Teloorgang van het oriëntalisme

Na tweemaal te zijn uitgesteld vanwege corona, kan het IN-DIAlogue festival eindelijk doorgaan. Het festival wordt georganiseerd ter viering van de 75-jarige onafhankelijkheid van India. Door middel van enkele proevertjes tracht het festival verbinding te creëren tussen verschillende culturen en onze honger aan te wakkeren.

IN-DIAlogue biedt lezingen, choreografieën en muziekoptredens aan die ons beeld van India verrijken. Met haar choreografie bijt de immer getalenteerde Seeta Patel de spits af. Ze stelt ons bloot aan de wederzijdse beïnvloeding van West en Oost. Een verrassende invulling van Le Sacre du Printemps, een ballet van Igor Stravinsky dat ook wel bekend staat als The Rite of Spring, toont een gebalanceerde Bharatanatyam die meer is dan zijn twee delen: klassieke Russische muziek en klassieke Indiase dans.

Een verrijkende hypnose

De voorstelling van Bharatanatyam voelt alsof je de wereld bekijkt door een caleidoscoop: symmetrie en geometrische figuren ordenen het beeld en geven een vervullend gevoel. Iedereen voelt zich op primitieve wijze aangesproken door deze basisprincipes van de esthetiek. Deze worden tentoongesteld door de samenwerking van verschillende lijven, die door hun interactie één orgaan worden.

Een hallucinatoire psychose lijkt nabij wanneer de lichaamsgrenzen van de dansers zienderogen vervagen.

Ook de belichting heeft in deze voorstelling een essentiële rol te vervullen. Het tweedelige ballet van Stravinsky is namelijk opgedeeld in twee afzonderlijke componenten: De Aanbidding van de Aarde en Het Offer. Het biedt handvatten om tijdens het zweven tussen realiteit en droom terug te kunnen gaan naar het verhaal. Het drastische onderscheid tussen de twee delen wordt letterlijk en figuurlijk mooi belicht.

Fel wit en zachte tinten geven een duidelijk beeld en symboliseren de reine aarde. Het dreigende rood dat het publiek tegen het einde van de voorstelling wil opslokken, confronteert ons met het offer dat aangeboden moet worden voor al deze schoonheid.

Kracht in het gareel

Het tafereel begint met een eerder klassiek begrip van ballet en geeft een beeld van verfijnde individualiteit. Naarmate het stuk vordert, lijkt deze vorm van lichamelijkheid op naadloze wijze steeds meer aan kracht te winnen door een doelgerichte versmelting.

Stravinsky's klassieke stuk verschaft een ideale tegenstelling om die kracht te temperen. Hoewel het tempo initieel op de achtergrond vertoeft, brengen de dansers de volledige ritmiek uit het meesterwerk naar voren. Zo kunnen we het tempo zien, horen en voelen. De eigenheid van het muziekwerk blijft behouden, maar krijgt een geheel nieuw jasje door de accenten die er op gelegd worden.

Bharatanatyam en klassieke muziek maken kennis zonder dat de ene de andere moet domineren. Ze verrijken elkaar in hun authentieke eerlijkheid zonder daarbij ingetoomd te worden, doordat ze perfect bij elkaar passen. Beide kunstvormen bloeien open in het licht van het verdwijnen van de Andere. Hieruit kan enkel geconcludeerd worden dat het doel van het IN-DIAlogue festival, verenigen en verrijken, geslaagd is.