interview> “Als je vertrekt vanuit jezelf ben je automatisch anders”
Timmeren aan de weg (6): Lore Stessel
De jonge kunstenares Lore Stessel nam onlangs haar intrek in Cas-co. Haar werk, dat zich op het snijpunt van fotografie en schilderkunst bevindt, oogstte o.a. op het festival in Deauville succes.
Probeer jij je als kunstenaar artistiek te onderscheiden?
Lore Stessel: «Als de creatie komt vanuit jezelf, dan onderscheid je je automatisch. Wanneer ik kijk naar werk rondom mij, merk ik soms wel dat iets lijkt op wat ik doe. Maar anderzijds kan ik ook geïnspireerd raken door andere werken. Zelfs dan zal wat ik maak totaal anders uitdraaien. Eigenlijk ben ik niet te veel bezig met te denken dat ik verschillend of beter moet zijn.»
Je gebruikt een bijzondere techniek om schilderkunst en fotografie samen te voegen. Hoe ga je te werk?
Stessel: «Eerst ga ik op zoek naar een ontmoeting met een plaats of een object. Tijdens dat moment maak ik tekeningen en analoge foto’s, waaruit ik vervolgens een selectie maak. Het geselecteerde materiaal vormt de basis voor de “fotoschilderijen”, die ik via een speciale techniek ontwikkel.»
«Eerst schilder ik een lichtgevoelige emulsie op de plaats waar de foto komt. Vervolgens projecteer ik de foto op het doek in een donkere kamer. Daarop breng ik de ontwikkelaar aan, vervolgens het stopbad en het fixeermiddel. Terwijl ik de ontwikkelaar over het doek giet, wordt de afbeelding stilaan zichtbaar op de plaatsen die ik verkies. Op dat moment komen schilderkunst en fotografie samen.»
Heb je die techniek zelf uitgedacht?
Stessel: «De techniek bestond al en het product dat ik gebruik, kan je kopen in de winkel. Hoe ik precies tewerk ga, heb ik zelf moeten ontdekken. Maar ik ben ook niet de enige die deze techniek toepast.»
Wat wil je vertellen met je kunstwerken?
Stessel: «Ik neem steeds foto’s in mijn nabije omgeving. Op doek toon ik graag de kleine gestes en composities uit het alledaagse leven. Als je dat toont op foto of op doek ontstaat een versterking van het gekozen moment. Wat ik fotografeer ligt altijd dicht bij het menselijke of het dierlijke lichaam. Mijn fysieke betrokkenheid is ook belangrijk. Dat zit in de manier waarop ik het werk maak, maar ook in de foto’s zelf.»
ORGANISCH GEGROEID
Op welk moment besefte je dat je verder wou gaan in kunst?
Stessel: «Op zich is dat op een heel natuurlijke manier gegroeid. Op je achttiende maak je een keuze en dan rol je er vanzelf in. Ook merkte ik dat ik kunst wel ergens nodig heb.»
Als kunstenaar moet je zelf aan de weg timmeren. Heeft je opleiding aan het Sint-Lukas in Brussel en aan de École Nationale Supérieure de la Photographie in Arles je daar voldoende op voorbereid?
Stessel: «Ik heb in mijn kunstopleiding geleerd om met kritiek om te gaan en hoe ik over mijn werk moet communiceren. Je leert hoe je je werk moet verdedigen. Dat zijn belangrijke aspecten van het kunstenaarschap. Verder leerde ik ook dossiers opstellen voor beurzen en wedstrijden.»
«Wat de praktische kant betreft, het papierwerk, de contacten en de organisatie, dat moet je zelf leren. Vandaar dat grotere projecten binnen een bestaand kader comfortabeler zijn. Daar neemt de organisatie die verantwoordelijkheid op. Nu werk ik echter aan een kleinere expositie en daarvoor moeten we alles zelf regelen. Daar komt veel meer bij kijken dan je denkt.»
Wat waren je eerste stappen als kunstenaar nadat je je opleiding had afgerond?
Stessel: «Ook dat ging heel organisch. Tijdens je opleiding ontmoet je heel wat mensen, waarmee je later kan samenwerken. Concreet werd ik vanuit mijn opleiding in Arles geselecteerd voor een tentoonstelling op het fotofestival Planche(s) Contact, waarvoor ik gevraagd werd de stad Deauville fotografisch in kaart te brengen. Daar heb ik dan een prijs gewonnen. Zo rol je van het ene in het andere.»
Ondervind je hier in België als beginnend kunstenaar obstakels, die vergeleken met het buitenland kunnen worden vermeden?
Stessel: «De mentaliteit is anders. In New York kan je gewoon met je portfolio een galerij binnenstappen en zijn mensen meteen geïnteresseerd in wat je hebt gemaakt. Ze maken soms meteen tijd om je werk te bekijken. In België daarentegen belandt je portfolio gewoon op de hoop. Je moet zelf eerst hard werken om uitgenodigd te worden door een galeriehouder.»
GEEN BRUILOFTEN
Je kan momenteel leven van je kunstenaarschap. Is het moeilijk om een evenwicht te vinden tussen artistieke expressie en geld verdienen?
Stessel: «Dat is inderdaad niet gemakkelijk. Ik heb onlangs het kunstenaarsstatuut kunnen verkrijgen en dat helpt enorm. Om dat statuut te verkrijgen heb je ervaring nodig en er is ook veel administratie mee verbonden, maar ik ben blij dat ik dat statuut na twee jaar papierwerk eindelijk verkregen heb. Dankzij mijn kunstenaarsstatuut krijg ik een maandelijks inkomen, dat genoeg is om mee rond te komen.»
«Daarnaast maak ik momenteel mijn lerarenopleiding af. Als kunstenaar ben je constant met projecten bezig, maar je hebt nooit een vaste werkgever. Dat kan best frustrerend zijn.»
Kom je dan in de verleiding om veel opdrachten aan te nemen, of doe je vooral waar je zelf zin in hebt?
Stessel: «Ik doe altijd waar ik zelf zin in heb. Opdrachten neem ik alleen aan als ik ze naar mijn hand kan zetten en binnen de richtlijnen vrij ben te doen wat mij interesseert. Reclame of bruiloften doe ik niet. Ik ben misschien een keer op zo’n aanbod ingegaan… dat vond ik genoeg (lacht).»
Waarom heb je voor Cas-co gekozen?
Stessel: «Ik was op zoek naar een stabiele ruimte om in te werken. Cas-co is in dat opzicht perfect omdat het heel goed georganiseerd is. Er is bijvoorbeeld warm water, internet en elektriciteit, wat in andere ateliers vaak niet het geval is.»
«Cas-co heeft ook een gemeenschappelijke keuken, waar ik in contact kom met andere gemotiveerde kunstenaars. Het is heel plezant om in zo’n omgeving te kunnen werken.»
Cas-co is misschien ook een handige plek om te netwerken?
Stessel: «Cas-co zorgt inderdaad voor een zekere visibiliteit. Daarnaast kom ik op tentoonstellingen en dergelijke andere kunstenaars en galerijhouders tegen. Sommige kunstenaars gaan actief op zoek naar interessante connecties, maar netwerken is niet mijn sterkste punt. Ik ben blij als het op een natuurlijke manier kan gebeuren. »
