Navraag: Charlotte Adigéry

Adigéry trad voor het eerst in de spotlights toen ze met Soulwax meewerkte aan de soundtrack van Belgica. Inmiddels maakt ze al enkele jaren internationaal furore, zowel onder eigen naam als met de electropunk van Wwwater. Iggy Pop en Fever Ray zijn fan, en met single Paténipat schopte ze het tot de trailer van HBO-serie The New Pope.

Vorig jaar kroonde Knack Focus haar tot Persoon van het Jaar, inmiddels is ze druk bezig aan het debuutalbum onder eigen naam. In de videoclips van dat project verschijnt ze met de meest uiteenlopende pruiken, maar die zijn afwezig wanneer Veto haar op het scherm te zien krijgt. Door de lockdown zijn we gedwongen tot een gesprek via FaceTime. Toepasselijk, zo blijkt.

Op Screen, je laatste release met Wwwater, zong je: "I cannot live with myself any longer… I need a screen to keep me safe." Ervaar je dat nu nog meer in quarantaine?
Charlotte Adigéry: 'In het begin wel. Die drang om verbonden te zijn, bij ieder dood moment op mijn gsm te zitten, bracht echter een cloudiness in mijn dag. Ik zat in een vicieuze cirkel waarin ik voortdurend moest antwoorden op berichtjes van vreemden en opgeslorpt werd door mijn telefoon, maar tegelijk wel enorm waardeerde dat zij hun appreciatie met me wilden delen.'

'Vorige week heb ik op Instagram gepost dat ik niet meer op DM’s zou reageren. Dat helpt enorm om mentale ruimte te bewaren. Ik voel me al veel beter. Ik besef nu ook dat mensen het helemaal niet zo erg vinden als je niet antwoordt, maar ik wou het wel eens hebben uitgesproken.'

'Wanneer mensen me na een optreden aanspreken heb ik hetzelfde schuldgevoel. Ik wil iedereen persoonlijk laten zien dat ik de aandacht enorm apprecieer, maar soms ben je als je alles op het podium gegeven hebt gewoon op. Omdat ik een kleinere artiest ben en zeer aanspreekbaar, onderschatten mensen dat misschien wel.'

Doet deze verplichte isolatie je dan ergens goed?
'Ja! (lacht enthousiast) Ik ben heel sociaal en leef op door mijn vrienden te zien, maar ik ben dan wel kieskeurig in de uitwisseling. Ik houd niet van small talk, ik vind het vree vermoeiend om gewoon een "Hey, ça va?" uit te wisselen. Meestal wordt er dan toch maar over mijn haar gepraat. (lacht) Ik wil liever iets dieper gaan, maar daar is op grotere evenementen niet altijd gelegenheid toe. Natuurlijk mis ik mijn vrienden wel, maar nu kan ik bekomen en mijn sociaal orgaan even laten rusten.'

Het is iets dualistisch in je werk. Je zingt vaak over alleen te willen zijn maar tegelijkertijd heb je toch die drang op het podium te staan en interactie met een publiek te zoeken?
'Ja, absoluut. Ik geef je zo meteen wat geld voor deze therapiesessie. (lacht)'

In eerdere interviews zei je dat het voor jou heel belangrijk was te leren jezelf te aanvaarden. Daarmee worstelen noemde je 'de mentale ziekte van deze generatie'. Hoe heb jij dat overwonnen?
'Op het podium. Daar gaat het zelfs niet over mij, maar over het verhaal dat we samen vertellen. Ik merkte dat ik dat met zo’n zelfzekerheid doe, dat alle concepten van wie ik denk te zijn, nog moet worden of niet genoeg ben, er wegvallen. En toch sta ik er nog steeds.'

'Als ik rondom mij kijk, denk ik dat het voor veel mensen een eindeloze reis is. Ikzelf ben onzeker. Dat lijkt voor millennials bijna een goede zaak te zijn, want dan ben je bescheiden. Terwijl dat iets helemaal anders is. Ik begrijp het wel maar vind het zo jammer. Als je dan die worsteling opmerkt bij jezelf en anderen, zet dat iets in gang.'

