Leuven heeft een boontje voor literatuur

Dit jaar vond de vierde editie van de Boon Literatuurprijs plaats. Het evenement zoekt elk jaar een nieuwe gaststad, ditmaal vond het feestgebeuren plaats in Leuven. 'Het is eigenlijk een rondreizend circus, een literatuurfeest op verplaatsing', legt Arman Erdil, secretaris van De Boon, uit.

Safae el Khannoussi mocht met haar debuutroman Oroppa de Boon voor fictie en non-fictieboeken in ontvangst nemen. 'Met haar debuut bestormt ze de Nederlandstalige letteren', aldus de vakjury. 'Je moet je als lezer volledig overgeven aan de roes van de rijke taal. Oroppa is een heel dwingend boek.'

Jurylid Robin Goudsmit bevestigt die indruk: 'Het boek sleurt je mee en je gaat er zelf in leven. Het doet je heel anders naar Europa kijken en creëert een groter bewustzijn over onrecht, trauma's, maar ook de hoop van Europeanen.'

Dat er geen aparte prijzen zijn voor fictie en non-fictie zorgt vaak voor discussie: 'Er zijn stemmen die pleiten voor drie verschillende prijzen, zij zeggen dat het appelen met peren vergelijken is. Maar je hebt ook veel hybride vormen, zoals autofictie. Dus dat maakt dat onderscheid soms heel moeilijk', geeft Erdil mee. 

Kinder-en jeugd

Ook werd er een prijs overhandigd in de categorie kinder-en jeugdliteratuur. 'Zo komen die auteurs op gelijke voet te staan met fictie en non-fictie en willen we onze waar­dering tonen voor het genre', zegt Erdil. Die prijs werd aan Aline Sax overhandigd, die met Wat ons nog rest een 'indringende impressie van Berlijn in de schemering van de Tweede Wereldoorlog schetst, bekeken vanuit het perspectief van de verliezers.'

De laureaten mochten elk vijftigduizend euro in ontvangst nemen, vergezeld van een zilveren zegelring. Daarnaast was er ook een publieksprijs, waarbij de winnaar vijfduizend euro toebedeeld kreeg. 

Publieksprijzen

In de categorie fictie en non-fictie ging de publieksprijs naar  De levens van Claus van Mark Schaevers. In zijn biografie over een van de grootste Belgische schrijvers, wil hij vooral de waarheid over Claus blootleggen. Hij dankte de aanwezigen in de schouwburg met dezelfde woorden als Hugo Claus hem ooit voordeed: 'U bent een bijzonder prachtig publiek.'

Voorts wonnen Evelien de Vlieger en Jan Hamstra de publieksprijs voor kinder- en jeugdliteratuur met Het grote kippenboek, een informatief kinderboek aangevuld met prachtige linosnedes. De Vlieger droeg haar overwinning op aan de kip en hoopte op een eerherstel: 'Het wordt tijd dat we het dier terug achter het vlees zien.'

Literaire prijzen blijven van groot belang, benadrukte juryvoorzitter Elisabeth Lucie Baeten alvorens ze de laureaat in de categorie kinder- en jeugdliteratuur bekendmaakte: 'Slechts heel weinig schrijvers kunnen leven van hun beroep.'

Ook Melani Reumers, wier essaybundel De wereld een lichaam de shortlist voor fictie en non-fictieboeken haalde, is heel dankbaar voor het bestaan van de prijs. 'Voor de longlist-bekendmaking kreeg mijn boek nauwelijks aandacht. Dankzij de nominatie kwamen er talloze recensies bij, en inmiddels is er zelfs een tweede druk.'

'Blijf lezen. Blijf schrijven. Blijf empathisch. Free Palestine', zo werd de hoogmis voor literatuur in Vlaanderen met een knaller afgesloten door presentatrice Layla El-Dekmak. Diezelfde boodschap klonk ook al eerder: 'Niemand is zo empathisch als de lezer: lezen dwingt je je in te leven in een ander, doet je nieuwe werelden ontdekken - en dat alles wordt mogelijk gemaakt door schrijvers.'