'Mijn persoonlijk­heid is gevormd, het is nu aan mij om die uit te spelen'

Velen kennen Jonas Van Langendonck, beter bekend als Jokke, van zijn filmpjes op Instagram en Tik Tok, waarin hij met zijn winkelkar door de straten van Leuven kuiert, verhalen vertelt, en voetgangers sereneert. Met de release van zijn debuutalbum Verzamelwoede, en repetities voor zijn uitverkochte show in het Depot heeft de Leuvense zanger een aantal vermoeiende dagen achter de rug.

'Sorry dat ik laat ben. Ik ben in slaap gevallen tijdens Parijs-Roubaix', hijgde Jonas toen hij ietwat buiten adem op onze redactie aankwam. Vervolgens installeerde de Leuvense troubadour zich comfortabel in onze zetel, en trakteerde hij ons op enkele van zijn verhalen.

Je werd eerder al benoemd tot 'Leuvenaar van het jaar' in 2023, op 12 april sta je voor een uitverkocht depot. Wat doet dat met jou?     

Jonas Van Langendonck: 'Daar werk en leef je naartoe. Je manifesteert dat zelf: ik wou muziek maken en daar in Leuven voor rondgaan en bekendstaan. In mijn hoofd was die droom al werkelijkheid nog voor het zover was. Het is soms dus moeilijk om er nog van versteld te staan, maar als ik even logisch nadenk en alles loskoppel, dan ben ik heel trots.'

'Al ben ik nog steeds niet waar ik zou willen zijn. Ik denk dat we heel mooie muziek maken en dat we daar ook voor worden gewaardeerd, maar dat mag nog losbarsten naar andere kanten in België. Dat gebeurt al via sociale media, maar op muzikaal vlak mag het nog meer zijn. Toch moet ik me er soms van behoeden – ook in het algemeen als mens zijnde – niet altijd nog meer te willen.'

Er wordt vaak over je gesproken als een verhalenverteller. Zie je jezelf ook zo?   
'Ik zie mezelf als een muzikale verhalenverteller. Dat is een gulden middenweg. Ik denk dat ieder mens naar verhalen op zoek gaat. Dat was vroeger ook al zo: mensen klampten zich vast aan mythes. Ook de Bijbel, die vol staat met verhalen, was toen erg populair. Mensen lezen boeken, kijken films of series... We zijn aangetrokken tot verhalen, en ik vind dat dat in muziek nog te weinig naar voren komt.'

'Vaak staat eerder de muziek centraal, en niet het verhaal. Ik probeer steeds een verhaal te brengen dat op het eerste gezicht vrij simpel en luchtig lijkt, en dat ook is, maar waar onderhuids heel veel opvattingen en gewaarwordingen in schuilen. In plaats van over vanalles en nog wat te schrijven, prop ik liever heel mijn ziel en inhoud in een verhaal.'

'Ik denk dat elke mens in se een beetje dezelfde kern in zich draagt, en dat het de taak is van de muzikant om hetgeen wat andere mensen niet kunnen benoemen over te brengen via hun muziek. Het zijn verhalen over het leven en de dood, over je soms een keer verdrietig voelen, over je basisschooltijd... Iedereen maakte zoiets al eens mee.' 

'Dus ik denk dat het verhalen zijn die iedereen aanbelangen. Ik hoop een kerngevoel te kunnen aanraken bij mensen die ze zelf nog niet hadden uitgesproken. Ik probeer graag die stem voor hen te zijn.'

Je hebt een paar dagen geleden je debuutalbum Verzamelwoede uitgebracht. Wat zal de luisteraar er over Jonas in terugvinden?   
'Jonas is doorheen het volledige album terug te vinden. Het heet dan ook Verzamelwoede, omdat ik mijn hele leven lang inspiratie heb opgedaan. Doorheen de tijd heb ik vanalles opgepikt en in mijn achterhoofd gepropt. Daar zijn vervolgens songs uitgevloeid. De teksten stammen dus af van eigen ervaringen, verhalen van anderen, films en series. De inspiratie voor dit album komt van overal en nergens.'

'Er zitten verschillende persoonlijke ervaringen in verwerkt, maar op mijn manier. Ik kon het ook anders aanpakken: zoals Zwangere Guy, die zijn persoonlijk verhaal heel concreet rapt. Ik houd het liever wat abstracter en flou. Ik vertel fictieve verhalen met een non-fictieve waarheid.'

'Op die manier is een verhaal altijd simpel en open. Dat moet wel. Het moet open zijn zodat andere mensen zich erin kunnen herkennen. Als ik vertel over hoe ik voor schut ben gezet in groep drie door juf Marga, dan kan niemand zich daarin inleven.'