Je hebt het nu over de dagdagelijkse worstelingen. Die onzekerheid ervaar je niet professioneel?
'Nee, ik ben superzeker over wat ik te bieden heb op het vlak van muziek. Het enige waar ik bang voor ben zijn omstandigheden die buiten mijzelf staan. Bijvoorbeeld corona, of dat het gewoon niet de juiste mensen bereikt of onvoldoende verspreid wordt. Maar zelfs daarin besef ik: we zijn nu wel tot in de VS geraakt, we hebben er shows uitverkocht, onze muziek is gebruikt in The New Pope…'

'Zelfs al is het een kleine groep mensen wereldwijd, het is wel al internationaal en daarin hoef ik me geen zorgen te maken. Al van kinds af aan dacht ik: ik ga iets doen in mijn leven waar ik echt wel trots op zal kunnen zijn.'

Toch heeft het even geduurd voor je met eigen projecten naar buiten kwam.
'Ik wist dan wel dat ik er iets mee zou doen, toch heb ik mezelf proberen in een hokje te duwen dat mij een haalbare realistische toekomst leek. Mijn mama had vroeger een leefloon en ik stond op mijn 18e onder studiecontract. Om te voorkomen dat zij geld verloor, moest ik afgestudeerd zijn binnen vier jaar. Dus deed ik een jaar Journalistiek en twee jaar Kleuteronderwijs, telkens omdat ik het "wel interessant" vond of kindjes "wel leuk zijn".'

'Maar dat was niet genoeg. Pas na die opleiding kleuteronderwijs besefte ik: wat loop ik de hele tijd te zoeken en me buitenstaander te voelen, waarom ga ik niet gewoon doen wat ik wil doen? Muziek, ik moet dat niet ontkennen of er bang voor zijn.'

'Stephen en David Dewaele (duo achter Soulwax, red.) waren de eerste twee muzikanten waarvoor ik heel veel respect had die zeiden dat ze zich echt geen zorgen maakten over mijn toekomst. Vooraleer we iets samen hadden gemaakt zelfs. Het enige wat ze vroegen was of ik voor het comfortabele Belgische circuit wou gaan - wat ook oké was - of internationaal. Ik dacht meteen: internationaal, dat was voor mij zelfs geen kwestie.'

Vanwaar die evidentie?
'Het is net omgekeerd: waarom willen zoveel muzikanten in hun landje blijven? Ik snap het als je in de landstalen muziek maakt. Maar als je muziek maakt die niet per se niche is, dan zie ik het als een comfortkwestie. We zijn echt verwend in België. Je kan makkelijk een band oprichten en als je goed bent het hele land door toeren, de CC’s en zelfs groter.'

'We hebben echt een goed systeem, waarvoor ik heel dankbaar ben. Maar voor mij is muziek grenzeloos. Wat ik maak kan denk ik door een bepaald soort mensen overal in de wereld worden geapprecieerd. Ik wil niet respectloos doen tegenover de keuzes van andere bands, maar ikzelf zou hier gewoon op mijn honger blijven zitten.'

Heb je dan al gedacht om je uitvalbasis te verplaatsen van Gent naar het buitenland?
'Daar heb ik veel over nagedacht. Maar ik denk dat ik een paar jaar geleden Londen of Parijs romantiseerde. Ik zag dat als het Mekka, maar je moet er al twee jobs doen en samenhokken met drie andere huisgenoten waarmee het hopelijk klikt.'

'In België heb je dan wel een redelijke comfortpositie. Met het geld dat we hier voor ons huis met tuin en muziekstudio betalen zou ik in Londen één kamertje kunnen huren. Ik heb het gehad met financieel te strugglen, dat heb ik jaren gedaan. Ik ben hier iets aan het opbouwen en wil dat niet meer opgeven. Ik vind het ook wel tof om in een land te wonen waarrond er op muzikaal vlak niet echt veel verwachtingen hangen.'

Hoe bedoel je?
'In het VK vinden ze een Belgische band niet echt sexy. Ze hebben hun eigen bands; waarom zouden ze in godsnaam een Belgische willen? Door het feit dat er geen verwachtingen zijn, is er ook minder druk. Dus doe je op het gemak je ding en kijk nu: we worden op de BBC gespeeld, in Seattle op KCRW. Soulwax heeft op internationaal niveau wel iets losgemaakt, maar toch wordt er nog altijd niet veel van België verwacht. Dat geeft vrijheid.'

