Ish bevestigt met KLEM zijn rol als culturele duizendpoot

Het verhaal van Klem leent zich volgens Ish perfect tot het medium van de kortfilm. 'Kortfims vertellen andere verhalen dan langspeelfilms. Ze brengen een breder gamma aan thema's en tonen de verhalen van echte mensen. Kortfilms zijn laagdrempelig en moeten niet per se tot een groot commercieel succes leiden. Een langspeelfilm moet vaak wachten op allerlei groene lichten vooraleer ze het publiek bereikt. Daarom pleit ik voor meer ruimte voor kortfilms.'

Voor Ish was het zijn eerste film. De eerste stap is schrijven aan een scenario, 'van versie 1 tot versie 384'. De volgende stap is gesprekken voeren en op zoek gaan naar de juiste mensen. 'Goede mensen zijn niet alleen mensen die technisch goed weten wat ze moeten doen, maar mensen met een passie. Eens je op dezelfde golflengte zit, kan het beginnen: teksten lezen, scènes doorlopen, het scenario aanpassen waar nodig … Net als bij het maken van een dansvoorstelling moet je op zoek gaan naar de juiste balans tussen luisteren naar anderen en je eigen stem blijven volgen.'

Controle behouden

'Het leven is een beetje een teamsport. Je moet altijd met mensen blijven praten. Hoe meer ik praat, hoe meer ik ontdek. Je eigen boek verfilmen heeft als voordeel dat je zelf de controle behoudt. Iemand een boek van mij geven en zeggen "doe maar", zou ik niet kunnen.' Want een film van Cécile of Hard hart sluit Ish niet uit, 'maar dan zou ik wel – op zijn minst – aan het scenario willen meeschrijven'. Zo kan hij mee waken over de valkuilen. 'Veel van de onderwerpen waarover ik schrijf maken deel uit van mijn roots en ze aan een andere cultuur aan de man brengen vergt de nodige nuance en ervaring. Een verhaal over een alleenstaande moeder laat je ook niet verfilmen door vier mannen.'

De titel van zijn film refereert naar het moment in de helft van de film, waarop chirurg Els tijdens het opereren om een klem vraagt. 'Voor mij representeert dat ogenblik een belangrijk moment in Els' evolutie', verklaart Ish. 'Ze neemt weer de controle over haar leven, lichaam en geest in handen. En bovendien klinkt Klem ook wel goed en kan het uitgesproken worden in alle talen', voegt hij eraan toe.

Altijd al een film

Klem is gebaseerd op Ish' novelle Als je iemand verliest die je niet kan verliezen. Al tijdens het schrijven van zijn boek had Ish een film voor ogen. 'Ik wilde zien hoe mijn personages tot leven zouden worden gebracht door acteurs.' Klem vertelt het verhaal van twee mensen op de trein die met elkaar in gesprek raken. Het verhaal van hoe moeilijk gemakkelijk wordt als je het tijd geeft. 'Het belangrijkste voor mij waren de twee personages en wie zij worden tijdens het gesprek. De plot was voor de film een beetje bijzaak', zegt Ish.

Sulayman en Els (die in het boek Sheila heet) worden vertolkt door Veerle Dobbelaere en Nasrdin Chdar. Het mooiste vindt Ish zelf de veerkracht van de twee personages en hoe ze in staat zijn elkaar te vinden. Niemand moet zichzelf verdedigen, ze kunnen zijn wie ze zijn en omarmen dat ook van elkaar.

Of deze kortfilm nu een opstap is naar een langspeelfilm voor Ish Ait Hamou? 'Natuurlijk. Ik heb altijd al graag een film willen maken, maar tussen wat je graag zou willen doen en wat je gaat doen liggen soms een aantal drempels. Maar ik blijf ervoor gaan.' Voorlopig is Ish nog volop bezig aan een boek dat hij wil uitbrengen in 2019. Een tipje van de sluier: het gaat over een 27-jarige dame en een heel oude man, die iets heel moeilijks hebben meegemaakt en die op zoek zijn naar hun oude leven.

Wat duizendpoot Ish van dat alles het liefste doet? 'Slapen', lacht hij. 'Nee, het mooie is dat het allemaal verhalen zijn die verteld moeten worden. En allemaal vergen ze iets anders van je: een ander type geduld, een andere manier van werken, maar ik doe het allemaal heel graag.' Ish blijft verhalen vertellen. 'Ik hoop met mijn film iets bij het publiek teweeg te brengen dat ze voordien niet voelden, hoe klein ook. En dat Sulayman en Els de mensen kunnen raken. We praten te weinig met elkaar, in de wachtzaal bij de dokter, in de metro …' Met deze film wil Ish tonen wat er kan gebeuren als je een gesprek aangaat met een wildvreemde.

Wie niet in de cinema geraakt om Klem op groot scherm te zien, kan vanaf december online kijken en op 1 januari wordt de film uitgezonden op Eén. Om met de woorden van Ish af te sluiten: 'Beste mensen, geniet ervan.'