Professor by day, rockstar by night

Professor Kris Van den Branden is als hoogleraar Taalkunde en lerarenopleider verbonden aan de faculteit Letteren van de KU Leuven. Maar ook in zijn vrije tijd speelt hij gretig met woorden. Zo was hij in zijn tienerjaren de singer-songwriter van de rockband Black Label. In het kader van De Warmste Week haalde hij die bandleden van onder het stof en doopte hij hen om tot De Achtste Dag. Samen brachten ze het nummer Uniek uit.

Volgens Van den Branden is zijn professionele leven sterk verbonden met zijn maatschappelijke engagement: 'Aandacht voor gelijke (onderwijs)kansen vormt daarin de rode draad.' Net daarom vond hij het broodnodig om het thema 'kunnen zijn wie je bent' van De Warmste Week 2021 te steunen.

Muzikaal leven

Kris Van den Branden was als klein jongetje gebeten door muziek. Dat kon ook moeilijk anders, want hij groeide op in een gezin waarin hij van verschillende muzikale genres kon proeven. 'Als iedereen in je gezin verschillende muziekvoorkeuren heeft, dan slorp je enorm veel op. Zo werd ik als kind al een muzikale carnivoor.'

Hij leerde gitaar spelen, begon zelf liedjes te schrijven en toen hij vijftien jaar oud was, richtte hij een rockband op. Ze speelden covers, maar verwenden hun publiek ook met eigen materiaal: 'Ik was de frontzanger en de singer-songwriter die voor onze eigen nummers moest zorgen.' Met Black Label maakten ze onder andere het podium van Humo's Rock Rally onveilig: 'Wij vonden onszelf blijkbaar zo goed dat we onze band vernoemden naar de beste whisky-soort. (lacht)'

35 jaar later zag Kris Van den Branden het thema van De Warmste Week 2021 verschijnen. 'Over "kunnen zijn wie je bent" schrijf ik al jaren in mijn publicaties over onderwijs', legt Van den Branden gepassioneerd uit. 'De dag waarop de aankondiging verscheen, werkte ik een liedjestekst uit en de muziek volgde snel.' Niet lang daarna organiseerde hij een reünie met de oude kompanen van Black Label in de opnamestudio.

Respect voor elkaar

'De idee was om enkel een clip met lyrics te maken omdat we de tekst heel belangrijk vonden', gaat de professor verder. Die gaat immers over jezelf kunnen zijn met respect voor anderen. Dat is een boodschap waar Van den Branden al heel zijn carrière voor pleit: 'Jongeren moeten leren om hun eigen ideeën op een respectvolle manier te verantwoorden. Het is dus belangrijk dat je de ander het recht en de ruimte laat om zichzelf te kunnen zijn.'

Als Van den Branden terugblikt op zijn eigen jeugd, valt hem op dat er toen de neiging was om alles in hokjes te stoppen. 'We streven nu meer dan vroeger naar een inclusieve maatschappij.' Zo valt het hem op dat er vandaag een positieve evolutie aan het plaatsvinden is: 'Leerstoornissen en functiebeperkingen zijn bijvoorbeeld bespreekbaarder geworden dan toen.'

In zijn boek Onderwijs voor de 21e eeuw brak Van den Branden eerder al een lans voor een inclusievere vorm van onderwijs. De diversiteit in de samenleving nam toe, maar hij zag het onderwijs niet mee veranderen. Hij reageerde opgelucht toen zijn boodschap weerklank vond in het onderwijsveld. Dat uitgerekend 'kunnen zijn wie je bent' het thema werd van Vlaanderens grootste solidariteitsactie, maakt hem trots.

Samen zingen

Toen Van den Branden 35 jaar geleden het podium op kroop, was dat in eerste instantie voor het plezier: 'In het verhaal van muzikale zelfexpressie zit voor mij niet de grootste waarde.' Voldoening haalt hij veeleer uit het samen musiceren.

'De echte fun is vooral het smeden van een lied met de beats van een drummer en de energie van de andere muzikanten: zo word je gepusht om er samen iets leuks van te maken.' Als Van den Branden spreekt over zijn vrienden van de rockband is hij opgetogen. Tijdens de reünie was de sfeer dan ook onmiddellijk terug zoals die van vroeger: 'We waren binnen de tien minuten precies terug dezelfde achttienjarigen die op de oude zolder aan het repeteren waren.'

'Samen muziek maken is ongelooflijk plezierig en het schept een band tussen mensen.' Van den Branden heeft het over 'het magische effect van samen zingen', wat hij al dertig jaar mocht ervaren samen met zijn vrouw in een a capella ensemble. Zij verzorgde ook de backing vocals van hun lied voor De Warmste Week. Voor hem voelt het allemaal aan als een droom: 'Wat ik al heb mogen meemaken op muzikaal vlak is een voorrecht.'

Taal is overal

Van den Branden legt uit dat hij ook met woorden goochelt wanneer hij songteksten schrijft: 'Ik heb als taalkundige geleerd om met woorden te spelen en dat helpt me.' Toch blijft hij nederig, want volgens hem is het net de combinatie tussen de melodie en de tekst die de muziek zo mooi kan maken: 'Wanneer die twee elkaar versterken, is dat het summum.'

De nieuwe naam van zijn band, De Achtste Dag, paste goed bij het thema van De Warmste Week: 'Het lied dat we maakten heet Uniek en 'De Achtste Dag' duidt ook op iets dat opvalt.' Op die manier geeft hij uiting aan zijn taalkundige creativiteit.

Van den Branden hoopt dat jongeren zich na de afgelopen, bizarre jaren opnieuw creatief kunnen uitlaten. Hij wil graag naar een toekomst waarin we de dialoog weer opzoeken: 'Jongeren zijn volop bezig aan het opbouwen van hun identiteit en dat is geen individueel project.' Daarom roept hij hen op om hun creativiteit samen de vrije loop te laten gaan en zo bruggen te bouwen tussen mensen van verschillende achtergronden.