Jazz in tien dagen, tien dagen Leuven Jazz

Dat is heel wat. Maar hoe begin jij, als jazz-leek daar dus aan? Een handleiding voor de student-avonturier, in tien dagen.

Dag 1 & 2: 'The drum is the heart of music' – Jo Jones

Voor de ongeoefende luisteraar kan jazzmuziek nogal overweldigend klinken, maar eigenlijk is het heel simpel. Alles in jazz valt namelijk te herleiden tot de drums. ‘Bij het symfonisch orkest zijn er geen drums en houdt een dirigent de boel bij elkaar. Bij bigbands heb je geen dirigent, of beter nog: de drummer is de dirigent.’ Dat vertelt Matthias Heyman, jazzmuzikant en docent jazzgeschiedenis. Het hoeft bijgevolg niet te verbazen dat de drums het centrale thema zijn in Leuven Jazz 2018.

Vrijdag 16/03: expo ‘Tsingboem!!’ GRATIS

Zaterdag 17/03: poetry slam/jazzconcert ‘Jazz ‘n’ Words’ GRATIS

Dag 3, 4 & 5: 'Jazz is people’s music, a collectivity' - Steve Lacy

Bieden de drums niet genoeg houvast? Miles Davis got your back. De beste gids voor eenieders beginnende jazz-avontuur is Miles Davis, volgens Heyman. ‘Een cliché natuurlijk, maar het mooie aan die man was zijn rusteloosheid. Davis heeft zo’n veertig jaar muziek gemaakt, waardoor je telkens nieuwe jazzstijlen per zoveel jaar ontdekt. Daarnaast heeft hij met verschillende muzikanten samengewerkt. Velen die 'in dienst' van Miles hebben gespeeld, als sideman, zijn achteraf zelf grote namen geworden: Herbie Hancock, John Coltrane, Keith Jarrett … de lijst stopt niet.’ De centrale naam van Leuven Jazz 2018 is Elvin Jones: een drummer die, jawel, een album opnam met Miles Davis, maar vooral bekend stond als muzikant in de band van John Coltrane.

Zondag 18/03: informeel jammen op “Sunday Night Live” (Libertad) GRATIS

Maandag 19/03: jazzconcert “Meeting Colours” TICKET

Dinsdag 20/03: avant-première jazz project “Imagine Raymond” GRATIS

Dag 6 & 7: 'If you have to ask what jazz is… you’ll never know' - Louis Armstrong

Ondertussen zou je reeds vijf dagen jazz achter de kiezen moeten hebben. Je vraagt je bijna af waar je in godsnaam mee bezig bent. Want hoe en waarom luistert iemand naar jazz? ‘Ten eerste is er niet zoiets als ‘de’ jazz’, licht Heyman toe, ‘Jazz is een containerbegrip, waar meer dan een eeuw van enorm diverse muziek onder valt. Je hebt alles, van poppy jazz tot symfonische jazz en meer. Kortom, voor elk wat wils.’ Daarnaast is het ‘live’ improvisatie aspect ook zeer aantrekkelijk: ‘Als jazzmuzikant is het juist de kunst om - met muzikanten die je soms niet eens kent - een muzikale dialoog te voeren en een verhaal op te bouwen, zonder op voorhand te weten waar het zal eindigen.’

Bij jazz is het kortom troef om jezelf volledig open te stellen. Beperk je niet tot het passief luisteren, maar vind zelf ook nieuwe manieren uit. Hoe smaakt een rode wijn met de trompet van Louis Armstrong als ondertoon? Jazz brengt je zo ver als je zelf wilt komen. Een echte aanrader voor elke nieuwsgierige student is het ‘Book of Air’ gebracht door Vvolk. Dit ligconcert gaat door in de majestueuze Predikherenkerk. Het publiek wordt aangemoedigd om zelf dekentjes en kussens mee te nemen.

Woensdag 21/03: ligconcert ‘Book of Air’ TICKET

Donderdag 22/03: Jazzconcert ‘Mark Guiliana Jazz Quartet - support: Binker & Moses’ TICKET

Dag 8 & 9: 'When people say they hate jazz it’s because they have no context' - Sebastian, La La Land

Op dit punt van onze jazz-uitstap, reeds een ervaren rot in het vak, wordt het tijd voor wat context. Een geschiedenis in vogelvlucht gaat als volgt. Jazz vindt zijn wortels in de volkscultuur van New Orleans, tussen 1890 en 1910. De eerste opnames werden echter pas gemaakt in 1917, waardoor er vorig jaar veel te doen was rond ‘100 jaar jazz’. Een accuratere titel zou dus ‘100 jaar opgenomen jazz’ zijn.

België kreeg ongeveer vanaf 1920 te maken met een heuse jazz-scene. Echter, waar men in Amerika voornamelijk zwarte mannen als grondleggers en uitdragers had, gebeurde de verspreiding in België vooral door witte mannen, meestal studenten met toegang tot cultuur. In het uitgaansleven was jazz een aantrekkelijke vorm van rebellie en exotisme. Voor vrouwen was het genre minder evident. Vaak werden ze beperkt in hun uitgaansgedrag en werden ze geconfronteerd met de macho-wereld van de muziekindustrie rond jazz. Vandaag de dag is er verandering op til. In Het Depot, bijvoorbeeld, spelen dit jaar op Leuven Jazz alleen maar vrouwelijke muzikanten.

Hoewel de jazzwereld prat mag gaan op zijn openheid, stoot die in België soms op een verrassende grens: de taalgrens. Heyman verklaart: ‘Het is geen politieke kwestie, eerder een situatie die toevallig zo is gegroeid. Een jazzcriticus uit Wallonië, die de topnamen in Vlaanderen totaal niet kent, bijvoorbeeld. Dan denk je, ma enfin, je woont maar dertig kilometer verder en je hebt er geen idee van wie Jef Neve of Robin Verheyen is? Dat is onvoorstelbaar.’ Hij nuanceert verder nog: 'Dit is uiteraard een veralgemening, want er zijn wel degelijk tal van Vlaams-Waalse samenwerkingen, met veel onderling respect en contact.'

Vrijdag 23/03: female fronted jazzconcert ‘Zara McFarlane + Nubya Garcia + DJ Sofie’ TICKET

Zaterdag 24/03: jazzconcert ‘Triple bill: Antoine Pierre - Lander Gyselinck - Mark Schilders / Nasheet Waits Equality Quartet (US) / Sons of Kemet XL (UK)’ TICKET

Dag 10: 'Music should always be an adventure' – Coleman Hawkins

Je hebt de ‘swing’ te pakken, maar de laatste dag van Leuven Jazz is helaas aangebroken. Er zijn gelukkig genoeg adresjes in Leuven om zelfs na Leuven Jazz te genieten van jazz: Elke zondag is het ‘STUK Jazz’ in het Stuk. Ook bij ‘At the Bebop’ in de Tiensestraat en in de ‘Libertad’ in de Muntstraat kan een jazzliefhebber terecht om bekende en minder bekende artiesten te ontdekken. Een hele stad vol jazz, dus. En nu is het aan jou.

Zondag 25/03: intiem huiskamerconcert ‘Mark Schilders, Bram De Looze & Nathan Wouters’ GRATIS