interview> "Adil maakte snel duidelijk dat hij een harde film wou maken"
Interview Dirk Bracke
Dirk Bracke schreef een glansrijk oeuvre van jeugdboeken bij elkaar en is daarmee het jeugdidool van menige leesgrage student. Momenteel legt hij de laatste hand aan zijn nieuwste werk "Martelaar".
Nog tot 20 maart buigt de Jeugdboekenweek zich over het thema Weg van de stad. Een ideale aanleiding voor een gesprek met schrijver Dirk Bracke. Toch is hij niet echt bezig met het gebeuren: “Ik ben altijd mijn eigen weg gegaan.”
Veel scholen introduceren tablets in de lessen en jongeren gebruiken smartphones. Hebben zij nog interesse voor boeken?
Dirk Bracke: “Dat is toch veel verminderd, hoor. Ik heb het zelf steeds moeilijker met technologie wat inlevingsvermogen betreft, zoals foto’s nemen met een smartphone. Ik heb een ouderwetse gsm. Als je die aan een dakloze geeft, smijt hij die naar je kop.”
“Gevoelens blijven hetzelfde, maar dat soort dingen veranderen. Ik ben niet mee met al die apps, alleen de bekendste zoals WhatsApp. Die integreer ik in mijn boeken. Ik laat jonge mensen geen brief meer naar elkaar schrijven. Ze sturen een sms’je of mail.”
“Op een bizarre manier zijn jongeren tegenwoordig vooral bezig met fantasy zoals Twilight en Game of Thrones. Die boeken zijn natuurlijk gelinkt aan een film en dat maakt een groot verschil. Knappe hoofdrolspelers hebben een grote aantrekkingskracht.”
“Met de combinatie van woord en beeld kan je duidelijk wel interesse wekken. Dat heb ik zelf gemerkt bij de release van de film Black (geregisseerd door Adil El Arbi en Bilall Fallah, red.). Dat boek heeft het altijd wel goed gedaan, maar zeker met de film is het een hype geworden. Ook meer volwassenen willen het boek nu lezen.”
"Er is interesse om Catwalk te verfilmen"
Verfilmingen
In de film Black staan actie en brutaliteit centraal. Betreurt u het dat uw verhaal zo'n wending heeft gekregen?
Bracke: “Ik vind het spijtig dat de film niet gericht is op 14- en 15-jarigen, maar Adil had vroeger al duidelijk gemaakt dat hij er een harde film van wou maken. Toch wordt de sfeer van het boek er heel goed in weergegeven.”
“Black is vooral een 16+-film door de groepsverkrachting. Ik vind dat niet terecht, want vooral de muziek en de rondcirkelende jongens zorgen voor een dreigend effect. In Frankrijk is de film verboden omdat ze vrezen voor relletjes. Dat vind ik jammer, want ik was wel benieuwd hoe de Fransen de film zouden onthalen.”
“Ik had geen inspraak in de keuze van de acteurs, maar dat hoefde ook niet. Als je tien meisjes voor me laat acteren bij een auditie, weet ik niet wie kiezen. Zij wel. Martha (Canga Antonio, hoofdrolspeler, red.) won zelfs al verschillende prijzen.”
“Ik stond er wel op dat de film een andere einde kreeg. Zo is hij niet voorspelbaar voor mensen die het boek gelezen hebben.”
Voor Black was uw boek Het Engelenhuis al verfilmd in "Bo". Staan er nog verfilmingen gepland?
Bracke: “Straks doet het geen pijn meer wil ik zeker verfilmd zien. Dat vind ik nog steeds een van mijn beste boeken.”
“Adil en Bilall zijn verbonden met een Amerikaans agentschap. Dat heeft nu interesse om Catwalk te verfilmen. Ik vind dat niet mijn beste boek, maar waarschijnlijk zal het thema - een meisje dat een fotomodel wordt - de doorslag hebben gegeven. Dat plan is nog voorwaardelijk en ligt zeker nog niet vast. Ik ben daar heel nuchter over.”
