RECENSIE CLOSE
Vriendschap als vorm van liefde
Met 'Girl' had Lukas Dhont de wereld al over hem laten spreken, met 'Close' bekrachtigt hij zijn succes. De film doorprikt je hart met diepe tristesse.
Close vertelt het verhaal van tienerjongen Leo en zijn relatie met beste vriend Remi. Ze groeien samen op en zijn echt close, maar wanneer de klasgenootjes pesterige vragen beginnen stellen, verandert alles.
'Zijn jullie soms een koppel?', vraagt een van de meisjes giechelend. Terwijl Remi de opmerkingen lijkt te negeren, begint Leo zichzelf en zijn intieme vriendschap door de ogen van anderen te bekijken. Hij duwt zijn vriend weg en dat heeft tragische gevolgen.
Fragiliteit en breekbaarheid
Dhont plaatst het lang vergeten thema van de vriendschap in de schijnwerper. In de moderne cultuur maakt vriendschap steeds vaker plaats voor andere vormen van menselijke relaties, veelal seksuele en romantische connecties. De regisseur kijkt eens niet over vriendschap heen en erkent het als een vorm van liefde.
Wat is het verschil tussen vriendschappelijke liefde en romantische liefde?
De film toont subtiel aan hoe er met de groeiende aandacht voor het LGBTQ+-spectrum ook de drang groeit om elk type van relatie meteen te willen labelen, om meteen te willen bepalen of het om een vriend of een vriendje gaat. Was de afloop van het verhaal verschillend geweest als het om pure vriendschap of om pure romantische aantrekking ging, zonder ambiguïteit? Wat is het verschil tussen vriendschappelijke liefde en romantische liefde, en hoe maak je dat al op dertienjarige leeftijd?
De tristesse en een scherp gevoel van onherroepelijke fragiliteit prikken een gat in de harten van de kijkers. Close gaat ook over schuldgevoel en de omgang met emoties, over de verantwoordelijkheid voor anderen en de breekbaarheid van het leven.
De dramatische lijn speelt met je hart maar laat je toch onveranderd achter. Het verhaal toont even de peilloze diepte en gaat dan rustig door, net zoals alle personages, die niet kunnen praten over wat er gebeurd is en wat er echt toe doet.
Een harmonisch geheel
De beelden zijn doordrongen van symboliek. Elke kleur en elke schaduw komt nauwkeurig overeen met de gemoedstoestand van de personages en geeft de groeiende spanning in de verhaallijn weer. De met regelmaat terugkerende hockeyscènes tonen de emoties en gedachten die Leo niet durft uit te spreken, terwijl de plattelandstaferelen van het bloemenveld het verloop van tijd aanduiden.
Een connoisseur zou zich kunnen amuseren door heel de film in scènes uiteen te halen en weer in elkaar te zetten - de opbouw van de film is in dit geval absoluut harmonisch en compleet, niets te veel en niets te weinig.
Het spel van de jonge Eden Dambrine die Leo vertolkt is opvallend sterk, des te meer omdat de jongen geen professionele acteur is. Dhont zou hem op een trein ontdekt hebben. Ook de rest van de cast laat de lat niet zakken. Vooral de emotioneel geladen scènes met Émilie Dequenne, die de moeder van Remi speelt, maken grote indruk.
De film laat de kijkers achter met een schaduw van diep schuilende pijn
Toch blijven de emoties op het scherm een algemene kalme en zelfs bleke toon aanhouden, in balans met andere aspecten van de film. Net zoals bij Girl wil Dhont precies zoveel mogelijk pathos vermijden, maar toch een dramatisch verhaal vertellen.
In het geval van Girl kwam er veel kritiek op die dramatische wending, omdat het verhaal LGBTQ+-personen in een slachtofferrol zou duwen, maar in Close lijkt het drama eerder organisch. De film choqueert niet, maar laat de kijkers achter met een koud-beige melancholie en een schaduw van diep schuilende pijn.
