Reuzegom in Amerika: obscure tradities binnen elitaire studentenclubs

Het eerste jaar aan een universiteit, voor velen wereldwijd het moment om in een studentenvereniging te stappen. Binnen het Amerikaanse studentenleven sprokkelen de verenigingen traditiegetrouw hun nieuwe inwoners van de studentenhuizen bijeen. Sommige starten daar al erg vroeg mee.

Hoewel het overkoepelend Amerikaanse studentenbestuur verbiedt nieuwelingen in studentenhuizen op te nemen in het eerste semester, vinden er al aan de start van het nieuwe schooljaar tal van proefrondes plaats, dirty rush genaamd. Eerstejaars die een plekje willen bemachtigen, komen dan al opdagen.

De zaak-Tsialas

Dat was ook het geval aan Cornell University (Ithaca, New York) in oktober van 2019 tijdens het feestje 'Christmas in October', georganiseerd door studentenvereniging Phi Kappa Psi. Dozijnen studenten voerden in het studentenhuis opdrachten uit waar liters bier en sterke drank vloeiden. Van nuchtere toezichthouders – wat normaal verplicht is volgens het daarvoor bedoelde Amerikaanse charter – was geen sprake.

Antonio Tsialas, een achttienjarige economiestudent uit Miami, was een van de feestvierders die een gewild plaatsje binnen het studentenhuis wou bemachtigen. Zijn moeder Flavia Tomasello zakte diezelfde dag nog af naar Ithaca om het 'ouderweekend' – een Amerikaanse schooltraditie – bij te wonen. Hoewel hij zijn moeder vertelde aan een schoolproject te zullen werken die avond, vertrok hij naar het studentenhuis van Phi Kappa Psi.

Tsialas, die niet voor de oudersessies kwam opdagen en een verontrustende voicemail met enkel ruis achterliet, bracht de campuspolitie de volgende ochtend op de been. Twee dagen nadien trof de campuspolitie Tsialas met een hoog alcoholpercentage in zijn bloed, gebroken schedel en ribben, en een voetafdruk op zijn rug, aan in een ravijn op tien minuten wandelen van het studentenhuis.

Onderzoek en straf

Afgelopen november besloot de campuspolitie dan ook de harp aan de wilgen te hangen, waardoor de feitelijke doodsoorzaak tot vandaag tasten in het duister blijft. Zijn ouders deden in maart via The New York Times een laatste oproep om de feiten van die beruchte avond in 2019 aan het licht te brengen. Was het een moreel falen geweest om hulp aan te bieden aan een dronken student? Een moreel falen dat de aanwezigen van het feestje nu in de doofpot willen steken?

Gezien Cornell University een verleden heeft van zelfmoorden in de ravijnen van Ithaca, dacht de campuspolitie al te snel dat de zaak-Tsialas in datzelfde bedje ziek was. De doodsoorzaak klonk 'accidentele val van grote hoogte'. Toch zijn er eigenaardigheden, zoals de complete radiostilte bij de studentenvereniging, bijgestaan door een leger advocaten.

Hoewel Phi Kappa Psi stante pede een tijdelijke schorsing kreeg, sprak de campus zich pas in november – na de stopzetting van het onderzoek – voor het eerst uit over concrete straffen. Verdict: de studentenvereniging maakte zich schuldig aan het aanmoedigen van buitensporig drinkgedrag bij eerstejaars. Sancties varieerden van een schriftelijke taak tot een schorsing van de campus en het verenigingsleven. Een jaar na het mysterieuze overlijden kon Phi Kappa Psi voorgoed de boeken sluiten als studentenvereniging.

Reuzegom 2.0?

Hoewel de slogan nu is veranderd, pakte de vereniging jarenlang uit met 'the power of 2 percent'. Terwijl slechts twee procent van de Amerikaanse bevolking 'Grieks ging', kweekte het tot wel tachtig procent van de Amerikaanse senatoren, congresleden en rechters van het Hooggerechtshof. Voormalig president Barack Obama was de eerste president in een lange tijd die het illustere studentenleven aan zich voorbij had laten gaan.

