'Ik zou niet gelukkig zijn mocht ik enkel met economie bezig zijn'

Voordat professor Economie Frederic Vermeulen het vliegtuig opstapte richting New York om met zijn gezin de tweede week van de paasvakantie te beleven, nam hij de tijd om te vertellen over zijn eerste literaire project. Na het intensieve schrijfproces van zijn historische roman, keek hij uit naar deze welverdiende vakantie.

In september verschijnt zijn debuutroman De Heks van Gottem. Vermeulen vertelt over zijn over(9x)grootmoeder Anna De Coninck, die in 1603 in de handen van de beul stierf op verdenking van hekserij. Als econoom met een bijzondere interesse in geschiedenis ontdekte hij tijdens de coronacrisis zijn verwantschap met deze bekende historische figuur, tijdens een zoektocht naar zijn eigen familiegeschiedenis

'Ik schrijf al sinds mijn 25ste ideeën op voor een roman. Toen mijn vrouw zei dat ik een boek moest schrijven over mijn vondst, ben ik aan de slag gegaan met mijn ideeën en begon ik aan mijn onderzoek', lacht hij. Die zoektocht leverde een historische roman op, geïnspireerd op een waargebeurd familieverhaal. 

Historische fictie 

'De geschiedkundige waarheid benader je het best met fictie', poneerde Ilja Leonard Pfeijffer recentelijk nog in zijn lezing aan de KU Leuven. In dat opzicht treedt Vermeulen gedeeltelijk in de voetsporen van de gevierde romancier en classicus. 

Waar Pfeijffer – naar eigen zeggen – nood­gedwongen empathie moest opbrengen om gedachten en handelingen te verklaren van zijn historische figuur Alkibiades, zocht professor Vermeulen aansluiting met zijn vakgebied om in het hoofd van Anna De Coninck te kruipen. 

'De conversaties en gedachten van de personages ken ik niet, maar ik heb een idee hoe het moest zijn geweest. Het boerengezin van het hoofdpersonage verhuisde plots, maar het was niet duidelijk waarom. Op dat moment was de vlasindustrie in Gent en Kortrijk geïmplodeerd en liep het platteland leeg. Ik weet niet helemaal zeker of het gezin daarom vluchtte, maar het lijkt me een plausibele verklaring, die ik voor waar aanneem in mijn boek.'

Technologische vooruitgang

Ook de kleinste details verloor hij niet uit het oog. 'Je moet steeds aandachtig zijn voor historische fouten. Je kunt bijvoorbeeld iemand aan het einde van de zestiende eeuw geen pijp laten roken, omdat er toen nog geen tabak in Europa was', lacht hij.

Als het van Frederic Vermeulen afhangt, blijft het niet bij zijn debuut. 'Ik zou graag nóg een historische roman schrijven. Al zou het enerzijds veel moeilijker zijn om from scratch te beginnen, omdat ik tegenwoordig minder tijd heb.' Vermeulen werd immers recent opnieuw vader.

Anderzijds kan hij – net zoals professor Steven Van Hecke eerder in deze reeks aangaf – door de technologische vooruitgang overal zijn hobby uitoefenen. 'Wanneer ik tijd had, kon ik snel mijn laptop bovenhalen en een beetje schrijven.'

Geschiedenis

Dat Vermeulen met een historische roman op de proppen kwam, zou niemand in zijn omgeving mogen verbazen. Historische romans leunen immers het dichtst aan bij Vermeulens academisch werk en interesses. Naast economie heeft professor Vermeulen een zeer uitgesproken interesse in geschiedenis, maar hij overwoog echter niet om ook geschiedenis te gaan studeren. 

'Achteraf gezien zou ik geschiedenis wel leuk gevonden hebben. Vroeger deed ik een vakantiejob in een bank, en heb ik eigenlijk over mijn studiekeuze niet verder nagedacht', lacht hij. 

Als co-auteur probeerde hij in 2018 geluk nog te ontcijferen in Wat heet dan gelukkig zijn?, maar wat betekent dat voor hemzelf? 'Ik zou niet gelukkig zijn als ik enkel en alleen met economie bezig zou zijn. Om gelukkig te zijn, moet ik mijn creativiteit ergens in kwijt kunnen. In tegenstelling tot veel van mijn collega-economen ligt er geen enkel economieboek op mijn nachttafeltje. Ik heb nood aan die afwisseling.'

Omgekeerde trechter

De literaire uitstap bood Vermeulen – niet geheel onbelangrijk – ook concrete voordelen in zijn academisch werk. 'In Nederlandstalige teksten heb ik nu meer aandacht voor taal. Door een roman te schrijven ga je bewuster om met taal en denk je meer na over de structuur van een tekst. Het belangrijkste verschil met een academische tekst is dat je een verhaal opbouwt.'

'De structuur van een roman is helemaal anders. Je moet sfeer scheppen en je verhaal structureren als een omgekeerde trechter: je geeft de lezer gestaag meer informatie tot het verhaal volledig op kruissnelheid is. Dat is helemaal anders dan bij een academische tekst.' 

Muziek

'Vanavond ga ik naar Simple Minds in het Sportpaleis', vertelt hij glunderend. 'Ik ga wel vaker naar concerten met mijn vrouw.' Achteraan in zijn gezellige rijwoning in Antwerpen-Berchem pulkt hij zelf regelmatig aan de snaren. 'Ik probeer elke dag te spelen, maar dat lukt niet altijd. Het genre varieert van pop tot rock, naar blues.' 

Tijdens de fotoshoot begon professor Vermeulen spontaan enkele riffs op zijn elektrische gitaar te spelen, zoals uit Brown Sugar van The Rolling Stones. Dat hij een gepassioneerde  – en kunstige – prof is, viel des te harder op toen hij uitvoerig begon te vertellen over zijn boekenkast of concertagenda. Creativiteit is inderdaad noodzakelijk voor geluk, of zo lijkt het toch bij professor Vermeulen.

De Heks Van Gottem verschijnt in september bij Lannoo.