Recensie: Buko, de gevallen koning van de underground

Wie Charles Bukowski kent, kan zich wel een beeld vormen van de insteek van de voorstelling. American lowlife, drank, seks, miserie en pittige karakters die er een humoristische draai aan weten te geven. Regisseur Stef Lernous slaagde erin die sfeer overtuigend neer te zetten, maar verloor wel de intrigerende spitsvondigheid en diepgang die Bukowski tot koning van de underground maakt.

In tegenstelling tot Abattoir Fermés eerdere extravagante ensceneringen, biedt het in deze voorstelling een eenvoudig concept. Twee drinkebroers, die zichzelf eerder identificeren met schrijverstalent op de rand van een doorbraak, lallen de proza van Bukowski tegen de achtergrond van een troosteloos motel.

Net zoals de felle neonlichten boven de ingang scherp afsteken tegen het grauwe kleurenpalet op scène, contrasteren de onwaarschijnlijke seksverhalen van de artistieke verleiders (gigantische foefen, gepijp onder de declamatie van de tabel van Mendeljev) met de ranzige werkelijkheid. Hun zelfverzekerde humor evolueert tot luide slapstick om kost wat kost de zich steeds sterker opdringende werkelijkheid te verschalken.

Lernous ging voor een gewaagde regiekeuze die door het publiek niet op alle momenten in dank werd afgenomen, maar wel het gewenste effect bereikte. Zonder een duidelijk plot, liet hij tweeënhalf uur dronkaards vertellen over hun leven (lees: seks, want er is weinig anders om over te vertellen).

De slapstick compenseerde niet voldoende het statische karakter van het stuk en de herhaling, waardoor iedereen in het publiek op een bepaald moment zelfs de hilarische seksverhalen beu was. Echter, op het moment waarop je je niet meer wilt laten meeslepen door hun verhalen, bereik je het punt waar de regisseur je krijgen wou. Er is niets meer voor die mannen. Wanneer hun verhalen niets meer betekenen, zijn ze ook niets meer dan de trieste en smerige boel rondom hen.

Echter, door de wijze waarop ze de nihilistische sfeer zetten, verloren ze de gewiekstheid die Bukowski zo aantrekkelijk maakt als auteur. Bukowski’s strakke woordkeuze en intelligente blik op zijn eigen miserie maakt hem meer dan een loser die zijn rotleven op een grappige manier opschrijft. Bukowski hoeft ook niets te verbloemen, omdat zijn sterke persoonlijkheid maakt dat zijn situatie hem niet meer definieert als mens. De personages daarentegen lalden er maar op los en probeerden koste wat kost het publiek af te leiden van hun miserabel leven. Zo slaagt Lernous er wel in het publiek een spiegel voor te houden van wat Bukowski’s leven in LA waarschijnlijk echt voorstelde, maar hij ruilt er het aantrekkelijkste element van Bukowski’s werk voor in.

Buko is krachtig gespeeld, bij momenten hilarisch, zet op machtige wijze de sfeer van Bukowski’s wereld neer, maar kan helaas ook niet meer brengen. Daarvoor staat de platvloersheid van de personages en het soms te langdradig gelal te haaks op de strakheid en kracht die Bukowski zo kenmerkt.