recensie> Filmrecensie: The Disaster Artist
Real Hollywood movie, yeah
The Disaster Artist balanceert hilarische scenes met aandoenlijke momenten om uit te monden in een prachtige hommage aan de ‘beste slechtste film ter wereld’, die ook op zichzelf staat als een huis.
Vraag de gemiddelde filmliefhebber of ze The Room gezien hebben en je krijgt steevast een ‘Oh hi, Mark’ of ‘You’re tearing me apart, Lisa’ als antwoord. Sinds de release 15 jaar geleden heeft de film een cultstatus verkregen met een enorme aanhang toegewijde fans. Hoewel de film oorspronkelijk slechts 2 weken in de cinema speelde – om in aanmerking te komen voor de Oscars nota bene – vinden er tegenwoordig in Portland en Los Angeles maandelijkse vertoningen plaats en reist Tommy Wiseau al meer dan een decennium rond om bij lokale vertoningen aanwezig te zijn.
Voorkennis van The Room is geen vereiste om The Disaster Artist te kunnen volgen, maar het zorgt wel voor herkenbare momenten die bijwijlen zorgen voor stuipen van het lachen. Voor zij die niets over deze film weten even een korte schets: rond de eeuwwisseling heeft Tommy Wiseau het plan opgevat om acteur te worden, maar krijgt hij door zijn vreemde persoonlijkheid en bedenkelijke acteertalent geen kansen. Hij beslist dan maar om zijn eigen film te schrijven, regisseren, produceren én er de hoofdrol in te spelen. Na een lang uitgesponnen draaiperiode en met de hulp van zijn vriend Greg Sestero ziet The Room in 2003 uiteindelijk het licht.
Hoewel de film oorspronkelijk een drama was, werkt het onbedoeld op de lachspieren van het publiek. Slechte productiekwaliteit, vreemde rekwisieten (lees: ingekaderde foto’s van lepels), bedenkelijke dialogen en een verhaal dat alle kanten opgaat, zouden het einde van deze film moeten betekenen. De film heeft echter die ongrijpbare je ne sais quoi die er voor zorgt dat het zó slecht is dat het weer goed wordt. Het hele project krijgt iets aandoenlijks en groeit door de jaren heen uit als de Citizen Kane van de slechte films.
Oh hi James
In 2013 brengt Greg Sestero – die Mark speelt in The Room – het boek ‘The Disaster Artist: My Life inside The Room, The Greatest Bad Movie Ever Made’ uit dat alle gebeurtenissen rond de film vertelt. Op basis van dit boek besluit filmmaker en fan van het eerste uur James Franco dan ook om een film te draaien over Wiseau en co. Het feit dat Franco zelf een liefhebber van de film is, stelt niet alle fans gerust. Hoewel Franco al bewezen heeft dat hij een flink stuk kan acteren – Oscarnominatie voor 127 Hours als bewijs – is hij toch vooral bekend van zijn ‘stoner comedies’ en zijn mensen bang dat de film de richting van een parodie uit zal gaan.
Bij het droppen van de teaser trailer lijken die zorgen echter onterecht te zijn. Een montage van de iconische ‘I did not hit her’-scene toont dat Franco het personage van Wiseau volledig beheerst en de film – die hij overigens in character heeft geregisseerd – met het nodige respect behandelt. Dat de cast bestaat uit bekende en getalenteerde acteurs helpt daar ook bij. Niet alleen Dave Franco, in de rol van Greg Sestero, maar ook Seth Rogen, Alison Brie, Zac Efron, Josh Hutcherson, Judd Apatow, Bob Odenkirk en Bryan Cranston zijn van de partij.
You have to be best
Franco neemt in zijn film Sestero’s boek als uitgangspunt, waardoor de focus niet zozeer op The Room ligt, maar vooral over het ontstaan ervan en de band tussen Sestero en Wiseau. We zien hoe de twee elkaar ontmoeten en als vrienden naar Los Angeles vertrekken om het daar te maken als filmsterren, helaas zonder succes. Ook wanneer de film het verhaal van The Room vertelt, blijft de focus op de productie van de film – die, laat ons eerlijk zijn, een shitshow was – en hoe de band tussen Sestero en Wiseau daardoor onder druk komt te staan. Daardoor voelt het resultaat heel genuanceerd aan en is het bij momenten verrassend ontroerend.
Dat neemt niet weg dat het merendeel van de tranen die in de ogen springen van het schaterlachen zijn. Franco’s performance als Wiseau is spot on – met Golden Globe als gevolg – met een perfecte beheersing van diens aparte spreekstijl en typerende manieren, zonder dat het spottend wordt. Dat gevoel van respect tilt de film naar een hoger niveau, omdat het plezier dat de makers hebben zich vertaalt op het scherm.
Anyway, how’s your sex life?
Tijdens de end credits vangen we echter jammer genoeg een vleugje pretentie op. We zien een montage van vergelijkende beelden tussen iconische scènes uit The Room en nagemaakte beelden uit deze spotprent. Die mogen dan wel hilarisch en woord-op-woord perfect geschoten zijn, toch ondermijnt het een beetje het idee van de focus op de vriendschap. Franco wil ons al sinds de eerste interviews overtuigen dat dit geen parodie is, al geeft die eindmontage - die louter fanservice lijkt - de film toch een parodiërende nasmaak.
The Disaster Artist kan gerust gezien worden als een moderne update van The Room: een passieproject van enkele vrienden die bioscoopgangers een aangename tijd willen brengen – maar dan gemaakt door mensen die de kennis en het talent hebben om films te draaien. Allebei slagen ze meer dan genoeg in die opdracht. De lachsalvo’s die tijdens de vertoning door de zaal rolden en het applaus achteraf spreken boekdelen: zowel de casual fan als de criticus genoot ervan.
In essentie is The Disaster Artist een ode aan The Room, maar vooral ook aan de dreamers, de believers, de mensen die geloven in hun droom en zich door niets laten stoppen. Aan de weerbaarheid van de mens in mindere tijden en het belang van vriendschap. Aan het mysterie dat Tommy Wiseau is. Maar het is vooral ook een film met een enorm positieve boodschap, die gedeeld wordt door the man himself: ‘If a lot of people loved each other, the world would be a better place to live. See The Room, have fun, and enjoy life.’
Zij die getuige willen zijn van de Franco's nieuwste en hun lachspieren alvast willen opwarmen met Wiseau's avontuur hebben geluk: Cinema ZED voorziet een double bill The Room + The Disaster Artist op 8, 10, 20 en 24 februari.