'L'Etude' in de Schouwburg: Sjieken op Shakespeare

Aanleiding voor het maken van deze voorstelling is het drie-jaar durende onderzoek van actrice Jessa Wildemeersch. Overtuigd van haar visie toont ze fier een schema waarin ze iedere vrouwenrol onderbracht in zelfbedachte categorieën. De setting die we op scène terugvinden is een zomers terras met een goed glas wijn. Het is dan ook niet te verwonderen dat daar het idee ontstond om samen met Sien Eggers en Sofie Palmers een stuk te maken.

De spelers tonen met L’Etude (nu slaat de chaos toe) drie zelfbewuste vrouwen op scène die een studiedag aanvatten over de vrouwelijke personages van Shakespeare. Of ze doen hier alleszins een poging toe. Al gauw merken de dames op dat hun persoonlijke leven toch sterk vervlochten is met dat van de smoorverliefde Ophelia of de bitterharde Lady Macbeth.

Gevolg hiervan is dat de scène in een praatgrage chaos baadt waarbij niet alleen literaire personages de revue passeren. Ook de Shakesperiaanse facetten uit het leven van de actrices maken deel uit van de vinnige discussie. Jessa stelt al snel vast dat Shakespeares stukken ‘het ritme volgen van het hart’.

A matter of the heart

Dat laatste wordt met veel tamtam letterlijk uitgebeeld door de tekst op het ritme van fysieke sprongen aan een analyse te onderwerpen. Maar nog meer dan dat wordt de nadruk gelegd op de uitdrukking ‘a matter of the heart’. En laat net dat laatste de grootste gemene deler zijn van de gewone sterveling en menig literair personage. Liefde, verlangen, verleiding, wanhoop, en de zoektocht naar erkenning. Dat zijn de sleutelwoorden die de toon zetten voor het verloop van de voorstelling.

Geen klassieke studiedag dus, zoalsJessa als onderzoeker van het onderwerp aanvankelijk had beloofd. Maar netdaarom is het een theaterstuk, waarin er duidelijk met veel spelplezier wordtgestoeid met Shakespeares taal. In de zaal wekt dit maar al te vaakaanstekelijk gegniffel op. Maar de echte Shakespearekenner blijft toch even opzijn honger zitten.

De neergezette personages konden soms best wat uitgepuurderaan bod komen. Zo blijft Sofie wat aan de oppervlakte in haar rol van jong, blond en onschuldig meisje. Hoewel Eggers een aantal keren terugkomt op haar tagline ‘Ik heb toch al veel moeten sjieken opShakespeare’, is de concentratie vaak zoek. Een uitzondering is de scènewaarin Sofie uitbundig een passief agressieve maar ook scherpzinnige Cleopatra neerzet.

Dequeeste naar erkenning

Anderzijds is het ook gedurfd omgulzig met veel grijswaarden te spelen, en een mix te maken van diversepersonages. De actrices hoppen van het ene naar het andere. Zowel de besprekingvan Ophelia, als de carrière van Sien Eggers, maar ook de lijdensweg vanVirginia Woolf en Sylvia Plath komen aan bod. Op die manier wordt er ook eenlink gelegd met het heden.

We volgen snippergewijs de queeste van de actrice,de auteur, de prinses of koningin, maar vooral ook van de vrouw an sich om los van haar geslacht eenvrijmoedige carrière te kunnen nastreven. Daar lijkt het stuk dan uiteindelijkecht over te gaan.

De drie actrices opscène zuigen al deze verschillende rollen in zich op en lijken elk op zich een hernieuwd Shakesperiaans figuur vorm te geven. Zij tekenen elkop eigen wijze een meerlagig portret van een Elisabethaanse, mysterieuze dame dievervloeit met een hedendaagse intelligente vrouw die balanceert op de grens tussen feit en fictie. Op zich is dat wel een creatieve aanvulling op het bredeonderwerp ‘de vrouwenrollen van Shakespeare’.

L’Etude is om die reden niet zomaar een luchtig praatstuk. Demakers merken duidelijk op dat de meest boeiende vrouwenrollen uit de meesterzijn oeuvre altijd in relatie staan tot een held. In deze voorstellingelimineren zij het mannelijke aspect, en plaatsen de actrices er hun eigenleven tegenover.