen'. Ze streven naar een ultranationalistische Russische staat, pleiten voor vrouwenhaat en patriarchaal gedachtegoed en komen geregeld in de media omwille van hun daden.

De groep is in 2016 gesticht door Russische bodybuilder en med-school drop-out Vladislav Pozdnyakov. 'Mannelijke staat' begon als een pagina op Vkontakte, maar al snel verspreidde de groepering zich over meerdere chatgroepen en creëerde ze verschillende cellen in steden over heel Rusland.

Hun acties vinden voornamelijk online plaats: onder de leiding van stichter Pozdnyakov haasten de leden zich om massaal te doxxen (publiceren van persoonsgegevens van een individu of organisatie, red.), te spammen en te bedreigen. Ze viseren vooral activisten of mensen die openlijk feministisch of LGBTQ+(-vriendelijk) zijn, maar ook niet-witte mensen of mensen in interraciale relaties.

'Ik blijf mij eerlijk gezegd verwonderen over die man en wat zich in zijn kop afspeelt', reageert Felix, student Design aan de HSE. 'Over de situatie met drukkerij hoor je niet veel bij ons. Het wordt een beetje in een doofpot gestoken.'

Vorige maand viel de groep sushiketen Yobidoyobiaan omwille van advertenties waarin ze zwarte modellen toonden. Een golf van valse bestellingen leidde ertoe dat de website crashte en het bedrijf grote verliezen leed. Na bedreigingen aan het adres van de eigenaar en eisen om de advertenties offline te halen, gaf de keten toe en verwijderde ze de promotiefilmpjes.

Extremistisch verklaard en bij wet verboden

Op 18 oktober veroordeelde de rechtbank van Nizhny Novgorod 'Mannelijke staat' als een extremistische groep en verbood hun activiteiten in heel Rusland. Forensisch onderzoek zou tekens van dreigementen met geweld tegen vrouwen en aansporen tot vrouwenhaat in de berichtgeving van de groep hebben bewezen.

Niet iedereen is daar blij mee: 'Ik weet niet goed waarom ze verboden zijn, maar eigenlijk is het gewoon een voorbeeld van hoe de overheid weer iemand de mond snoert. Poznyakov mag dan wel effectief lastig zijn geweest, maar normaal wordt die wet toegepast om iemand zoals Navalny (Russische oppositieleider wiens partij ook extremistisch is verklaard in Rusland, red.) te censureren', zegt Mikhail, student Rechten aan de HSE.

Ondanks het verbod zijn de aanhangers niet van plan te stoppen met hun activiteiten en willen ze zelf hoger beroep aantekenen. Het incident met de drukkerij vond overigens plaats na de rechtszitting: ze lijken nergens voor terug te deinzen.

Most woke universiteit van Rusland

De Higher School of Economics staat informeel bekend als een van de meest Europese, vrije en tolerante Russische universiteiten. 'We hebben eigenlijk vrij veel LGBTQ+-mensen en ze worden gelijk behandeld', vertelt Felix. 'Ikzelf heb mij bijna nooit gediscrimineerd gevoeld door de docenten noch door de medestudenten.'

De universiteit staat 'anders zijn' toe, maar is geen uitgesproken voorvechter van LGBTQ+-rechten. Het project met regenboogtassen was waarschijnlijk een experiment van de faculteit Design en kreeg daarom geen vervolg, zeggen de studenten. 'Dat HSE super woke zou zijn is een stereotype. Het maakt hier gewoon niemand uit, dus vandaar dat tolerante imago', aldus Mikhail. 'Mensen lopen hier normaal ook niet rond in regenboogmerchandise - buiten de muren van HSE is het nog steeds Moskou.'