KU Leuven laat studenten Sinologie in dubio achter

De Adviescommissie Risicobestemmingen van de KU Leuven beoordeelt de veiligheidssituatie van buitenlandse bestemmingen. Zij brengt advies uit aan de faculteiten die deze beslissing op hun beurt communiceren aan de student. Bij een negatieve beslissing kan de reis niet plaatsvinden. Er bestaat echter onduidelijkheid over welke sancties er bestaan als men het advies in de wind slaat. Studenten sinologie zijn nu het grootste slachtoffer van het verbod op reizen naar China, door de uitbraak van het coronavirus.

Afreisverbod

'Al onze studenten uit de eerste master zaten in China. Eén in Taiwan en acht in China; negen in totaal dus', zegt Carine Defoort, voorzitter van het Curriculum Comité voor Sinologie. Maar over wie nu nog in China zit, moet ze een sluitend antwoord schuldig blijven: 'Wij zijn niet honderd procent zeker, want er is stilaan de neiging van studenten om niet meer te zeggen waar ze zitten, omdat ze het gevoel hadden dat ze daar negatieve gevolgen van gaan ondervinden. We denken dat er nog een viertal in China zijn.'

Na een overleg met de studenten, voorgezeten door Defoort op 11 februari, heeft de KU Leuven een brief gestuurd naar de studenten in China die Veto kon inkijken. Daaruit blijkt dat ze moeten terugkeren en hun locatie moeten doorgeven.

Dat studenten niet meer lieten weten waar ze zaten, was uit vrees voor een mogelijke verplichting om huiswaarts te keren vanuit China. Die is er nu dus gekomen. 'De belangrijkste reden is niet zozeer de plaatselijk hoge gezondheidsrisico's, maar wel dat veel steden in het land in lockdown zitten. Er is een reële mogelijkheid dat dit nog gaat uitbreiden. Buitenlandse Zaken raadt trouwens alle reizen naar die gebieden af en voor heel China worden alle niet-essentiële reizen afgeraden', vertelde Peter Lievens, vicerector Internationaal Beleid nog de week voor de mail werd rondgestuurd.

Jan, student Sinologie aan de Beijing Language and Culture University, maakte zich weinig zorgen en bevestigt vooral Lievens uit vrees voor de lockdowns: 'Toen ik ben vertrokken, waren er in een stad van 22 miljoen nog geen 200 mensen besmet. Dus ik heb altijd de gedachte gehad dat zolang je de nodige voorzorgsmaatregelen neemt, je daar eigenlijk relatief veilig bent. Maar het probleem is gewoon dat je die lockdown voor moet zijn. Ik heb bijvoorbeeld een paar dagen geleden gehoord dat mijn universiteit is afgesloten. Dus moest ik daar nu nog geweest zijn, dan zat ik daar gewoon vast.'

Het reisverbod van de KU Leuven geldt momenteel voor heel China. Waar je zou kunnen argumenteren dat een uitwisseling naar China voor de doorsnee KU Leuven-student niet essentieel is, vinden studenten en docenten Sinologie dat dat voor hun opleiding anders is.

Onduidelijkheid over sancties

'Ik weet dat de KU Leuven enorm haar best doet om heel attent en heel kort op de bal te spelen, maar tegelijkertijd vinden de studenten wel dat er weinig begrip is voor hun specifieke situatie', stelt Defoort. 'Wij vinden het belangrijk hen aan het woord te laten.'

Vorige dinsdag zat Defoort een vergadering voor waarop verschillende studenten volgens haar gezegd hebben dat ze vinden dat de KU Leuven niet helder en boven hun hoofden beslist. 'Terwijl net zij als geen ander de situatie daar kennen. Veel blijft onzeker: Wat als je wel teruggaat naar China? Dan krijg je een tuchtprocedure. Maar wat houdt die in? Worden hun credits dan voor die mensen waarvan de KU Leuven meent dat zij teruggekeerd zijn, niet erkend? En wat met zij die buiten China op vakantie waren en terugkeren? Dat zijn allemaal vragen die we gesteld hebben aan de KU Leuven, maar we op het moment van de bijeenkomst geen antwoord op hadden gekregen', getuigt Defoort.

