Instagram-wedstrijd Cityshapes in Museum M

Nog tot 20 maart vind je in het Museum M de tentoonstelling Cityshapes. Het eindresultaat van de fotowedstrijd van De Standaard bevat 24 foto’s, geselecteerd door fotograaf Jimmy Kets. Slechts een voorwaarde: de inzendingen moesten worden ingestuurd via Instagram via #cityshapes.

“Ik heb 3950 klotefoto’s gezien,” lacht Kets over de meer dan 4000 inzendingen die hij heeft bekeken. “Mensen die een mooie foto willen maken, zoeken het veel te ver of ze gaan voor de clichés.” Dat velen zich met de smartphone in de hand iets te snel fotograaf wanen, lijkt dus te kloppen.

Toch wil de fotograaf het medium smartphone niet meteen verguizen. “Who cares? Technische perfectie is voor mij geen criterium voor een goede foto. Wat telt, is het gevoel dat een beeld oproept.”

Op basis daarvan koos hij de genomineerden, die volgens hem ook een geheel vormen. “Ik heb de foto’s uitgekozen op mijn eigen gevoel maar ben ook op zoek gegaan naar een rode draad. Al de foto’s hebben iets herkenbaars. Ze zijn uiteenlopend, maar vormen wel een mooi geheel van stadsbeelden.”

FRISCO THE FOXTERRIËR

Zelf is Kets niet onbekend met Instagram. “Een smartphone heb je altijd bij je. Als je dan plots ergens mooi licht hebt of een leuk beeld ziet, kan je het snel vastleggen.” Kets’ onderwerp bij uitstek is zijn eigen hond Frisco. Op elk vrij moment maakt hij tientallen foto’s van het beestje. Die belanden op Frisco’s persoonlijke Instagrampagina.

Nu smartphones voorzien zijn van steeds betere camera’s, lijkt het onvermijdelijk dat het medium een eigen plaatsje krijgt binnen de fotografie. In fotografie-opleidingen, zoals die aan het SLAC en de cursussen van Clickit, is dat al zo.

“Smartphonefotografie maakt al enkele jaren deel uit van het lessenpakket,” vertelt Annemie Verbeek, directeur van het SLAC, de Leuvense academie voor beeldende kunst. “Afhankelijk van de opdracht kunnen leerlingen ervoor kiezen om een foto met hun smartphone te maken. We leren mensen nog altijd werken met een echte camera, maar we leggen de nadruk op het creatieve en de eigen inbreng in plaats van te focussen op technische details.” Verbeek merkt op dat dankzij die vrijheid veel leerlingen een opleiding langer volhouden.

MCDONALD’S

Toch vindt Maarten Vandewalle van Clickit dat een echte camera nog voor hogere kwaliteit zorgt. “Je kunt gsm-camera’s en reflexcamera’s een beetje vergelijken met de McDonald’s en een sterrenrestaurant,” zegt Maarten. “Met een echte camera kun je nog altijd een kwalitatief beter beeld maken. Alhoewel die grens bij de laatste iPhones steeds meer begint te vervagen.”

Smartphones kunnen volgens hem wel een meerwaarde bieden bij de nabewerking van foto’s. Daar ziet Vandewalle een lichte generatiekloof. “Volwassen deelnemers werken liever met programma’s zoals Photoshop, maar voor jongeren moet het sneller gaan. Voor hen zijn de Instagramfilters erg handig.”

Wie de camera op zijn of haar gsm wil gebruiken voor wat meer dan een obligate brunchfoto of #ootd, kan bij Vicky Bogaert aankloppen. Zij was al lang bezig met smartphonefotografie toen ze de vraag kreeg om er een expo en bijbehorende workshop over te organiseren. Nu geeft Bogaert naast gewone fotografieworkshops ook workshops iPhoneography en publiceerde ze er zelfs een boek over.

VOLWAARDIG MEDIUM

“Tegenwoordig heeft bijna iedereen een smartphone en velen kopen er zelfs eentje speciaal voor de camera. Het is dus logisch dat mensen willen leren hoe ze er het beste uithalen,” zegt Bogaert. “Ik dacht dat vooral oudere mensen naar de workshops zouden komen, omdat jongeren toch al weten hoe ze met hun gsm moeten werken. Maar er komen mensen van alle leeftijden.”

De meeste deelnemers komen dus vooral om mooiere foto’s te maken voor zichzelf, en niet per se om meer likes te scoren. Bogaert vindt zelf ook niet dat smartphonefoto’s en sociale media onlosmakelijk verbonden zijn.

“Voor mij is een smartphone gewoon een van de vele vormen van fotografie,” zegt ze. “Ik hoop dat smartphonefotografie binnenkort als een volwaardig medium beschouwd wordt en niet als een kenmerk van de instagramgeneratie. Op dezelfde manier dat je ervoor kunt kiezen om analoge of digitale foto’s te maken, kun je er ook voor kiezen een foto met je gsm te maken,” vindt Bogaert.