Kijk je dan ook op naar de eigenzinnigheid van Soulwax qua tempo? Soms brengen ze vijf of zelfs twaalf jaar geen album uit, het moet echt op hun termen gebeuren.
'Dat vind ik superbelangrijk. Daar word ik bijna elke dag op getest. Ik vind het zeer moeilijk om nee te zeggen, maar ik voel dat ik naar mijn lijf moet luisteren. Je kan kracht halen uit meer en meer nee te durven zeggen, want de focus op je eigen overtuiging en visie wordt zoveel scherper. Ik vind dat eigenzinnigheid de beste muziek, beste kunst zelfs maakt.'

'Als je te veel wordt beïnvloed door de meningen en visies van anderen, is het niet meer van jou. Ik geloof echt dat ieders verhaal, ook dat van Jantje Smit, interessant is. Het gaat gewoon over erin te geloven, dan gaan er echt wel mensen volgen of luisteren. Elk verhaal is toch anders, dus waarom zou je iemand imiteren of water bij je wijn doen voor de mening van een ander?'

Jouw verhaal is eigenlijk heel snel twee verhalen geworden. Na de EP van Wwwater ben je meteen een project onder eigen naam begonnen. Voelde je die nood om al je artistieke eieren tegelijk kwijt te kunnen?
'Ik heb altijd al gedacht dat er zoveel dingen zijn die ik wou doen, en dat ik ze allemaal wel zou doen. Ik hou van zoveel genres en vind het gewoon leuk om verhalen te vertellen, universums te creëren en te onderzoeken wat er daarbinnen allemaal kan.'

'Ik hou de twee projecten nu wel gescheiden en wissel de focus af. Alles tegelijk door elkaar doen ging op logistiek vlak niet meer. Ook op inspirationeel vlak is het gemakkelijker om je nu eens volledig onder te dompelen in het ene project en dan in het andere.'

Je creëert zo verschillende persona. Je zong in 1,618 "why should this non-act become an act?" Bedoel je dan dat je stilistische keuzes, zoals de vele pruiken, geen act zijn?
'Wat we onder Charlotte Adigéry vaak doen is situaties beschrijven: dingen die ons zijn overkomen in het belachelijke trekken of gewoon onze fantasie gebruiken. "O, een darkroom in de Berghain (nachtclub in Berlijn, red., hoe zou dat eruit zien?" 1,618 was een reactie op hoe mannen zich soms permitteren het niet-dragen van een bh te interpreteren als een soort promiscue statement. Waarom noem jij iets wat ik net niet doe, geen bh dragen, een handeling?'

'Met High Lights verwijs ik wel naar die pruiken. Ik was bezig met mijzelf te omarmen in alles wat ik ben. Iemand had me erop gewezen dat ik constant van haar veranderde en geen vaste stijl - eigenlijk geen stijl zelfs - had. Daardoor durfde ik mezelf niet meer te uiten. Dat nummer was voor mij de bevrijding: "Ik hoef mij niet te verantwoorden voor hoe ik eruit zie, en als jij de blonde pruik mooier vindt dan de blauwe dan is dat maar zo. Dit is wie ik ben, bemoei je met je eigen lijf. Ik doe gewoon wat van alles en dat is mijn stijl."'

'Voor het debuutalbum gaan we wel een soort van coherentie creëren in stijl en in wie we zijn. Goede popmuziek is voor mij een universum waar enorm is over nagedacht, en tegelijk smaakt naar een vree goeie limonade. David Bowie gebruikte voor een nummer misschien muskaatnoot, kardemom en vanille, maar voor de persoon die het drinkt is het gewoon lekkere limonade.'

Je vertelde over de afgelopen drukke periode. Vraag je je met deze verplichte stop nooit af of je dit heel je leven kan volhouden?
'Ja, ik word dit jaar 30, mijn vrienden krijgen allemaal kindjes. Een huiselijk leven wil ik ook wel, maar ik merk dat ik nog niet ben uit ben getoerd. Oké, we hebben al wat dingen gedaan en kilometers afgelegd, maar drie maanden in een tourbus zitten en helemaal kapot en vuil weer in je bunk gaan liggen stinken en niet weten waar je bent toch nog niet echt. Ik wil eerst nog meer landen zien en gewoon veel meer spelen.'