Na die vergadering volgde de bewuste mail, waaruit bleek dat men niet alleen verboden werd naar China af te reizen, maar nu ook verplicht moest terugkeren. Er wordt ook gevraagd om de specifieke locatie en om te communiceren indien er problemen zouden opduiken in verband met het boeken van vluchten. Belangrijker nog, is dat men de studenten aanmaant om alle onkosten, zoals herboekte vluchten, bij te houden, wat erop kan wijzen dat die vergoed zullen worden. Dat kondigde ook de UGent eerder aan te zullen doen voor haar studenten.

Los van de onduidelijkheid hadden de studenten graag een zekere marge gehad om zelf een belissing te nemen, op eigen verantwoordelijkheid wel te verstaan, dus niet verzekerd door de KU Leuven. 'Zij hebben daar een kot, hun spullen liggen daar, hun beurs wordt daar uitbetaald. Hun hart ligt daar', vertelt Defoort. 'Ik denk bovendien dat er verschillende studenten zijn die gaan terugkeren als de universiteit in China de lessen herneemt, ongeacht wat de KU Leuven zou beslissen. Er zijn ook verschillende studenten die zeggen dat ze dan gewoon ergens iets anders gaan studeren. Dan is het gedaan met sinologie. Maar ik vermoed dat de meesten het alternatieve programma zullen volgen eens de gemoederen zijn bedaard, zolang ze niet kunnen terugkeren.'

Te weinig inspraak

Een van de redenen, meent de opleiding, die dat ook begrijpt, is de verzekering. 'Ik weet dat alle studenten een verzekering moeten nemen als zij naar China gaan. Dat is altijd zo, want je bent verzekerd als student, zoals alle andere studenten, voor wat er gebeurt op de lessen of voor wat er gebeurt op weg tijdens je les. Er is begrip dat deze wegvalt als studenten toch beslissen af te reizen. Iedere student die naar China gaat moet ook tekenen en aangeven dat hij/zij een reisbijstandsverzekering heeft. Alle negen hebben ze die. En in China hebben ze er ook nog één', verzekert Defoort.

In de mail staat deze drijfveer ook te lezen. Maar ook verwijst de KU Leuven mobiliteitscel naar steeds toenemende beperkingen op de reis en consulaire bijstand, waarvoor ook Jan vreesde.

De opleiding heeft vooral weinig begrip voor het gebrek aan inspraak. Want als iemand is die kennis ter zake heeft, zijn het wel de studenten Chinees zelf. 'In China is men trouwens obsessief bezig met gezondheid, meer dan ons, ook al vóór het virus. Onze studenten spreken ook Chinees, zij verstaan dus perfect wat ze moeten doen en doen dat ook. Ze worden binnengehouden als het nodig is. Zij hebben echt het gevoel dat het niet fair is dat er gewoon geen mogelijkheid bestaat om terug te keren op eigen verantwoordelijkheid', berekent Defoort.

Curriculum verzekerd

Eind februari of begin maart begint een alternatief curriculum, hier in Leuven: 'Op één dag tijd hebben we dat helemaal bekeken. Wij hebben garantie gekregen dat we daarvoor tijdelijk een nieuw persoon in dienst kunnen nemen. De decaan (Jo Tollebeek, red.) heeft dat onmiddellijk toegezegd. Ik heb 's avonds nog die taaldocent kunnen bereiken', zegt Nicolas Standaert, opleidingshoofd sinologie. De studenten kunnen elk moment uit dit traject stappen van zodra hun lessen in China terug zouden beginnen.

'We hebben een flexibel alternatief programma opgesteld dat grotendeels overeenkomt met de lessen in China, ook al missen ze hier de rijke omgeving van China. De meeste studenten lijken plan te zijn hier ook effectief ons programma te starten, maar gaan tegelijkertijd de online lessen volgen die door hun Chinese universiteiten aangeboden worden. Wat die concreet inhouden weten wij niet', vulde Defoort aan. Jan gaat er vanuit dat ze opdrachten zullen krijgen: 'Dingen die we toch kunnen doen om het semester niet te moeten uitstellen.'