Britten grijpen naast Erasmus­kansen door betreurenswaardige taalskills

Ook vandaag nog voelen we de naschokken van de Brexit. Het Verenigd Koninkrijk verliet Erasmus+ na de Brexit vanwege de zwakke taalvaardigheid van haar studenten. Dat onthulde Nick Leake, ex-senior diplomaat bij de U.K. Mission to the EU, begin deze maand. De gevolgen van deze ontoereikendheid zouden de kosten van lidmaatschap onverdedigbaar hoog maken voor de Britse belastingbetaler.

Asymmetrie van twee miljard

Leake legt de oorzaak van het onevenwicht tussen inkomende en uitgaande mobiliteit bij het onvermogen van Britse studenten om andere talen te spreken. Het aantal Britse studenten dat gebruik maakte van het Erasmusprogramma tegenover het aantal inkomende studenten lag verhoudingsgewijs dan ook veel lager. 

Die asymmetrie zou ervoor hebben gezorgd dat het Verenigd Koninkrijk zo'n twee miljard euro meer had moeten betalen dan het zou ontvangen hebben, gedurende een zevenjarig programma. Die hoge kost – ongeveer 300 miljoen euro per jaar – maakte dat de Britse regering meer heil zag in het verlaten van het programma. Al zijn euro's of ponden hier niet de enige maatstaf van succes, geeft ook Leake toe.

Jeugdorganisaties laten zich horen

De opmerking van Leake komt op een moment dat jeugdorganisaties aan beide kanten van het Kanaal, samen met een belangrijk EU-adviesorgaan, lobbyen voor een hernieuwde toetreding van het Verenigd Koninkrijk tot Eramsus+. Het verlaten ervan heeft volgens die jeugdorganisaties een vernietigende impact gehad op onderwijsmogelijkheden voor zowel Britse als Europese jongeren.

Dat is ook de mening van Maurizio Cuttin, ambassadeur van de British Youth Council bij het European Youth Forum. Dat laatste is het grootste platform van jongerenorganisaties in Europa en een luide stem in het debat. 'Het omarmen van Erasmus+ is ongetwijfeld de weg vooruit. Studenten, leerlingen en jonge vrijwilligers verdienen niets minder.'

Wat je zelf doet, doe je beter, toch?

Na het verlaten van Erasmus+ kwam de Britse regering met een alternatief van eigen bodem, het Turing Programme. Een recente analyse ervan wijst echter duidelijk op enkele van de vele tekortkomingen van het programma, die in de praktijk al langer werden ervaren. Zo namen er in het academiejaar 2021-2022 slechts twintigduizend studenten deel – een schril contrast met de gehoopte 35 duizend.

Bijna tachtig procent van onderwijsinstellingen die deelnamen aan het programma ondervonden moeilijkheden. Een groot deel kwam dan ook met eigen alternatieven. Dit gebeurde niet alleen op het niveau van de onderwijsinstellingen. Ook Wales nam afstand van het Turing Programme en richtte Taith op om haar studentenmobiliteit in goede banen te leiden.

De volgende verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk zullen waarschijnlijk later dit jaar gehouden worden, ten laatste eind januari 2025. De polls voorspellen een verkiezingswinst voor de Labour Party, de oppositie van de huidige regering. Al heeft Labour haar definitieve steun om zich weer bij Erasmus aan te sluiten nog niet expliciet uitgesproken, zijn belangrijke partijleden – zoals de huidige burgemeester van Londen, Sadiq Khan – daar alvast wel voor te vinden.

Alan Turing

In 2021 lanceerde het Britse Ministerie van Onderwijs het Turing Programme – vernoemd naar de befaamde Engelse wiskundige Alan Turing – ter vervanging van het Erasmusprogramma. Dat nieuwe programma voorziet Britse studenten van financiering voor hun buitenlandse studies. Waar het Turing Programme de mobiliteitscijfers wist te stabiliseren, laat het echter steken vallen op het vlak van uniformiteit.