'Ik geniet nu ook echt wel van thuis zijn, dus ik ga er een balans in zoeken. Ik ben ook totaal niet zo seks, drugs and rock-‘n-roll. In de VS zijn we, denk ik, één keer iets gaan drinken. Wij zijn echt het saaiste toervolk.'

Je hebt nochtans gezegd dat je vond dat Gent een beetje zijn edge aan het verliezen was.
'Het ding is: ik hou van rock-'n-roll en domme en zotte dingen doen. Ik noem dat altijd "op avontuur gaan", niet weten wat de nacht brengt. Op tour kan ik dat gewoonweg fysiek niet aan. Maar rock'-n-roll op een avond als je erna kan recupereren? Ja, de max!'

'Dat is inderdaad nu wat weg in Gent, vind ik. Als ik dan de verhalen hoor van de generatie van Steph en Dave, dat er overal superwijze cafés waren, waar mensen muziek maakten, goede muziek werd opgelegd... Nu heb ik soms het gevoel dat er alleen nog maar brunchbars zijn in Gent. (lacht)'

'Ik vermoed wel dat er na de lockdown een uitgelaten gevoel gaat heersen. Ik hoop op situaties zoals in de roaring twenties; iedereen hedonistisch, verkleedfeestjes. Steph zei ook al dat het met 2ManyDjs niet normaal gaat zijn. Mensen gaan zich helemaal smijten, er moet zoveel uit.'

Dat hoeft niet enkel door feesten te zijn. In oktober postte je Yin Yang Self-Meditation, een indrukwekkende zeventien minuten durende video waarin je op meditatieve wijze je eigen angsten en frustraties deelde.
'Ik denk dat het tonen van die kwetsbaarheid en het willen delen zeer belangrijk is voor mensen. We zijn allemaal zo individualistisch, strevend naar geluk en het worden van de beste versie van onszelf. Ik wil de kloof dichten en, als iemand met een bescheiden publieke stem, tonen dat het voor mij ook moeilijk is. Zodat ze niet vastzitten in de illusie: iedereen rond mij is zo goed bezig en die artiesten, wat een leven, en dan moet je mij hier zien als loser.'

Die meditatie kan in coronatijden alleen maar meer hulp bieden.
'Ik vind dat ze nog niet de impact heeft gehad die ze verdient. We zijn ook nog niet bekend genoeg dat mensen interesse hebben in mijn stream of consciousness. Dat is soms het dwaze. Je maakt iets, maar door het feit dat je niet bekend genoeg bent en mensen verwachten dat je popnummers uitbrengt, hebben ze niet het geduld om zoiets te bekijken.'

'Ik denk dat mocht Beyoncé zoiets doen – ik ben me voor de duidelijkheid niet aan het vergelijken met haar, maar ik wil even 'de content verplaatsen' – de mensen zouden flippen en zo dankbaar zouden zijn voor de rauwe, niet-geënsceneerde kwetsbaarheid. Misschien moet ik dit niet zeggen, maar stel dat ons debuutalbum goed zou draaien, dan hoop ik dat ze op die video terug gaan komen en het wel ontdekken.'

Je vermeldde al je hobbelige studieparcours. Wat zou je de studenten die nu thuis zitten nog willen meegeven? Naast natuurlijk Yin Yang Self-Meditation te bekijken.
(lacht) 'En snel! Los van de lockdown zou ik gewoon zeggen: laat je niet doen door die druk van de maatschappij om jezelf te profileren op zo jonge leeftijd. Het is pas tegen je dertigste dat je begint te vermoeden wie je bent en wat je wilt doen. Je twintiger jaren zijn er om te exploreren.'

'Ik vind het jammer dat de maatschappij dat een beetje afneemt. Zo snel mogelijk op de arbeidsmarkt, een profiel, portfolio, cv opbouwen. Nee, ga maar op zoek, het gaat echt wel goed komen. En nu voor tijdens de lockdown: chill. Je studententijd is de beste periode in je leven om in lockdown te zitten.'