Thematiek 'ontstaan' door de ogen van studentenkunstenaars

Vanaf 6 december kan je het werk van veertien studentenkunstenaars in de kapel van de Romaanse Poort bezichtigen. Zij werkten voor de KNAL!-expo The Origins of Creativity rond de thematiek 'ontstaan'. Studentenkring Mecenas zette de tentoonstelling op poten.

Naar aanleiding van de expositie sprak Veto met vier kunstenaars. De resultaten zijn uiteenlopend: van een creatieve invulling van de oerknal tot het gebruik van spijkerschrift en een vrouwelijke Heilige Drievuldigheid.

Sarah Verspaandonk: Lemaître

Sarah Verspaandonk, tweedejaarsstudent Kunstwetenschappen, bijt de spits af. Voor de expo maakte ze de sculptuur getiteld Lemaître. 'Met de titel maak ik een verbinding met Leuven, de plaats waar ik studeer, maar ook de plaats waar Georges Lemaître lesgaf', vertelt Verspaandonk. Die laatste was professor aan de KU Leuven en kan beschouwd worden als de grondlegger van de oerknaltheorie, die hij in 1931 in Leuven neerschreef.

'Door het ontstaan van het heelal af te beelden, probeer je eigenlijk het onmogelijke weer te geven', gaat ze verder. Daardoor laat ze ook het centrum van haar sculptuur leeg. 'Dat toont het onbekende', stelt Verspaandonk. 'We zoeken nog steeds naar waarom we als mens bestaan, maar een antwoord daarop is onbekend.'

Ook over het kleurenpalet heeft de student Kunstwetenschappen nagedacht. Ze heeft enkel de kleuren wit, zwart en grijs gebruikt. 'Dat zijn alle kleuren samen (wit), geen kleuren (zwart) en alles wat daartussen valt (grijs)', vertelt ze.

Daarnaast heeft Verspaandonk ook spiegels verwerkt in haar sculptuur. 'Zo ziet de toeschouwer zichzelf in de uitbreiding van het heelal aangezien het heelal nog steeds groeit wanneer de toeschouwer er deel van uitmaakt.' Met haar imposante sculptuur van 2,5 m hoog wil ze bovendien de toeschouwer aan het denken zetten.

Seppe Lesschaeve en Jakob Heirwegh: Spijkerkunde

In tegenstelling tot Verspaandonk hebben Seppe Lesschaeve en Jakob Heirwegh, twee masterstudenten in de Informatica, geen sculptuur afgeleverd voor de expo. Zij gingen creatief aan de slag met de wiskunde om het begrip 'ontstaan' in te vullen en bundelden het resultaat op een A4-papier. Het klinkt simpel, maar niets is minder waar.

'Vanuit onze achtergrond als informatici hadden we het idee om met de axioma's van Peano te werken', vertelt Heirwegh eerst. 'Die axioma's bundelen alle natuurlijke getallen van nul tot willekeurig hoog en laten toe om simpele wiskundige bewerkingen uit te voeren', vervolgt Lesschaeve. Het duo bewijst dus de wiskundige bewerkingen die we al eeuwenlang gebruiken.

Lesschaeve en Heirwegh besloten om samen de axioma's neer te schrijven in spijkerschrift. 'Dat is een van de eerste talen waarbij tekens gebruikt worden om woorden te vormen', legt Lesschaeve uit. Het gaat bovendien om een zestigdelig talstelsel, iets wat we vandaag nog steeds gebruiken in onze uren, minuten en seconden. 'Dat talstelsel is bovendien ook efficiënt, omdat het toelaat om met minder tekens meer informatie neer te schrijven', vervolgt Lesschaeve.

De informatici bundelden hun werk op een A4-papier, een oud medium als je het vergelijkt met de digitale mogelijkheden van vandaag, klinkt het. 'Ons oorspronkelijke idee was om gewoon iets onnozels te schrijven op een grote steen', geeft Heirwegh toe. De samenwerking heeft er echter voor gezorgd dat de kunstenaars langer hebben nagedacht. 'Het is heel verrijkend om samen te kunnen brainstormen', vertelt Heirwegh.

Op de vraag of kunst en wetenschap verbonden zijn, reageren de studenten overtuigend. 'Als wiskundigen naar een formule kijken, zien ze niet enkel de formule, maar ook veel meer daarachter. En zo is dat ook bij kunst. Je kijkt niet alleen naar het werk maar zoekt ook naar het concept erachter', vermeldt Lesschaeve.

Marike Aerts: Mama

Marike Aerts, student Sociaal-Cultureel Werk met een masterdiploma in de Kunstwetenschappen, gooit het over een andere boeg. Zij vult het concept 'ontstaan' persoonlijker in en vertrekt vanuit haar eigen verwekking. Het resultaat zijn drie acrylschilderijen van haar zwangere moeder, met Aerts' symbolische aanwezigheid in de buik.

Het idee van 'ontstaan' was net breed genoeg om haar eigen invulling aan te geven. 'Ik vond het een interessant idee dat alles wat ik nu weet over het ontstaan van het heelal komt omdat ik ook ooit ontstaan ben', verklaart Aerts.

Dankzij haar opleiding in de Kunstwetenschappen heeft ze veel kennis over iconografie en christelijke symboliek, die ze verwerkt heeft in haar schilderijen. 'Mijn oma is van 1933, mijn mama van 1966 en ik van 1999. Ze waren allebei 33 toen ze hun dochter hadden', legt Aerts uit. Het getal 'drie' heeft zo een symbolische waarde, wat ze reflecteert aan de hand van de drie schilderijen - een knipoog naar de Sint-Anna te Drieën.

Niet alleen haar moeder, maar ook haar vader - die net als Aerts kunstenaar is - speelt een belangrijke rol in het productieproces van haar kunstwerk. 'Het mooie aan mijn concept is dat mijn papa de foto's heeft genomen. Het is dus een soort samenwerking tussen mijn ouders als fotograaf en model en ik als latere kunstenaar die dat opnieuw verwerkt', verduidelijkt Aerts.

De 22 jaar oude foto's van haar moeder plaatst ze tegenover het gebruik van acrylverf. 'Het heeft iets heel moderns: zo lang bestaat acrylverf nog niet', licht Aerts toe. Oorspronkelijk ging ze ook olieverf gebruiken, maar dan had het werk een andere sfeer gekregen: 'Ik heb een klassieke, realistische stijl van schilderen. Als ik met olieverf had gewerkt, zou het werk er veel ouder uitzien.'