artikel> Recensie: Tender Men

Mannen zijn niet altijd voorspelbaar

'Tender Men' opende afgelopen dinsdag voor een uitverkochte zaal. Choreograaf Koen De Preter vloeit meesterlijk heen en weer tussen de twee uitersten van mannelijke aanraking: agressie en tederheid.

Gepubliceerd

Tender Men

De voorstelling van Koen De Preter reist nog doorheen België en Nederland. Ze vormde de aanleiding van een essay in Veto over mannelijkheid en aanraking.

In Tender Men focuste De Preter zich op pedestrian movements: dagelijkse bewegingen zoals een blik op straat naar een passant, handdruk of knuffel die de choreograaf en zijn dansers naar beweging hebben vertaald.

Zo komen de dansers in alledaagse kledij op het podium gewandeld als nieuwsgierige onbekenden, blikken uitwisselend zonder te dicht bij elkaar te komen. De bewegingen vloeien na een tijd in elkaar over, constant wisselend tussen toenadering en ontwijking, als eb en vloed in een zee van menselijk contact. Hun armen raken verstrengeld, ontwarren vervolgens weer en keren dan terug naar elkaars vingertoppen.

Oog/oor voor details

Enkele scènes vloeiend partnerwerk later staan de dansers op een rij naast elkaar. De ene geeft voorzichtig een kus op de schouder van de danser naast hem. Die geeft hem door naar de volgende, een kus op de schouder wordt een kus op het hoofd, op een voet, een been, een arm en mondt geleidelijk uit in enkele kussen op elkaars lippen.

De bewegingen vloeien in elkaar over, constant wisselend tussen toenadering en ontwijking, als eb en vloed in een zee van menselijk contact

Deze momenten maken klaarhelder dat een pluim voor de geluidstechnici zeker op zijn plaats is. Het volume van de muziek laat op exact de juiste momenten ruimte voor de kleinste details: het voetenwerk van de dansers, hun ademhaling bij een intense blik en het kletteren van het water waarmee de dansers zich halverwege het stuk opfrissen voordat ze zich op het podium omkleden en klaarmaken voor het tweede luik van de voorstelling.

Voor dit stuk werkt De Preter met een diverse cast, zowel qua afkomst, religie of geaardheid als qua dansachtergrond: 'Ik wil geen groepsvoorstelling maken met alleen witte dansers op de scène. Daar ben ik wel van gestart. Maar dat er zoveel verschillende dansachtergronden ook in de cast hadden kunnen kruipen, dat had ik zelfs niet kunnen dromen. Ook daarin zit een contrast in die elegantie versus de stoerheid van bewegingen.'

Dat contrast tussen stoer en zacht speelt prachtig in een van de mooiste scènes van de avond, waarbij op de ene kant van de scène het partnerwerk tussen twee dansers eindigt in een intieme knuffel, terwijl de twee andere dansers aan de andere kant elkaar worstelend in ruwe klemhoudingen verstrikken.

'Het belangrijkste is voor mij dat aanraking niet geseksualiseerd hoeft te worden'

Koen De Preter, choreograaf Tender Men

Ook op veel andere momenten wordt met tegenstrijdigheden gespeeld, zoals wanneer één van de dansers, à la Armie Hammer in Call Me by Your Name, volledig loslaat bij het dansen op het tempo van de muziek: een kerklied. Of dansers die elkaar duwen - en zelfs eenmalig schoppen- en kort daarna hand in hand op podium eindigen. Toegegeven: die tegenstrijdigheden kunnen soms leiden tot een lichte, audiovisuele whiplash, zoals wanneer de performers tijdens de weliswaar geweldige eindscène van het stuk plots bellen blazen op Proud Mary van Tina Turner. Ze onderstrepen op die manier wel de genuanceerde complexiteit van menselijke interactie: mannen zijn zelf ook niet altijd voorspelbaar.

Interpretatie

Is er een bepaalde boodschap die De Preter wil meegeven aan zijn publiek? 'Voor mij is net het mooie aan dans dat het niet tekstueel is, maar dat het sferisch is, dat het beelden creëert en emoties op kan roepen waar iedereen een eigen gedacht of invulling aan kan geven. Ik lees zelf ook zo weinig mogelijk programmablaadjes vooraleer ik naar een voorstelling ga, omdat ik wil dat het werk voor zich spreekt of op zijn minst spreekt. Ik wil niet dat het alleen op een filosofische manier begrepen kan worden: ik wil niet alleen voor mijn collega's spelen,' aldus de choreograaf.

'Het belangrijkste is voor mij dus dat aanraking niet geseksualiseerd hoeft te worden. Het is daarom misschien ook een pleidooi om te durven voelen, om te durven aftasten wat wel en niet mag. Ik denk dat de voorstelling ook ergens op een bepaalde manier zou kunnen gaan over veronderstelde seksualiteit. Dat je als publiek zo zou kunnen denken dat iemand een bepaalde geaardheid heeft, maar dat dit dan niet zo is, waardoor er een zekere ambiguïteit is,' besluit De Preter.

Powered by Labrador CMS