Hendrik Vuye & Veerle Wouters: ‘Je overtuigt de kiezer niet door hem een petje op zijn kop te zetten’

Nadat ze met slaande deuren bij de N-VA vertrokken, roffelen Hendrik Vuye en Veerle Wouters in de Kamer de communautaire trom. ‘Er is geen parlementair debat meer.’

Hendrik Vuye en Veerle Wouters zijn communautaire hardliners en dat steken ze niet onder stoelen of banken. Dat bleek, nu een halfjaar geleden, niet evident binnen een partij die had verklaard de Vlaamse ontvoogding vijf jaar in het vriesvak te stoppen. Een interview in De Morgen vormde de aanleiding tot een stevige aanvaring met de partijtop, waarna ze beslisten voortaan als onafhankelijke fractie in de Kamer te zetelen. En daar schieten ze met scherp.

Net voor het interview lezen we dat de N-VA Objectief V, de denktank die Vuye en Wouters tot hun vertrek leidden, nieuw leven inblaast. Dat zien de twee vooral als ‘een gevolg van hun eigen getoeter’, en van hun nieuwe boek, waarover ze dinsdag in Leuven komen spreken. ‘Waren wij gebleven, dan was het nog steeds muisstil.’ Het échte Objectief V, dat met technische teksten de Vlaamse onafhankelijkheid moet voorbereiden, ‘heet nu gewoon Vuye&Wouters’, aldus het duo.

Partners vinden

Volgens Sander Loones (N-VA) overtuig je de Vlaming niet met technische uitleg.
Hendrik Vuye: (ironisch) ‘Nee, je doet dat door petjes uit te delen tijdens de Ronde van Vlaanderen.’

Veerle Wouters: ‘Laat de Vlaamse Volksbeweging voor de petjes zorgen en maak duidelijk dat je de Vlaamse zaak steunt. Je gaat niemand van het confederalisme overtuigen door hem een petje op zijn kop te zetten. Je moet de mensen met feiten overtuigen.’

Geert Bourgeois (N-VA) benadrukte dat het communautaire in 2019 weer op tafel komt.
Vuye: ‘Dat zei De Wever in 2014 ook. Je kan niet in één zin zeggen: we leggen het communautaire weer op tafel in 2019, maar we stappen in een sociaal-economische regering als de Franstaligen niet akkoord gaan. Is er iemand die denkt dat de Franstaligen akkoord zullen gaan?’

Zijn andere Vlaamse partijen dan Vlaams Belang en N-VA nog geïnteresseerd in meer Vlaamse autonomie?
Wouters: ‘CD&V is nog altijd de partij die het confederalisme het meest steunt. Ook in de andere partijen heb je Vlaamsgezinden. Je moet wel andere partners gaan zoeken.’

Vuye: ‘Dat is de kern van het verhaal. Je mag er geen wij-zij-verhaal van maken. Dat doet de N-VA te veel, men zoekt voortdurend vijanden. CD&V en N-VA kunnen niet meer door één deur.’

Vind je ook partners aan de andere kant van de taalgrens?
Vuye: ‘Je hebt partners, alleen moet je ze willen zien. PS en de vakbond FGTB zijn regionalistisch. Nu diaboliseert men ze. Er is een complete onbekendheid met de andere kant van de taalgrens. Bij de onderhandelingen in 2010 had De Wever niet eens het gsm-nummer van Di Rupo. Tijdens die vergaderingen moest ik voortdurend de Franstalige visie uitleggen. Er was ook geen enkele voorbereiding. Ook nu niet, maar we delen wel petjes uit.’

Zijn er geen andere prioriteiten dan Vlaamse onafhankelijkheid?
Vuye: ‘Wij konden ons – met een beetje tegenzin – vinden in een communautaire stilstand, op voorwaarde van sociaaleconomisch herstel. Maar de doelstellingen van 2014 zijn niet gehaald. De staatsschuld is niet gedaald, het evenwicht wordt uitgesteld, het overheidsbeslag is nog steeds groter dan 50%. In 2019 zal de regering zeggen dat ze goed bezig is, en belandt het communautaire weer in de koelkast.’