“Er is ook interesse om een Amerikaanse remake te maken van Black. Dat lijkt me vreemd, want Amerikanen hebben al veel films rond die thematiek. Laat me eerst het contract maar zien.”
"Spijtig dat de film Black niet gericht is op 14-jarigen"
Onderzoek
U was al veertig toen uw eerste boek uitkwam. Hoe heeft u het schrijverschap ontdekt?
Bracke: “Ik heb altijd wel veel gelezen, maar schrijven was precies iets van een heel andere orde. Toen een van mijn kinderen in het derde leerjaar zat en ik leesvader was, dacht ik van sommige van die boekjes: dat kan ik beter! (lacht)”
“In 1987 zag ik in de krant een annonce van de John Flandersprijs, die elk jaar door de Vlaamse Filmpjes (langlopende reeks jeugdboekjes, red.) werd uitgeschreven. Toen hebben ze gevraagd om meer Vlaamse Filmpjes te schrijven. En ja, dan een boek, dat is een kwestie van ijdelheid zeker? Ik wilde mijn naam wel eens op de kaft van een boek zien.”
“Nu heb ik dat niet meer. Dat is heel raar. Het euforisch gevoel van mijn eerste boek zal nooit meer terugkomen. Het leukste aan een boek voor mij is trouwens nu niet zozeer het schrijven zelf, maar het onderzoek vooraf.”
"Het leukste aan een boek is het onderzoek vooraf"
Hoe verloopt dat onderzoek dan?
Bracke: “Omdat ik weinig over al die dingen weet, ga ik te rade bij andere mensen. Je kunt veel op internet zoeken, maar ik hoor mensen graag dingen vertellen die je daar niet kan vinden.”
“De simpele dingen zijn de moeilijkste. Zo vroeg ik aan Jens Franssen (radiojournalist bij VRT, red.) waar vluchtelingen eigenlijk hun smartphone opladen. Ik kan me niet voorstellen dat ze met een paar honderd man een Servisch dorp binnenvallen met de boodschap “We komen onze gsm opladen.” Blijkbaar gebruiken ze daarvoor veel contactdozen die samen een lang snoer vormen.”
“Voor Black ben ik met een politieauto door de risicowijken van Brussel meegereden. Ik heb gasten zien spuwen op die auto. Toen we uitstapten, begonnen ze met bommetjes naar ons te gooien.”
“Ik kreeg er koude rillingen van. Dat klopt hier niet, dacht ik. Er moet toch iemand die gasten corrigeren? Ze lieten ze gewoon begaan. Toch ben ik blij dat ik het heb meegemaakt. Het is een ervaring die je anders nooit hebt.”
Meisjes in de hoofdrol
Het viel ons op dat bijna altijd meisjes centraal staan in het verhaal. Kan u zich beter inleven in vrouwelijke hoofdpersonages?
Bracke: “Ja, om de een of andere reden is dat zo. Ik begrijp niet waarom. Op die vraag moet ik het antwoord schuldig blijven. Ik heb twee broers en twee zonen, een nogal mannelijke familie dus. Maar de onderwerpen waarover ik schrijf, treffen meestal meisjes.”
“Ik heb eens een boek geprobeerd vanuit het standpunt van een jongen. Dat was Papier, over een vluchteling uit Albanië. Eigenlijk was het hoofdpersonage een jongen, maar dat lukte gewoon niet. In de plaats daarvan ben ik toen over een Albanees meisje beginnen schrijven. Dat ging veel beter.”
“Het boek dat ik nu aan het schrijven ben, Martelaar, heeft wel een jongen als protagonist. Wanneer hij op een rubberboot zit en er een klein meisje uitvalt, twijfelt hij of hij haar achterna moet zwemmen. Hij springt, maar het is meer een kwestie van geweten en overleven dan van vrouwelijke gevoeligheid.”