Die drijfveer hield ook de Leuvense student Sanda Dia in het achterhoofd, wanneer hij zich bij Reuzegom liet dopen. De kansen die zulke organisaties bieden, zorgen ervoor dat een elitarisme stevig in het zadel blijft zitten. In Amerika lijkt de bijwerking een soort nepotisme: leden brengen niet zozeer leiders voort, maar fokken en bestendigen het systeem.

Beide veroorzaakten een enorm internationaal persschandaal en openden opnieuw het debat rond studentendopen, vertelt Tom*, Cornell-alumnus en huidig KU Leuven-student. Toch ziet hij vooral verschillen. 'De zaak-Reuzegom is een doopincident met raciale ondertonen. Bij de zaak-Tsialas daarentegen jaagden de onverantwoorde hoeveelheden alcohol de student de dood in.'

Of het hier om een doopincident gaat, stelt hij door de vaagheid van de Amerikaanse zaak doorgaans in vraag. 'Cornell University gaat in de mist door allerlei zaken onder de noemer dopen te plaatsen. Zelfs het dragen van een borstspeld bij het toetreden van het verenigingsleven maakt er al deel van uit.'

Veel meer heldere gelijkenissen met de zaak-Reuzegom ziet Tom* bij de dood van Max Gruver, student aan Louisiana State University die met viermaal het toegestane alcoholpercentage in zijn bloed stierf na een doopritueel van Phi Delta Thèta. Hetzelfde noodlot sloeg toe bij de ingenieur-student Timothee Piazza aan Penn State University. In tegenstelling tot de zaak-Tsialas, zijn deze klaarblijkelijk de uitkomst van drinken onder aandrang.

Nuance en diversiteit

Tom*, zelf ook voormalig lid van een Amerikaanse studentenvereniging, benadrukt de grote verschillen tussen de verenigingen. Evenmin keurt hij de toxische subgroep aan studentenclubs waar privilege en geheimhouding het verenigingsleven doordringen, af. 'Enerzijds mag een toetreding nooit in functie staan van hogerop te geraken en anderzijds, wanneer de toelatingsprijs tot het studentenhuis te hoog is, moet er financieel worden bijgestaan.'

Diversiteit binnen Amerikaanse studentenverenigingen lijkt op het eerste zicht ver zoek. Aan de afwezigheid ervan binnen het Amerikaanse verenigingsleven gaat een geschiedenis vooraf. In de jaren tachtig ontstonden daar namelijk aparte groepen voor Aziatische studenten, Latino's of studenten van Afrikaanse origine. Tot heden geraken ze amper gemengd, waardoor de aanblik van een bolwerk van klassensegregatie en rassenscheiding blijft gehandhaafd.

Hoop voor de toekomst

De laatste tien jaar staat het dodencijfer binnen de Amerikaanse studentenclubs al op zestig en dat swingt verder de pan uit. Het vormde de katalysator voor een hernieuwd tuchtbeleid met ernstigere straffen aan zowel KU Leuven als Cornell. Daarbovenop droeg Cornell University, net zoals onze Alma Mater, afgelopen jaar vooral een nodige cultuurverandering in het verenigingsleven hoog in het vaandel.

De universiteit heeft een pionierspositie wat betreft preventie op zich genomen. De aanvang van elk semester houdt voor alle campusstudenten dan ook steevast een verplichte sessie rond alcohol en seksueel misbruik in. Wie in het Amerikaanse verenigingsleven stapt, krijgt er nog een extra bovenop.

Tom* ziet wel al een ommekeer naar een gezonder verenigingsleven. Enerzijds is er een toename van het aantal 'nuchtere' Amerikaanse studentenverenigingen aan Cornell en elders. Enkel een derde nuchtere partij kan dan alcohol serveren en dat buiten de studentenresidenties.

Anderzijds is de wijdere implementatie van de zogenaamde Good Samaritan Law een stap in de goede richting. Aanwezige feestgangers komen, wanneer ze de hulpdiensten bellen, er zo zonder kleerscheuren vanaf. 'Die immuniteit is van groot belang om een shift binnen de verenigingscultuur te verkrijgen.' Hopelijk zal van dit alles – wanneer de activiteiten terug plaatsvinden – iets in huis komen.

Tom* is een gefingeerde naam.