Kan de N-VA zich dat nog permitteren?
Wouters: ‘De N-VA is een volkspartij aan het worden. Een groot deel van de kiezers ligt niet wakker van het Vlaamse verhaal. Maar we gaan het sociaal-economische doel niet bereiken zonder ook staatkundig aanpassingen te doen. Men bespaart nu op uitkeringen en op pensioenen. Alleen in die sectoren snijden lukt niet. Sociaal-economisch herstel en staatshervorming moeten samen gaan.’

Is een onafhankelijksreferendum een optie in België?
Vuye: ‘Dat is niet de weg die je moet volgen. Wat doen wij hier anders nog? De kiezer kiest zijn vertegenwoordigers. Ik hoop dat hij weet voor wie hij kiest, al heb ik daarover soms mijn twijfels. De kiezer is heel irrationeel.’

Met speren gooien

De Wever noemde jullie ooit soldaten die achter in de falanx met speren gooien.
Vuye: ‘Speren? Wij gebruiken meestal een zwaarder kaliber.’ (lacht)

Hoeveel ruimte is er voor afwijkende meningen binnen een partij?
Vuye: ‘Men aanvaardt niks meer. Kijk naar het interview net voor we uit de N-VA zijn gestapt. Daarin hebben we gezegd dat we het communautaire blijven benadrukken. Dat is toch het programma van de N-VA? Blijkbaar niet. We hebben er niet mee gedreigd uit de partij te stappen, maar enkel niet meer op de lijst te staan. Dat kies je toch zelf?’

De partijen hebben alle macht?
Wouters: ‘De partijen zorgen voor hun eigen macht. Er is de kiesdrempel en sinds de laatste staatshervorming is de partijfinanciering nog gestegen. En waar gaat dat geld naartoe? Campagnes, sociale media, petjes … Het gaat niet meer over de inhoud, maar over hoe je gepercipieerd wordt.’

‘Als je net een beetje te veel je mond opendoet, dan zet de partij je op een plaats waar je niet verkozen wordt. Je moet het beeld geven van een eenvormige partij waar alles peis en vree is. Op die manier is er geen parlementair debat meer.’

Vuye: ‘Alle proffen lopen weg uit het parlement, bij alle partijen. Paul De Grauwe is weggelopen bij de liberalen, Eva Brems bij Groen, Rik Torfs bij de CD&V, wij bij N-VA. Dit model houdt geen stand.’

Zonder partij ben je toch verloren in dit systeem?
Vuye: (geërgerd) ‘Zijn we nu verloren? Helemaal niet, als de Vlaamse regering dan toch een derde belangenconflict inroept tegen Brussel (in het dossier van de geluidsnormen rond Zaventem, red.) is het omdat wij ze het mes op de keel gezet hebben. Toen we eruit stapten, zei iedereen dat binnen vijf dagen niemand nog van ons zou spreken. Zes maanden later spreekt men blijkbaar nog steeds over ons.’

In 2019 nog steeds?
Wouters: ‘We hebben nog tot 2019 om hier, voor een aantal mensen althans, de ambetanterik te zijn en de Vlaamse trom te roffelen. Daarna zien we wel op welke manier we ons verhaal kunnen brengen.’

Tot slot, Le Pen of Macron?
Wouters: ‘Moeilijke vraag. Macron is het typevoorbeeld van iemand die negen maanden geleden aan iets begonnen is en nu president van Frankrijk kan worden.’

Daar herkent u zich in?
Wouters: (lacht) ‘Niet in het programma.’

‘Dat Le Pen en Macron overblijven, bewijst in elk geval dat iedereen de traditionele politiek kotsbeu is.’

Vuye: ‘Ik vrees dat Macron de mensen aan het belazeren is. De geloofwaardigheid van Macron is toch nul? Hij was minister van Economie, stapt eruit en zegt nu iets helemaal anders te gaan doen.’

‘Ook bij ons is er grote ontevredenheid. Ik hoop dat het geen oplichter is die in 2019 die onvrede zal kanaliseren. Men heeft de kiezers al genoeg belazerd.’

Le Pen, dan maar?
Vuye: ‘Ik heb enige bewondering voor de manier waarop Le Pen een verbrande partij acceptabel heeft gemaakt. In tegenstelling tot Macron heeft zij een duidelijk programma. Of het nu realiseerbaar is, is iets anders. Ik zou waarschijnlijk niet gaan stemmen.’