recensie> IFTf-recensie: Heer der vliegen
IFTf VRG/Ekonomika: Het beest in elk van ons
VRG en Ekonomika bundelden de krachten en sloten met hun voorstelling ‘Heer der vliegen’ het IFTf-seizoen van dit jaar af. Een sterk staaltje van het gezegde 'last but not least'.
Het voorbije toneelseizoen toonde dat een bewerking van een tekst die origineel als boek of als filmscript fungeerde niet de gemakkelijkste taak ter wereld is. Enerzijds is er de originele kwaliteit van het gekozen stuk (in zijn eigen medium), anderzijds is er de bekendheid van het plot. Een eerste hulde is daardoor op zijn plaats voor de tekstbewerking van het stuk. Hoewel er aan de originele premisse van William Gouldings Lord of the flies weinig gesleuteld is en de afloop voor lezers van het origineel niet als een verrassing komt, kijkt het stuk als een trein.
Dat is vooral de verdienste van de update die de dialogen gekregen hebben, die zowel actueel gemaakt zijn als relevant voor het studentenpubliek. Daarnaast is er de injectie van een grote portie geslaagde humor, zonder dat de kern van het stuk - een inkijk in de psyche van een groep gestrande jongeren op een verlaten eiland, met een strijd om het leiderschap - aan ernst verliest. Als humoristisch schrijven al een moeilijkheid is, is humor in een serieus stuk binnenbrengen zonder de eigenheid aan te tasten haast een sisyfusarbeid.
Goede casting
Dat Reinert Geukens naast die geslaagde tekstbewerking ook zijn acteurs kan meekrijgen in dat verhaal en een strakke regie neerzet, verdient niets dan lof. Het decor leent zich uitstekend tot de levendige dialogen van de (ideologisch) verwilderde jongeren. Het podium van de Koelisse is voor de gelegenheid bedekt met zand, waarbij er ook handig met perspectief gespeeld wordt. De gezamenlijke danschoreografie die het stuk doorspekt - de ene keer om een vliegtuigcrash aan te duiden, de andere keer om het tijdsverloop te laten zien - bleken uiteindelijk ook een meerwaarde. Geukens bleek in die opzichten de juiste man op de juiste plaats.
Maar niet enkel achter de schermen liep de casting gesmeerd. Ook de spelers waren een voor een perfect geselecteerd voor het type rol. Julie Peeters zet een overtuigende dwepende en achterbakse meid neer. Rik Strauven fungeert goed als meeloper, en zorgt op zijn beurt voor een leuk contrast met de bombastische bullebak en politieke incorrecte Roger van Julius Vogeleers, die meermaals de lachers op zijn hand krijgt. Margot Timmers en Matilda De Meurechy leggen dan weer voldoende nuance in hun performance om de tweelingzusjes Lies en Lotte niet als stereotypen over te laten komen.
Dat deze kleine rollen belangrijk zijn voor de totale kwaliteit van het stuk staat buiten kijf, maar ook de hoofdrollen waren een schot in de roos. Amber Van Acker speelde geweldig als Biggie - alsof ze net uit het boek was gestapt - en belichaamde de rationele maar helaas ook kneuterige stem in het verhaal volledig. Ook een pluim voor Lauren Drijvers die de ongrijpbare Sam te berde bracht, en met haast nonchalant gemak de absurde denkwijze van deze filosoferende tiener op het toneel bracht - ‘Deelnemen is belangrijker dan winnen. Al is dat ook niet altijd waar, denk maar aan de oorlog’ zullen we met graagte in ons dagelijks leven incorporeren.
Dubbele tweestrijd
De hoofdstrijd in het verhaal - die om het leiderschap van de gestrande groep - wordt echter gevoerd tussen Ralph, de gestemde leider, en Jack, die de macht wil opeisen. Ward Gielis vertolkt die eerste met verve en vertaalt de naïeve goedheid van Ralph, evenals de van zijn gezicht afdruipende wanhoop. Op dat vlak kan enkel Tuur Stas, in de rol van sadistische Jack, hem overtreffen. De met speer bewapende en op geweld beluste jager wil zich koste wat het kost de macht toe-eigenen. Door de gedreven opvoering van Stas lijkt het alsof zijn speer elk moment het publiek kan invliegen om tegenspraak de kiem in te smoren. Wanneer hij met bebloed gezicht aan zijn monologen over ‘het beest’ begint, lopen de rillingen over ruggengraten.
Ook de techniek willen we niet uit het oog verliezen. Het lichtwerk was strak - met rode belichting om de bloedlust van de eilandbewoners uit te drukken, en stroboscooplicht wanneer ze door waanzin worden overmand. Ook de geluidsfragmenten waren goed getimed. Enige puntje van kritiek hierbij was het voortijdig afkappen van het geluidssignaal dat het einde van het stuk aankondigde en de abrupte overgang naar de begroeting van het publiek. Maar op enkele schoonheidsfoutjes na kunnen zowel VRG als Ekonomika terugblikken op een geslaagde afsluiter van deze editie van het Interfacultaire Theaterfestival.