'Het gaat altijd om openheid, maar daarom is het niet minder persoonlijk. Dat is ook het doel geweest: om Jokke en Jonas één te laten worden.'

Zijn Jokke en Jonas één?   
'Ja, dat was voor mij het opperdoel: dat je jezelf kan zijn in je muziek. Je moet naar je muziek kunnen luisteren en er content mee zijn.'

'Dat is ooit anders geweest. In het begin van je creatieve reis, ga je mee met de stroom. Mijn vrienden, met wie ik uiteindelijk muziek ging maken, maakten hiphop. Dus ook ik, dat kon bijna niet anders! Je gaat je spiegelen aan je omgeving.'

'Maar hoe langer, hoe meer, heb je door wie je echt bent. Je ontdekt wat en wie het beste in je naar boven brengt en welke muziek je het meeste aanbelangt. Dat blijkt een fusie te zijn geworden van pop, kleinkunst en een heel klein vleugje hiphop. Dat is hoe ik mezelf nu zie. En daar ben ik heel content mee.'

'Ik treed ook graag op met die liedjes. Dat betekent voor mij uiteindelijk het meeste. Er is een periode geweest dat ik mijn oude hiphop-EP moest voordragen vanop een podium, terwijl ik daar eigenlijk al even niet meer achter stond. Dan vergat ik mijn teksten bijvoorbeeld. Dat is daar het logische gevolg van: je bent niet meer één met je tekst. Je kan je verhaal niet meer vertellen met passie en liefde.'

Is het dan ook Jonas die op het podium van Het Depot staat op 12 april?   
'Nee, het is Jokke, maar Jokke is een uitvergrote versie. Ik hoop te geloven dat die twee versies niet te ver uit mekaar liggen, want uiteindelijk komt alles altijd als een boemerang terug in je gezicht terecht. Als je je als iemand anders voorhoudt, loopt het mis. Al zijn ze niet perfect hetzelfde: Jokke is een meer theatrale, uitgesproken versie van Jonas. Maar onze waarde, onze kern, is hetzelfde.'

'Verzamelwoede is een ode aan dingen niet loslaten.' Kan je dat uitleggen?   
'De term verzamelwoede gaat in theorie over mensen die geen afstand kunnen nemen van voorwerpen, en vervolgens enorm veel spullen en rommel verzamelen. Dat is problematisch. Je mag het geluk niet buiten jezelf zoeken. Want als je spullen dan kwijtraken, of ze gaan stuk, dan heb je in wezen niets meer.'

'Maar Verzamelwoede staat voor mij meer voor een verzameling van verhalen, ervaringen en alles wat ik gedurende mijn jonge leven heb opgepikt. Zij het waarden, normen, kennis, motivatie... Dat is heel contextgebonden: je groeit op in een bepaald gezin en een bepaalde school, en afhankelijk daarvan pik je zaken op die je maken tot de mens die je bent. Dat laat je niet zo makkelijk meer los. Met die informatie, die inhoud, moet je het gaan doen. Mijn persoonlijkheid is gevormd, het is nu aan mij om die uit te spelen.'

En dan over de befaamde winkelkar: we zien Jokke nauwelijks los ervan. Schuilt ook hier een betekenis achter?     
'Het is een soort van voorstelling: een metafoor voor het meesleuren van zaken, en die zaken een plekje willen geven. Al kan ik je beloven dat het een vervelend iets is om zoiets, zo’n kar, altijd te moeten meesleuren.'

'Ik heb een liedje Eeuwig en Altijd, dat gaat over de levensreis: over wandelen en over het leven en de dood. Wel, er zit een wandelstok in de kar die ik ooit op reis een keer heb opgescharreld. Het liedje Kuis Uw Ziel gaat over de oorlog in je hoofd, of de oorlog in de wereld. Maakt niet uit. Daarvoor heb ik een oorlogshelm die mijn opa heeft verzameld, want die was gefascineerd door oorlog.' 

'Het is dus mijn album dat in die winkelkar zit, want elk voorwerp heeft op zijn manier een link met één van de liedjes, en het is aan mij om die winkelkar naar het volk te brengen. Letterlijk.'

Op de cover lijk je inderdaad met grote moeite de kar voort te trekken.     
'Het is een werk van lange adem. Dat is vermoeiend. Je volgt je droom en je wilt gehoord worden. Dat is nu eindelijk een beetje aan het gebeuren, maar daar is voor gezweet geweest. Dat in de eerste plaats.'

'Langs de andere kant is het leven niet altijd rozengeur en maneschijn, en moeten we af en toe met onze bazaar, onze zware rugzak, naar boven klimmen om dan uiteindelijk op niks uit te komen.'

'Voor mij gaat het er in de eerste plaats om dat ik mijn droom heb gevolgd, en dat ik nu met mijn spullen naar het volk ga. Ik ben door de modder gegaan, maar ooit zullen ze me toelachen. Dat is zowat het idee achter die vermoeide blik.'

