Vikingepos om afgehakte duimen en vingers bij af te likken

We schrijven het jaar 865. Koning Arvaundil komt terug van een grote veroveringstocht, maar kan niet lang genieten van zijn terugkeer. Voor de ogen van zijn zoon Amleth wordt hij vermoord door zijn eigen broer die op zijn troon aast. De jonge knaap kan zelf maar ternauwernood ontsnappen en vlucht weg met het mantra dat de rode draad wordt voor de film: 'I will avenge you, father. I will save you, mother. I will kill you, Fjölnir.' Wat volgt is een tour de force waar de klasse en het bloed van afdruipen.

De stof van het verhaal is door series als Vikings en Norsemen en zelfs de Thor-franchise geen originele koek meer. De manier waarop die vertaald is naar het scherm is dat des te meer. Net als bij zijn eerdere films zet Eggers bij de eerste scène de toon van de film, die verraadt dat het geen run of the mill-wraakfilm zal zijn.

Koud kunstje

Hoewel het plot heel simpel is – Amleth wil wraak nemen op zijn nonkel – zorgt Eggers ervoor dat de film heel wat body heeft. De brute slachtpartijen zijn uiteraard aanwezig, maar er is ook ruimte voor het ontplooien van de Noorse mythologie. Niet alleen Odin en Freyr zijn van de partij, maar ook een draugr, de Nornen (bepalers van het lot) en magische zwaarden passeren de revue.

Die bovennatuurlijke elementen in het verhaal worden uitgepuurd door een magisch-realistische vertelling die Eggers zich doorheen zijn nog prille carrière al eigen gemaakt heeft. De kijker weet bij wijlen niet of de beelden die hij voorgeschoteld krijgt de werkelijkheid zijn of een (koorts)droom van Amleth.

Die dichotomie tussen werkelijkheid en fantasie trekt zich ook door in de eigenwijze cinematografie. Inventieve camerabewegingen en gedurfde cuts versterken het unheimliche, maar betoverende karakter van de film – al spelen de fabelachtige landschappen en fantastisch uitgewerkte sets daar ook een rol in. Van de IJslandse natuurpracht tot de donkere grotten waar zich geheime rituelen afspelen; elk shot boetseert Eggers tot een schilderij.

Vurige cast

Maar ook de subjecten van die portretten kwijten zich met verve van hun taak. Alexander Skarsgård imponeert als de Vikingse verpersoonlijking van de wraakengel. Dat doet hij met de nodige nuance in de scènes die hij deelt met de al even indrukwekkende Anya Taylor-Joy, die als de slavin Olga Amleth aanvuurt in zijn missie.

Hoewel Eggers een groter arsenaal aan acteurs gebruikt in vergelijking met zijn vorige films, haalt hij ook deze keer het maximum uit zijn spelers. De passages van grote kleppers als Nicole Kidman, Ethan Hawke en Willem Dafoe zijn kort, maar blijven hangen. Nobele onbekenden als Claes Bang en Gustav Lindh, die Fjölnir en diens arrogante zoon Thórir ten tonele brengen, schitteren in hun genuanceerde eenvoud.

Die nuance is wat The Northman tot een absolute aanrader maakt, en hem onderscheidt van gelijkaardige period pieces. Amleth is meer dan de bloeddorstige wolf die de vijand met gemak in de pan kan hakken; hij toont zich ook een tedere en kwetsbare minnaar. Fjölnir pleegt dan wel broedermoord, maar blijkt ook een liefhebbende vader en echtgenoot te zijn.

Eggers heeft een wereld geschapen waarin what you see is what you get, maar niets lijkt wat het is. Alleen daarvoor al zouden kijkers de deuren van Cinema Zed moeten bestormen, met het zwaard in de hand. To Valhöll!