ANALYSE DOSSIER CHINA
Hoe belangrijk sinologen (zouden moeten) worden
Chinese spionage is een hot topic. De KU Leuven heeft vandaag een totaal van 37 samenwerkingsakkoorden met het 'rode gevaar'. Ook al is de voorzichtigheid volgens velen terecht, toch waarschuwen academici voor een te grote afstand van China.
Chinese universiteiten en instellingen nemen een steeds belangrijkere positie in op het wereldtoneel. Zo blijven ze stijgen op de ranglijsten en blijft de Chinese studentenpopulatie in Leuven ook stijgen. Wie wil tellen op het internationale toneel, moet samenwerken met de Chinezen, lijkt het.
Het aantal Chinese studenten in Leuven neemt toe. Met 1.712 studenten vertegenwoordigen ze de grootste groep internationale studenten aan de universiteit. Vorig academiejaar (2022-2023) bestond hun studentenpopulatie uit 1.750 studenten.
'Naast beurzen aan eigen studenten, investeert de Chinese overheid ook in onze studenten'
Carine Defoort, professor Chinese Studies KU Leuven
Naast de stijging van Chinese studenten heeft de KU Leuven maar liefst 37 samenwerkingsakkoorden met Chinese instellingen. Die bestaan uit mobiliteits- en onderwijsopleidingsakkoorden, onderzoekssamenwerkingen en bilaterale akkoorden. Die bieden de mogelijkheid tot uitwisseling.
Afhankelijkheid
'Er klinkt vaak kritiek dat de universiteit bij onderzoekssamenwerkingen met China te afhankelijk is van de middelen van de Chinese partners, maar dat is niet zo', zegt Nicolas Standaert, professor Chinese Studies aan de KU Leuven. 'Het is in elk geval zo dat we aan de KU Leuven meer pogingen doen om opnieuw relaties aan te knopen. Die waren we verloren vanwege corona.'
Peter Lievens, vicerector internationalisering aan de KU Leuven, voegt toe: 'Er is op dit moment geen significante stijging van het aantal samenwerkingen met Chinese partners. Enkele jaren geleden was dat wel het geval, en na de afkoeling tijdens de coronapandemie zien we opnieuw een toename van het aantal contacten met onze internationale relaties.'
'De kwaliteit van de Chinese hogeronderwijsinstellingen is aan een steile opmars bezig'
Peter Lievens, vicerector internationalisering KU Leuven
Afhankelijkheid op vlak van onderzoekssamenwerkingen is er dus niet, toch is het opmerkzaam hoeveel geld China investeert in onze studenten. 'Naast beurzen aan eigen studenten', vertelt Carine Defoort, professor Chinese Studies aan de KU Leuven, 'investeert de Chinese overheid in onze studenten.'
Zo ging 95 procent van de studenten in de eerste master in de Chinese Studies een jaar naar China, vooral dankzij beurzen van China zelf. Het gaat om beurzen van de Chinese Scholarship Council (CSC).
'Dat gebeurt allemaal heel transparant', verzekert Lievens. 'We hebben zelf ook studentenbeurzen naar China. Het is belangrijk dat studenten daar onafhankelijk kunnen studeren.' Wat Defoort en Standaert betreft, mag er en in elk geval vanuit de eigen universiteit gerust meer geïnvesteerd worden in Chinese Studies.
Negatieve samenwerking
Samenwerken met Chinese instellingen maakt je als universiteit niet overal even populair. In met name de Verenigde Staten, en ook in Europa is de negatieve bias tegenover China groot. 'We moeten nadenken over de gevolgen van die bias', vindt professor Standaert.
Dit academiejaar startten amper dertien studenten de opleiding aan de KU Leuven
'In de Amerikaanse en Europese media wordt er sinds enkele jaren een vooral negatief discours over China opgevoerd', stelt professor Standaert. 'Het is met dat beeld dat onze jeugd wordt opgevoed.'
Dat verklaart volgens hem wel waarom het aantal studenten Chinese Studies in heel Europa al jaren daalt. Dit academiejaar startten amper dertien studenten de opleiding aan de KU Leuven. Het aantal van zeven tot acht studenten dat uiteindelijk het masterdiploma zal behalen is volgens Standaert veel te weinig voor het aantal China-experten dat Vlaanderen volgens hem eigenlijk nodig heeft.
'China wordt elke dag belangrijker op het wereldtoneel, daarom heeft Europa een grote nood aan veelzijdige China-expertise', vervolgt Standaert. Professor Lievens volgt hem daarin: 'De kwaliteit van de Chinese hogeronderwijsinstellingen is aan een steile opmars bezig, en dan hebben we het nog niet eens over de rol van China in de wereldeconomie.'