Zwart feminisme op anderhalve meter

Vrijdagavond verzamelde een groep gemaskerde geïnteresseerden zich op het plein van De Bib Leuven voor een avond vol poëzie, proza en muziek. Beloved Leuven maakt deel uit van de 'anderhalvemetersessies' die augustus vullen met film, theater, muziek en meer. Evenementen organiseren in coronatijden is perfect mogelijk en dat bewijzen deze sessies. Het is alleen een beetje anders.

Van zodra we de fietsenstalling binnenrijden zetten we onze mondkapjes op, die we de hele avond niet meer zullen uitdoen (behalve om te drinken). Ook de rest van de avond verloopt volgens de veiligheidsnormen. Nadat we onze handen hebben gedesinfecteerd en een formulier hebben ingevuld, wijzen pijlen op de grond onze wandelrichting aan, zodat we ons veilig naar een bubbel van twee lege stoelen kunnen begeven.

De hele avond vullen zwarte, vrouwelijke kunstenaars het podium. Wanneer ze niet optreden, zitten ze met vrienden aan de zijlijn van het plein. Het publiek is, voor zover ik kon zien, volledig blank. En voornamelijk de leeftijd van mijn moeder. Haar voorspelbare reacties projecteer ik op de steelse blikken en het ongemakkelijk geschuifel telkens wanneer een spreekster zich uitlaat over de blanke discriminatie van zwarten in onze huidige maatschappij. Blank ongemak.

De eerste spreekster, Emma Lesuis, brengt een 'tekst in wording' (die vrij af aanvoelt) waarin ze haar frustratie uit over de witte paniek sinds Black Lives Matter en Black Out Tuesday, het structurele racisme en emoties van schuld en schaamte. 'Om te vergeten, moet je eerst weer herinneren', en dat is wat ze doet. Ze vertelt ons haar ervaringen in een cultuur die discrimineert op basis van haar huidskleur en die van haar broer. 'Is het anders voor een jongen dan voor een meisje?'

Sarah Bekambo presenteert Hind Aljadid in haar gebruikelijke enthousiasme als een maatschappijkritische woordkunstenaar die ons omver gaat blazen met haar slam poëzie. 'No pressure'. Deze fenomenale inleiding zit niet ver van de waarheid: Hind brengt snel achter elkaar een aantal sterke en confronterende gedichten over astma, vluchtelingen, origine en dankbaarheid. Haar krachtige woorden weerklinken twee dagen later nog steeds.

Wanneer Hind het podium verlaat, staan er plots kaarsjes op alle tafels. Waren de kaarsjesplaatsers zo stil geweest of Hind zo innemend? De lichtjes scheppen een ideale sfeer om volop te genieten van de soultrap van IKRAAAN, met drie A’s want ze is extra speciaal. Een schemerende paarsroosblauwe lucht met traag dansende diepgrijze wolken vormt het magische decor terwijl we wegdromen op de zachte klanken van haar stem.

Ten slotte brengen Melat G. Nigussie en Hélène Christelle Munganyende nog twee pittige teksten. Melat vertelt over de specifieke moeilijkheden van een interraciale relatie. De machtsverhoudingen tussen blank en zwart zijn voelbaar in zoveel details. Stereotyperende fetisjen zijn dagelijkse kost voor gemengde koppels. 'Alsof ik mijn zwart-zijn verzacht met een witte partner.' De kleurrijke Munganyende eindigt de rijk gevulde avond met een lange tekst over recente racistische perikelen die haar zijn overkomen. Met een hoofd vol woorden en klanken verdwijnen we gemaskerd de nacht in. Het was een geslaagde, confronterende en prikkelende avond.