reportage> Een bezoek aan pop-up boekhandel Lagrange Points in Brussel
'Arabische cultuur heeft veel meer te bieden dan religieuze lectuur'
In hartje Brussel kon men de afgelopen weken 'Lagrange Points' vinden, een boekhandel waar Arabische literatuur van elk genre aangeboden werd, alsook een ontmoetingscentrum.
Wie door Galerie Ravenstein wandelde de afgelopen weken, vond daar plots aan zijn rechterhand een gerieflijke huiskamer, met boekensculptuur naast de deur. Dit was de eerste locatie van boekhandel Lagrange Points, die na deze dinsdag een tijdje zal sluiten, om vervolgens open te gaan op een andere plaats in Brussel. Wij kregen de kans om nog even langs te gaan.
Zeer welkom
Die deur is open voor iedereen, en wie binnengaat treft een combinatie van tweedehands meubels, plantjes, kistjes, tapijten en vooral veel boeken. Een mix tussen de woonkamer van je grootvader, het nieuwste hipsterappartement en een Arabisch café.
Feras Abo Dabosseh, door zijn collega’s schertsend de ‘spiritual father’ van Lagrange Points genoemd, werkt op zijn laptop aan de grote tafel. Lore Baeten, mede-oprichtster en docente Arabistiek aan de KU Leuven, schenkt een kop thee in, en vertelt hoe zij in het project is gerold:
‘Zelf had ik altijd al de droom een Arabische boekenwinkel te beginnen, dus toen ik Feras’ plan vernam, was ik meteen enthousiast.’ Hoewel Lagrange Points voor veel mensen dienst kan doen als cultureel centrum en tweede woonkamer, werd het opgestart met het idee mensen toegang te geven tot allerlei boeken uit de Arabische canon. En dan vooral seculiere literatuur.
Enkel seculiere lectuur?
Baeten benadrukt dat ze een aanbod brengen dat er nog niet was. ‘De enige Arabische werken die men in Brussel kon vinden waren de Koran, interpretaties van de Koran en verhandelingen over een goede Islamitische leefwijze. De Arabische cultuur heeft echter veel meer te bieden dan religieuze lectuur, en bijna twintig procent van de Brusselaars spreekt Arabisch.’ Er was dus echt nood aan een boekenwinkel waar Arabische poëziebundels, romans, geschiedenisboeken en vele andere pareltjes te vinden zijn.
'De Arabische cultuur heeft echter veel meer te bieden dan religieuze lectuur, en bijna 20 procent van de Brusselaars spreekt Arabisch'
Lore Baeten, docente arabistiek
Dat is ook te merken aan de opkomst en de vraag naar meer boeken. ‘We hebben inmiddels een lange lijst met verzoekjes’, aldus Baeten. De boeken worden onder andere besteld bij uitgevers in Beirut, alsook in Milaan, al leveren de reizen van medewerkers ook altijd goed gevulde koffers met boeken op - een beroepsgedreven hebberigheid.
Het is niet zo dat religie gemeden wordt in Lagrange Points; meer filosofische kritieken of interpretaties van de Koran kun je er wel vinden, en ook gesprekken over religie worden niet uit de weg gegaan.
Op zoek naar harmonie
‘Ons team is een zeer uiteenlopende groep’, vertelt Baeten. ‘Van twintigers tot iemand van 74, religieuze mensen en atheïsten. Hetzelfde geldt voor de bezoekers. ‘Hierbinnen is het een soort mini-maatschappij, een kweekproef waar alle groepen vertegenwoordigd zijn.’ En die mensen komen samen in harmonie, ze vinden hier een veilige plaats waar ze gerespecteerd worden en de culturele verschillen vol interesse kunnen benaderen.
'Hier vallen de betitelingen weg. Hier ben ik gewoon Lore'
Lore Baeten, docente Arabistiek
De idee van harmonie keert ook terug in de naam van de zaak. Een ‘Lagrange point’ is de astrofysische term voor de punten tussen twee hemellichamen, zoals de aarde en de zon, waar een derde object in harmonie tussen de twee kan blijven. Satellieten worden om die reden geplaatst op deze punten. De boekenzaak Lagrange Points zoekt een gelijkaardig rustpunt - een plek waar de Arabische cultuur in harmonie kan leven met de kosmopolitische sfeer van onze hoofdstad.
Van enige hiërarchie is ook geen sprake, stelt Baeten: ‘Als er studenten van mij langskomen, en ze mij netjes aanspreken met “mevrouw Baeten”, verbeter ik hen snel genoeg. Hier vallen de betitelingen weg. Hier ben ik gewoon Lore.’
Ook voor mensen die niet Arabischtalig zijn of arabistiek studeren, is er genoeg aanbod: vertalingen van de literatuur worden aangeboden in het Frans, Nederlands en Engels. Ook staan er vertalingen van westerse literatuur naar het Arabisch in de rekken. Er is dus voor elk wat wils, en de uitbaters kunnen je zeker helpen een goed boek te vinden. Als je bijvoorbeeld meer wil weten over Arabische kunst, of iets over de situatie in Syrië dat makkelijker leest dan de droge feiten, kom je hier ongetwijfeld aan je trekken. ‘Om iets te leren over een vreemde cultuur, zijn romans vaak de beste keuze’, vindt Baeten.
Naast de rekken
De literatuur is evenwel niet enkel te vinden in de rekken: het team van Lagrange Points organiseert ook verschillende evenementen, zoals lezingen en muziekperformances. Dit gebeurde zowel in de boekhandel, als eerder in samenwerking met Bozar en Passa Porta. Daarnaast schrijven diverse vrijwilligers een blog, waarbij de westerse schrijvers in het Arabisch schrijven, en de Arabische schrijvers in het Engels. Nu de winkel tijdelijk sluit, totdat er een nieuwe locatie is gevonden, gaat die bedrijvigheid gewoon door.