Je bent heel actief op sociale media, waaronder Instagram en TikTok. Je spant je in om rechtstreeks in contact te staan met fans. Hoe zie je de verhouding tussen jezelf en de mensen die je volgen?   
'Ik zeg niet voor niks "vrienden van het net", omdat dat ook echt zo is. Als mensen graag kijken naar je filmpjes, je livestream volgen op Tik Tok, of zich aangetrokken voelen tot je content, dan deel je op een bepaalde manier dezelfde waarden en normen. Anders zou je elkaar wegscrollen. In zekere zin delen wij dezelfde eigenschappen.'

'Uiteraard kennen zij mijn gezicht en ik dat van hen niet, maar ik voel wel een heel nauwe verbinding met die mensen. Ik vind het ook heel belangrijk dat je een persoonlijkheid kan zijn naar die mensen toe, dat je niet anoniem muziek aan het maken bent, helemaal gladgestreken door een label.'

Je muziekstijl is doorheen de jaren duidelijk veranderd, maar het grote kantelpunt lijkt het moment waarop je finalist werd in De Nieuwe Lichting 2022. Welke invloed heeft je kandidatuur in die wedstrijd gehad op je muzikaal traject?   
'Een enorme invloed. Het is gevaarlijk om het ver te proberen schoppen als artiest: mensen zullen altijd meningen hebben. Ik hechtte ervoor niet zoveel waarde aan positieve meningen omdat ik iets had van: "Oké, jij bent mijn vader, tuurlijk moet je mijn muziek goed vinden." Of: "Oké, jij bent mijn vriend, tuurlijk ga je niet in mijn gezicht zeggen dat het slecht is. Dat zou je niet durven."'

'De Nieuwe Lichting is een wedstrijd geweest waar "professionals" – tussen heel grote aanhalingstekens, want het zijn ook gewoon mensen – een oordeel vellen. Maar die mensen hebben mij wel gekozen uit 800 inzendingen. Dat heeft me in de eerste plaats veel vertrouwen gegeven. Het heeft me duidelijk gemaakt dat wat ik maak wél goed is, en dat ik eraan moet verder werken om het nog beter te maken.'

'Ik ben sowieso het proces dankbaar geweest. Ik ben zelfs heel dankbaar dat ik destijds niet gewonnen heb, omdat ik toen mijn sound nog niet had gevonden. Dat is heel duidelijk als je naar mijn inzending van toen luistert, ten opzichte van mijn album nu. Ik was nog niet mij.'

Denk je dat je vastgeketend zou zijn geraakt aan een muziekstijl die niet de jouwe was, mocht je De Nieuwe Lichting hebben gewonnen?     
'Ik denk dat er dan veel meer onzekerheid bij was komen kijken, veel meer twijfel om van richting te veranderen. In zekere zin een beetje vastgeketend, en dat belemmert je creatieve proces. Dat is zo wat het enige wat ik jonge artiesten zou willen aanraden: neem je tijd, het moet niet allemaal nu gebeuren. Wanneer je jezelf gevonden hebt, sta je veel krachtiger in je schoenen om je muziek over te brengen.'

2024, het jaar van Jokke?     
'Het Depot vullen is heel mooi, het album waar ik zo lang aan heb gewerkt is uit. In mijn optiek is 2024 mijn jaar, maar ik ga niet voor anderen spreken.'

Hoe ziet 2024 er voor de rest nog voor je uit?     
'In de zomer spelen we een aantal leuke festivalletjes – kwantitatief niet super veel, maar een acht à negental, wat ook heel mooi is. Daar heb ik heel veel zin in. 

Ik mag ondertussen ook al aankondigen dat we op 21 september in de Ancienne Belgique optreden in Brussel. Maar het is nog de vraag of ik dat ook uitverkocht krijg. Dat wordt al een pak lastiger. Dat is na de festivalzomer het volgende speerpunt. Ik was bang voor een zwart gat na het album, maar er is veel om naar uit te kijken, dus dat is plezant.'

Zullen we je nog door de straten van Kessel-Lo zien flaneren, van huis naar huis, zoekend naar spullen om op de rommelmarkt te verkopen?     
'Wanneer mijn verzamelwoede tot een einde komt, doe ik alle spullen uit mijn winkelkar weg op een grote tombola. Net als de spullen die de mensen kwijt willen, giveaways, tickets voor mijn show in de Ancienne Belgique, een keer gaan skydiven... Van die zotte shit.'

'Voorlopig ga ik wel nog een tijdje rondrijden met mijn karretje, en ik ga sowieso nog langs bij de mensen thuis. En als het daar is, loten we alles weg en nemen we afscheid.'